Adviesrapport in heldere taal

• Nederlands
• HBO
• Studiejaar 3

Adviesrapport in heldere taal

Waarom?

ga naar lessonup.app

tik de code in

Welke formuleerfouten ken je nog van jaar 1 Beschikking herschrijven?

Een heldere tekst bevat weinig

1. (te) lange zinnen of zinnen zonder verband
   
2. passieve zinnen
3. voorzetseluitdrukkingen
4. naamwoordconstructies
5. zinnen met een lange aanloop
6. tangconstructies
7. dubbele ontkenningen
   

Stel jezelf altijd de vraag welke stijl passend is

 

Ter aanvulling van de voorgaande e-mail: ik studeer HBO-rechten en zit momenteel in het vierde studiejaar. Ik ben voornemens om in periode C het afstudeertraject te volgen, echter is het voor mij onduidelijk wat precies de essentie is van het afstudeeronderzoek. Dit heeft met name betrekking op de vragen of aanwezigheid bij de organisatie waar het praktijkprobleem zich afspeelt noodzakelijk is, alsmede welke onderdelen in het onderzoek aan bod dienen te komen. Ik wil u vriendelijk verzoeken om mij van een nadere toelichting te voorzien, zulks zodat mijn zoektocht tijdig kan aanvangen, ik wil immers niet in tijdnood komen.

Voor wie schrijf je en wat voor soort tekst schrijf je?
 

 

STARR-verslag, stageleerplan, adviesrapport

• STARR = een persoonlijk verslag waarin je reflecteert: sowieso in de ik-vorm, in actieve zinnen, persoonlijk = ik-vorm
• Stageleerplan = over jou, ik-vorm, beknopt, zakelijk(er), actieve zinnen
• 
  
• Onderzoeksrapport = een formeel rapport
• Vorm/stijl: niet persoonlijk, maar wel toegankelijk. Tegenwoordige tijd! Zoveel mogelijk de formuleerfouten vorm en schrijf actief waar mogelijk. Je zult niet overal aan passieve zinnen ontkomen.

Er zullen vragen gesteld worden over de huidige werkwijze en de ervaring van de medewerker.

1. lange aanloop
2. naamwoordconstructie
3. tangconstructie
4. passieve zin

Hoe schrijf je actief in een 

formele tekst (zoals je adviesrapport) 

• Passief = In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe... 
  
• Passief = In dit onderzoek wordt gericht op... 
•  Ga het 'onbezield onderwerp’ gebruiken
• Actief met onbezield onderwerp = Dit hoofdstuk beschrijft hoe...
• Actief met onbezield onderwerp = Dit onderzoek richt zich op... 
• Of gooi een zin gewoon eens om! 
• In dit hoofdstuk wordt beschreven --> Daarom staat in dit hoofdstuk centraal hoe.... 

Wees je bewust van de kracht van een actieve tekst! 

Dan komen nu de formuleerfouten

doe mee met de code

Passieve zin

• Er zullen vragen gesteld worden over de huidige werkwijze en de ervaring van de medewerker. 
• Wie stelt er vragen?
• Een heldere tekst is concreet en actief. 
• De gemeenteambtenaar stelt vragen over de huidige werkwijze en de ervaringen van de medewerker. 

De taak was het uitzoeken of er mogelijkheden zijn naar het bezwaar maken tegen dit reglement.

1. lange aanloop
2. passieve zin
3. naamwoordconstructie
4. voorzetseluitdrukking

Naamwoordconstructie

• De taak was het uitzoeken of er mogelijkheden zijn naar het bezwaar maken tegen dit reglement. 
• Zet werkwoorden als werkwoorden in de zin = actief
  

• Een heldere tekst is concreet en actief. 
• Het was zijn taak om uit te zoeken of er mogelijkheden zijn om bezwaar te maken tegen dit reglement.
  

In de praktijk is het niet duidelijk dat de burn-out is ontstaan als gevolg van de verrichte arbeid.

1. dubbele ontkenning
2. voorzetseluitdrukking
3. naamwoordconstructie
4. tangconstructie

Voorzetseluitdrukking

1. In de praktijk is het lastig aan te tonen dat de burn-out is ontstaan als gevolg van de verrichte arbeid. 
2. Als gevolg van, met behulp van, ten behoeve van, etc. --> ze maken teksten stroperig en ‘over-formeel’ als je er veel gebruikt
3. Vaak kun je ze makkelijk vervangen met 1 voorzetsel   
4.  In de praktijk is het lastig aan te tonen dat de burn-out is ontstaan door de verrichte arbeid. 
5. Actief: In de praktijk is het lastig aan te tonen dat de verrichte arbeid de burn-out heeft veroorzaakt.   

Zo stelt de wet dat de bijstandsgerechtigde de gemeente over wijzigingen betreffende de woonsituatie op grond van artikel 17 Participatiewet informeert.

1. lange aanloop
2. naamwoordconstructie
3. passieve zin
4. tangconstructie

Tangconstructie

• Zo stelt de wet dat de bijstandsgerechtigde de gemeente over wijzigingen betreffende de woonsituatie op grond van artikel 17 Participatiewet informeert. 
  
• Zet (zo dicht mogelijk) bij elkaar wat bij elkaar hoort - wat is dat hier?
  
• 'de bijstandsgerechtigde informeert'
  
• Zo stelt de wet dat de bijstandsgerechtigde de gemeente informeert over wijzigingen betreffende de woonsituatie op grond van artikel 17 Participatiewet.
  

Een heldere tekst is ondubbelzinnig

• Zo stelt de wet dat de bijstandsgerechtigde de gemeente informeert over wijzigingen betreffende de woonsituatie op grond van artikel 17 Participatiewet.
• Kun je deze zin op twee manieren lezen?
  
• Lees je: informeren op grond van artikel 17?
  
• of: wijzigingen op grond van artikel 17?
  

De beroepsgrond dat het rechtszekerheidsbeginsel is geschonden omdat het primaire besluit onbevoegd is genomen door het college van burgemeester en wethouders, kan de rechtbank niet volgen.

1. passief
2. te lange zin
3. lange aanloop
4. tangconstructie

Lange aanloop

• De beroepsgrond dat het rechtszekerheidsbeginsel is geschonden omdat het primaire besluit onbevoegd is genomen door het college van burgemeester en wethouders, kan de rechtbank niet volgen. 
• Zet de kern van de zin voorop
• De rechtbank kan de beroepsgrond niet volgen dat het rechtszekerheidsbeginsel is geschonden omdat het primaire besluit onbevoegd is genomen door het college van burgemeester en wethouders. 
• Mooi is nog steeds anders! En de zin is ook nog passief: het besluit is genomen door 

Lees deze zin:
Hij ontkende niet dat hij dat niet had gezegd.

Wat is de dubbele ontkenning?

1. ontkende niet, niet gezegd
2. Er is geen dubbele ontkenning
3. Ik weet niet wat een dubbele ontkenning is
4. ontkende niet

Dubbele ontkenning

• Hij ontkende niet dat hij dat niet had gezegd.
  
• Ontkennen = niet toegeven
• Niet ontkennen = niet niet toegeven = toegeven 
• 
  
• Weigeren = niet toestaan 
  
• Niet ondubbelzinnig = dubbelzinnig
  

Leg verbanden met signaalwoorden   

• Een tekst zonder verbanden is snel vaag en onduidelijk
• Verbanden zijn belangrijke elementen voor heldere taal 
• Signaalwoorden: daarom, zodat, bovendien, namelijk, voordat, echter...
• Leg verbanden tussen alinea’s en tussen zinnen in alinea’s

Hoe ziet een heldere alinea eruit? 

• Binnen een paragraaf bevat iedere alinea een nieuw deelonderwerp 
  
• Een goede alinea bevat een kernzin
  
• De rest van de alinea bevat daarbij een toelichting/ uitweiding/ voorbeeld. 
• Voorbeeld: 
• 'Roos had een een opvallende gewoonte. [kernzin] Als ze zat te studeren, kauwde ze op haar lange donkere haren. Soms zoog ze een puntje aan een lange lok. [voorbeelden] 

Let op congruentie

Het is gebleken dat de manier waarop mijn collega's de situatie hebben aangepakt, niet het resultaat bracht waar zij op hoopte.

X heeft mij uitgelegd dat ik daar moet opnemen in welke functie cliënt werkzaam zou zijn en wat zijn doorgroeimogelijkheden zou zijn geweest. 

Hierbij dient dus alle relevante schadeposten (met juridische onderbouwing) uiteengezet te worden, een voorstel te worden gedaan aan de wederpartij etc. 

Congruentie gaat vaak fout 

• Het team = enkelvoud
  
• Zij behandelen bezwaren = incongruent
  
• Hoe verwijs je? Mannelijk of vrouwelijk?
  
• Het team = hij: Hij behandelt bezwaren 
  
• mooier: De medewerkers van het team behandelen de  bezwaren

Wissel af 

TOT SLOT: BALANS

• In jaar 1 gold: je mag de formuleerfouten nooit maken
• Nuancering: een tekst met een enkele formuleerfout kan  helder zijn. Maak je er veel, dan gaat het mis. 
  
• Kijk kritisch naar je tekst: laat even liggen; lees hardop; snap je zelf wat er staat?
• Schrijf altijd waar mogelijk actief en leg heldere verbanden

Is dit opfriscollege te snel/te kort 

en wil je meer weten? 

• Mail [e-mail], dan voeg ik je toe aan de Canvassite van Publiekrecht 1.
• Daar vind je filmpjes met uitleg en het werkboek Beschikking herschrijven, met theorie en oefeningen. 
• Houd je rooster in de gaten voor ons Taalloket. Taaldocenten kunnen ook een paragraaf meelezen. Mail naar: [e-mail]