Grammatica - zinsdelen (klas 2a - H1)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Grammatica

herhaling van de zinsdelen

Zinsdelen

Elke zin kun je in stukjes (zinsdelen) verdelen.

Elk stukje heeft een andere naam: pv, wg, ow, lv 

Alles vóór de pv is 1 zinsdeel

Welke twee manieren hebben we geleerd om de pv te vinden?

De persoonsvorm is altijd een...

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. werkwoord
4. voorzetsel

Wat is de pv?
Waarom vind je Nederlands lastig?

Wat is de pv?
In sommige landen lijdt de bevolking onder armoede.

Wat is het (werkwoordelijk) gezegde?

Gezegde (gez)

Het gezegde bestaat uit ALLE werkwoorden in een zin.
Dus OOK de persoonsvorm.

Let op splitsbare werkwoorden (schrijf...op = opschrijven) 

Noteer het gezegde.
De docent had de opdracht uitgelegd.

Noteer het gezegde.
Wanneer mag de kaart verstuurd worden.

Noteer het gezegde.
De docent geschiedenis stelde de toets twee keer uit.

Welke vraag stel je om het onderwerp te vinden?

Onderwerp (ow)

Je vindt het onderwerp in een zin door te vragen:

Wie/Wat + gezegde?

Dit weekend zal de monteur onze kapotte auto repareren.

Pv: zal
Wg: zal repareren

Vraag:  Wie zal repareren? = de monteur

                                                                                                Onderwerp = de monteur

Onderwerp (ow)

Het onderwerp kan uit één of meerdere woorden bestaan:

 - Ik heb een mooie boswandeling gemaakt.
-  Door de harde wind viel het houten reclamebord om. 

-  De grappige, knappe, lieve, mooie, aantrekkelijke jongen kuste het meisje.

Bij gebiedende wijs heb je géén onderwerp in de zin:

        Pak nu je boek!             Ruim je kamer op!       Houd eens op met dat geklets!

Wat is het onderwerp?
Heb jij een nieuwe app gedownload?

Wat is het onderwerp?
Vis bijt kat

Wat is het onderwerp?
Het blije kind van hiernaast begon opeens te huilen.

Noteer de pv en het ow:
De luchtballon stortte neer in het weiland naast de snelweg

Wat is het ow in deze zin:
Blijf er toch ook met je vingers van af!

1. Blijf
2. je
3. je vingers
4. geen ow in deze zin

Welke vraag stel je om het lijdend voorwerp te vinden?

Lijdend voorwerp (lv)

Je vindt het lijdend voorwerp door in een zin te vragen:

Wat/Wie + gezegde + onderwerp?

                                               Ik plak mijn band. 

Persoonsvorm (gezegde): plak

Onderwerp: wie plakt? = ik

Vraag: Wat plak ik? = mijn band.     Lijdend voorwerp = mijn band.

Wat is het lijdend voorwerp?
Ik wil dolgraag een piramide zien.

Wat is het lijdend voorwerp?
Razend gooide de leraar een krijtje door de klas.

Wat is het lijdend voorwerp?
Mijn oude fiets heeft op Marktplaats 150 euro opgeleverd.

Zinsdelen benoemen kan ik

1. heel goed
2. voldoende
3. matig
4. onvoldoende