Verdienen & Uitgeven H3 De structuur

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verdienen & Uitgeven

Hoofdstuk 3: De structuur

3.1 groeifactoren 

3.2 productiefactoren (kano)

3.3 Inkomensongelijkheid en structuur 

Bruto Binnenlands Product (BBP)

De hoogte van het BBP wordt bepaald door 2 factoren:

1- de productiecapaciteit (= aanbodzijde = structuur) bestaat uit de maximale productie van alle productiefactoren in een land
2- de bestedingen (= vraagzijde = conjunctuur) 
komen van de 4 sectoren in de economische 
kringloop (consumenten, bedrijven, overheid 
en buitenland:  Y = C + I + O + (E - M)

Bruto Binnenlands Product (BBP)

Productiecapaciteit (structuur)

De grootte van de productiecapaciteit (structuur)

wordt bepaald door de kwantiteit (omvang)

en de kwaliteit van de productiefactoren (KANO):

1. Kapitaal
   
2. Arbeid
   
3. Natuur
4. Ondernemerschap

3.2    Productiefactoren

1. De productiefactor Arbeid

De omvang (kwantiteit) van de productiefactor Arbeid wordt bepaald door:

1. de omvang van de bevolking (zoals geboortes, immigratie en emigratie)
2. de samenstelling van de bevolking (zoals vergrijzing)


3. de wetgeving (zoals leerplichtleeftijd en pensioenleeftijd)

De arbeidsproductiviteit (kwaliteit) wordt bepaald door:

1. de mate van scholing
2. de efficiëntie (doelmatigheid) van de organisatie
3. de mate van mechanisering, automatisering en digitalisering
4. maatschappelijke factoren ( zoals de arbeidsmentaliteit, rechtstaat, corruptie)

indexcijferloonkostenperproduct=​indexcijferarbeidsproductiviteit​​indexcijferloonkostenperwerknemer​​×100

2. De productiefactor Kapitaal

Kapitaal:   - Vaste kapitaalgoederen (bijv. machines)

                  - Geldkapitaal 

Dit komt samen bij Investeren: met geleend geld worden kapitaalgoederen gekocht

Meer & betere kapitaalgoederen  -->  meer produceren.

Nieuwe & betere productie (processen) --> innovaties

Door mechanisatie en automatisering --> hogere ABP (arbeidsproductiviteit) --> loonkosten per product dalen --> verkoopprijs daalt -->  betere concurrentiepositie

Innovaties: arbeidsbesparend en/of  kapitaalbesparend en milieubesparend

ABP stijging: beperkter bij dienstverlening

3. De productiefactor Natuur

De omvang en kwaliteit van de productiefactor Natuur is moeilijker te beïnvloeden (Spanje: sinaasappels, Koeweit: olie)

- Natuur heeft het moeilijk door o.a. boskap, bestr.middelen,

overbevissing, CO2 uitstoot.

- Klimaatconferenties gehouden.

4. De productiefactor Ondernemerschap

De omvang (kwantiteit) en de kwaliteit van de productiefactor Ondernemerschap kun je beschouwen als een eigenschap van de productiefactor Arbeid, denk hierbij aan:

1. zorgen voor een efficiënte organisatie
   
2. maken van goede investeringskeuzes
   
3. vergroten van de productiecapaciteit o.b.v.                                                                                                    de productiefactor waar een tekort aan is
4. de overheid kan ondernemerschap stimuleren

      door subsidies (zoals starters-, zelfstandigen-,

      MKB- en investeringsaftrek)

3.3 Inkomensongelijkheid en structuur

Ongelijkheid heeft voordelen:

mensen hebben een prikkel nodig om zich meer in te spannen of scholing te volgen -->

hogere beloning

Toenemende ongelijkheid heeft nadelen:

• Minder economische groei door onderconsumptie (rijken sparen relatief veel)
  
• Minder investeringen in menselijk kapitaal (deel bevolking blijft laag productief daardoor)
  
• Meer schulden
  
• Minder vertrouwen en minder cohesie
  
• Meer sociale- en gezondheidsproblemen
  

De arbeidsproductiviteit van een land kan gemeten worden door:

1. de totale waarde van de productie te delen door het aantal arbeidsjaren
2. de totale toegevoegde waarde te delen door het aantal werknemers
3. het nationaal inkomen te delen door de totale beroepsbevolking
4. het bruto binnenlands product te delen door het aantal werknemers

Wat is geen oorzaak van een stijging van de arbeidsproductiviteit per uur?

1. mechanisering en automatisering
2. het maken van overuren
3. scholing
4. arbeidsverdeling en specialisatie

Door innovatie bij een tuinbedrijf worden 6 van de 9 werknemers overbodig en ontslagen. De arbeidsproductiviteit in het tuinbedrijf is gestegen met...

1. 67%
2. 100%
3. 200%
4. 300%

Irrigatie is een voorbeeld van het verhogen van de kwantiteit en kwaliteit van de productiefactor...

1. Kapitaal
2. Arbeid
3. Natuur
4. Ondernemerschap