Gouden Eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

5.2. Een Glorieuze Gouden Eeuw

Amsterdam als middelpunt van de handel

Hoe wordt de Republiek rijk?

• 1568-1648: Tachtigjarige oorlog 

• 1585: Val van Antwerpen

• Haven van Antwerpen werd afgesloten: handelschepen wijken uit naar Amsterdam

• Amsterdam wordt het centrum van de wereldhandel

Stapelmarkt

Nederland

Noord-Europa

Zuid-Europa

Azië

Amerika

Een schip dat vanuit Amsterdam naar de landen rond de Oostzee vaart, is geladen met:

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Een schip dat vanuit de landen rond de Oostzee naar Amsterdam vaart, is geladen met:

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Republiek wordt handelscentrum van Europa

Zoek in paragraaf 5.2.1 op:

Welke rol speelden de stapelmarkt, de wisselbank en de beurs in de Amsterdamse handel

5.2. Een Glorieuze Gouden Eeuw

VOC en WIC

De verschillende handelsroutes vanuit Azië

Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

VOC (1602)

Verschillende handelsbedrijven (compagnieën) moeten samenwerken:

• Samenwerken betekent meer winst
  
• Verenigde Oost-Indische Compagnie opgericht in 1602
  
• Doel = monopolie (alleenrecht om handel te voeren)
  

VOC (1602)

Een bijzonder bedrijf:

• Eerste multinational
• Je kon aandelen kopen van het bedrijf
• De aandeelhouders bepalen, daarom is het een Naamloos Vennootschap (NV)
• Ze bouwden zelf schepen
• Geweld gebruiken namens de Republiek
• Heel erg succesvol!

Jan Pieterszoon Coen

• Gouverneur-Generaal van de VOC

• Berucht vanwege het gebruik van geweld

• Vermoorden of verbannen van de bevolking van de Banda-eilanden

• Held of schurk?

WIC (1621)

De West-Indische Compagnie was net als de VOC een groot handelsbedrijf:

• Driehoekshandel tussen Europa, Afrika en Amerika
• Handel in suiker, cacao, tabak en slaven
• Deze tot slaaf gemaakte werden uit West-Afrika gehaald en naar Amerika verscheept
• Veel kaapvaart (piraterij) zoals de zilvervloot van Piet Hein

Volgende les meer over de slavenhandel...

Nu gaan we aan de slag:

• Paragraaf 5.2
• Opdrachten 6, 7, 8, 10 en 11

De VOC verhandelde vooral

1. Slaven
2. Aardappels
3. Specerijen
4. Maïs

De WIC verhandelde geen

1. Slaven
2. Tabak
3. Cacao
4. Wijn

In welk jaar werd de VOC opgericht?

1. 1601
2. 1602
3. 1701
4. 1702

In welk jaar werd de WIC opgericht?

1. 1621
2. 1622
3. 1721
4. 1722

VOC staat voor

1. Vereniging Oost-Indische Compagnie
2. Verenigde Oost-Indie Compagnie
3. Verenigde Oost-Indische Compagnie
4. Verenigde Oost-Indische Campagne

Met een Naamloos Vennootschap bedoelen we

1. Dat het bedrijf geen naam heeft
2. Dat de aandeelhouders het beleid bepalen
3. Dat niemand de baas is
4. Dat ze geweld mogen gebruiken

Met driehoekshandel bedoelen we de handel tussen

1. Europa - Azië - Amerika
2. Afrika - Amerika - Azië
3. Europa - Afrika - Amerika
4. Europa - Afrika - Azië

Oosten

Westen

Slavenhandel

Kaapvaart

Specerijen

JP Coen

Eerste Multinational

1602

1621