§2.4 Slaven worden vrij

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 2

Leerdoel:
ik ken de argumenten van voorstanders en tegenstanders van de slavernij en kan uitleggen hoe en waarom Nederland stopte met de slavernij.

2.4: Slaven worden vrij

2.4 slaven worden vrij!

Welke gebeurtenissen zijn gevolgen van het nationalisme? Sleep die naar de vlag

In 1830, na een korte oorlog, krijgen de Belgen een eigen land.

In 1850 worden de eerste spoorwegen aangelegd in Nederland. 

In 1871 wordt het Duitse Rijk opgericht. 

In 1900 wordt de telefoon uitgevonden door onder anderen Alexander Bell. 

Wat zijn voorbeelden van nationalisme? Sleep ze naar de vlag toe

Een krant schrijft enthousiast over een modern oorlogschip, gebouwd in eigen land

Een muzikant zingt een liedje over dappere helden uit de geschiedenis

Een schilder schildert een groep trotse vrouwen in traditionele klederdracht

Een schrijver beschrijft de ellende van de arbeiders in een industriestad

In een theater worden beroemde toneelstukken uit heel Europa opgevoerd

In de 19e eeuw wordt het steeds belangrijker om...

1. met zoveel mogelijk gebieden handel te drijven
2. zoveel mogelijk gebieden te bezitten en besturen

In de 19e eeuw wordt het steeds belangrijker om veel gebieden te bezitten en besturen. Europese landen vonden dit belangrijk om politieke en economische redenen. Dit is een omschrijving van het begrip:

Welke uitspraak is juist?

1. De Nederlandse koloniën werden in de 19e eeuw veroverd door de VOC
2. De stichting van Nederlands-Indië is heel vreedzaam verlopen
3. Een van de belangrijkste kolonies van Nederland was India
4. Nederland was bang dat andere landen Indonesië zouden veroveren

Wat was geen kolonie van Nederland in de 19e eeuw?

1. De Antillen
2. Indonesië
3. Marokko
4. Suriname

Wat was de aanleiding voor de Amerikaanse burgeroorlog (1861-1865)?

1. President Lincoln werd vermoord.
2. De zuidelijke staten waren armer en wilden slavernij uitbreiden.
3. De noordelijke staten wilden één groot Verenigde Staten stichten.
4. De republikeinen en de democraten waren het niet met elkaar eens.

Nederland vond dat Nederlands-Indië vooral geld moest opleveren voor

_____________________. In 1830 voerden zij daarom het

_____________________ in, waardoor inheemse boeren  een groot deel

van hun oogst _____________________.

de inheemse bevolking

zelf konden verkopen

Nederland zelf

moesten afstaan

cultuurstelsel

handelsstelsel

Herhaling

• Er ontstaat een moderne samenleving: spoorwegen, kanalen, telegraaf, telefoon, radio, postschepen
• Opkomst Nationalisme: standbeelden, musea, geschiedenisonderwijs
• Vanaf 1500: plantages aan de kusten van Amerika, Afrika, Azië. NL in Indonesië.
• Vanaf 1800: Modern imperialisme. Zoveel mogelijk land bezitten en besturen. NL koloniën: Nederlands-Indië, Suriname, Antillen
• Europa had grondstoffen en afzetmarkt nodig. Daarnaast gaf een kolonie macht en aanzien.

Herhaling

• Nederland voerde een nieuw bestuur in. Vorsten moesten luisteren naar de Nederlanders
•  Nederland bleef de baas met behulp van wapens
• Kolonie moest winstgevend zijn. Winst ging naar het moederland. Verplicht verbouwen van: thee, koffie, rubber, tabak, suiker, cacao.
• Cultuurstelsel: 20% van je grond verbouwen. 1830-1870
• Verandering in de samenleving: christendom, scholen (NL taal en cultuur leren) ziekenhuizen. 
• Gevolgen: eerste Indonesische nationalistische gevoelens

Nederlandse bestuurders

Inheemse vorsten

Inheemse bevolking

Nederlandse mannen

Kinderen van gemengd huwelijk

Inheemse bevolking

Voorstanders van de slavernij

• Vanaf 16e eeuw slavernij in de koloniën
  
• Mijnen, havens, landbouw, katoen-, suiker-, tabaksplantages
  
  

Drie argumenten voor de slavernij:

• In de bijbel stond: donkere mensen zijn knechten
• Volgens Europeanen waren Afrikanen en Aziaten minderwaardig en konden ze niet omgaan met vrijheid. 
• Economisch argument: slavernij maakt de kolonie winstgevend.

Tegenstanders van de slavernij

• Abolitionisme:  een beweging die was voor de afschaffing van de slavenhandel en slavernij

Twee argumenten tegen de slavernij:

• Slavernij ging in tegen het idee dat iedereen vrij en gelijk was
• Christendom zei: heb je naasten lief

Tegenstanders van de slavernij

• 1807: Britse rijk verbiedt slavenhandel
• 1833: Britse rijk verbiedt slavernij
• 1860: Nederland schaft slavernij af in Nederlands-Indië
• 1 juli 1863: Nederland schaft slavernij af in Suriname en Antillen
• Let op: hierna volgde een periode van 10 jaar staatstoezicht
• Vanaf 1870 werden er contractarbeiders uit Brits-India en Java gehaald
• In de Verenigde Staten ontstond er een burgeroorlog om de afschaffing van de slavernij. Zuid (tegen afschaffing) tegen Noord (voor afschaffing). Noord won en in 1865 werd de slavernij hier afgeschaft.

Keti Koti

Ik ken de argumenten van voorstanders en tegenstanders van de slavernij en kan uitleggen hoe en waarom Nederland stopte met de slavernij.

Ja

Nee

Een beetje

WAT?
Maken voor de planner §2.4: opdracht 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11.

HOE?
In je boek

AF? START MET LEREN VOOR JE PROEFWERK

Want volgende week heb jij je proefwerk.

HOE?

Check de leerdoelen in TEAMS en gebruik je boek als je iets niet snapt

AAN DE SLAG!

Begrippen uit deze les

Contractarbeiders

Abolitionisme

Keti Koti