Thema 12 basisstof 1 Enzymen klas 4 tl

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 12

Voeding en vertering

Startopdracht

Schrijf de antwoorden op de volgende vragen in je schrift 

1. Wat is gezonde voeding volgens jou? Geef 2 voorbeelden.
   
   
2. Welke organen in je lichaam zijn betrokken bij het verteren van voedsel? Noem er 3.
   
   
3. Waarom moet je voedsel verteren? Wat denk je dat er gebeurt als je dit niet doet?

Doelen van de les

12.1.1 Je kunt de werking van enzymen beschrijven.

12.1.2 Je kunt beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij voedselbederf.

12.1.3 Je kunt manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd (SE).

Voedselbederf

Voedselbederf ontstaat wanneer schimmels en bacteriën in voedsel het voedsel gaan afbreken

 Schadelijke bacteriën 

- 

- Bacteriën kunnen je ziek maken

- Bacteriën kunnen voedsel bederven

Nuttige bacteriën in voedsel

Schadelijke bacteriën

- bederven voedsel

- veroorzaken infectie

Nuttige bacteriën

- produceren voedingsmiddelen

- helpen bij afbreken dode resten

- helpen met verteren

Schadelijke bacteriën en schimmels

Bacteriën en schimmels kunnen voedsel bederven en ziektes veroorzaken.

Goede hygiëne is belangrijk, het verminderd de kans op infectieziekte en voedselbederf.

Schadelijke schimmels

- bederven voedsel

- veroorzaken infectie

Nuttige schimmels

- zijn voeding

- helpen bij afbreken dode resten

- antibiotica productie

Schimmels

Er zijn nuttige schimmels

- Penseelschimmel

- Voedselbereiding: Brie, champignons, alcoholische drank, brood

Er zijn schadelijke schimmels

- Zwemmerseczeem

- Voedsel bederven

Enzymen

Enzymen zijn stoffen die reacties laten plaatsvinden en/of versnellen

Enzymen zijn eiwitten                                                                     Specifiek

Enzymactiviteit

De snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt = de enzymactiviteit.

Enzymactiviteit is afhankelijk van:

- temperatuur

- zuurtegraad 

Enzymen - optimum

• enzymactiviteit
  
• optimumkromme
• zuurgraad (pH)
• temperatuur

Werking enzymen

Enzymen maken grote voedingsstoffen klein (knippen). Elke voedingsstof heeft zijn eigen enzym.

een enzym:

1. bindt aan de voedingsstof
2. knipt de voedingsstof in stukken
3. laat los en kan opnieuw een zelfde voedingsstof afbreken
   

Voedsel conserveren

Conserveren:  Het langer houdbaar maken van voedsel door

de omstandigheden voor bacteriën en schimmels ongunstig gemaakt.

Manieren om te conserveren:

1. Invriezen
2. Pasteuriseren
3. Steriliseren
4. Vacuüm verpakken
5. Drogen
6. Toevoegen van conserveermiddelen

Conserveren

Je kan conserveren door stoffen weg te halen

• bijv. vacuüm verpakken/drogen

Je kan conserveren door stoffen toe te voegen

• Zout
• Suiker
• Zuur

Toegevoegde stoffen noemen we Additieven

Levensvoorwaarden micro-organismen

• Lucht (zuurstof)
• Water
• Warmte

Verse melk

•  Pasteuriseren

• de melk wordt verhit tot 72 graden
• veel micro-organismen gaan dood
  

Lang houdbare melk

• Steriliseren

• de melk wordt een tijdje verhit op 130-140 graden
• alle micro-organismen gaan dood

Wijn en bier

• Alcohol

• Door de alcohol worden micro-organismen gedood

zilveruitjes

• Zuur

• Te zuur voor de micro-organismen om in te leven

blikje ananas

• Suiker

• Te veel suiker voor de micro-organismen om in te leven
  

Koffie

• Vacuum

• Er is geen lucht, dus de micro-organismen kunnen er niet leven (ook geen water)
  

Olijven

• Zout

• Te zout, daar kunnen geen micro-organismen in leven
  

Cup a soup, rozijnen

• Drogen

• er is geen water, dus micro-organismen kunnen er niet leven