4.4 De eerste staten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

De eerste staten

De tijd van steden en staten

...uitleggen dat het lastig was om een rijk te besturen

...beschrijven wat een centraal bestuur is

...uitleggen hoe de koning zijn macht vergrootte

Aan het einde van de les kan je...

Klassikale uitleg

Zelfstandig werken

DOEN

§4.4

De eerste staten

A

Overal verschillende wetten

Leerdoel:

• Je kan uitleggen dat het lastig was om een rijk te besturen

Begrippen:

• wetten

B

Meer macht voor de koning

Leerdoel:

• Je kan beschrijven wat een centraal bestuur is

Begrippen:

• centraal bestuur
• staten

C

Meer eenheid

Leerdoel:

• Je kan uitleggen hoe de koning zijn macht vergrootte

Begrippen:

• huurleger

De rijkste en machtigste heren werden koningen. Zo ontstonden er koninkrijken. 

De adel mocht de koning helpen bij het bestuur. Zij bestuurden een klein stukje van de koning. Ook hielpen zij bij oorlogen. 

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat het lastig was om een rijk te besturen

Begrippen:

• wetten

§4.4

De eerste staten

A

DeBoze burgers

Overal verschillende wetten

Een groot rijk besturen was niet makkelijk. 

• Koningen moesten door hun rijk reizen om te controleren wat er in de vele gebieden gebeurde.
  Zij regelden de rechtspraak en controleerden of de adel was gehoorzaam was aan de koning. 
• In elk gebied en stad waren andere wetten en regels. 
  De koning moest rekening houden met alle verschillende afspraken in zijn gebied. 

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat het lastig was om een rijk te besturen

Begrippen:

• wetten

§4.4

De eerste staten

A

DeBoze burgers

Overal verschillende wetten

Zelfstandig werken

Intro en A maken. 

Blz. 28 t/m 31

opdracht 1 t/m 14

Les afsluiten 

Doel behaald?

Wat ging er goed tijdens de les?

Wat kan er een volgende les beter?

Koningen wilden af van alle verschillende wetten. Ook wilden ze overal dezelfde belastingen heffen. Zo hoefden ze minder door hun rijk te reizen. 

Vanaf 1200 bleven koningen steeds vaker op 1 plaats. Dit werd de hoofdstad, waar vandaan de koning bestuurde. Zo ontstond er een centraal bestuur. 

Hierdoor ontstonden er langzaamaan staten. Een gebied met een centraal bestuur en duidelijke grenzen. 

Leerdoel:

Je kan uitleggen wat een centraal bestuur is

Begrippen:

centraal bestuur

staten

§4.4

De eerste staten

B

DeBoze burgers

Meer macht voor de koning

De adel was het hier vaak niet mee eens. Zij verloren op deze manier veel macht. 

Sommige edelen verzetten zich tegen de invoering van een centraal bestuur. Zij wilden hun eigen regels en rechten houden. 

Sommigen hadden succes in het verzet. Zij behielden hun rechten. 

Leerdoel:

Je kan uitleggen wat een centraal bestuur is

Begrippen:

centraal bestuur

staten

§4.4

De eerste staten

B

DeBoze burgers

Meer macht voor de koning

Vanaf 1200 probeerden de koningen hun macht te vergroten. Ze wilden zonder adel hun rijk besturen. 

De terugkomst van de handel was hierbij belangrijk. Hierdoor kwam er steeds meer geld en konden burgers steeds meer belasting aan de koning betalen.

Leerdoel:

Je kan uitleggen hoe de koning zijn macht vergrootte.

Begrippen:

huurleger

§4.4

De eerste staten

C

DeBoze burgers

Meer eenheid

De koning gebruikte dit geld voor:

• ambtenaren. Zij zorgen voor het uitvoeren van besluiten, zoals het innen van belastingen.
• huurleger. Een leger van soldaten die betaald worden om voor een koning te vechten. 

Beiden gehoorzaamden de koning, want zij werden door hem betaald. 

De adel werd op deze manier minder belangrijk. 

Leerdoel:

Je kan uitleggen hoe de koning zijn macht vergrootte.

Begrippen:

huurleger

§4.4

De eerste staten

C

DeBoze burgers

Meer eenheid

Zelfstandig werken

Blz. 32 t/m 35

Opdracht 15 t/m 26

Les afsluiten 

Doel behaald? 

Wat ging er goed tijdens de les?

Wat kan er een volgende les beter?