3TOP Betoog schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

havo/vwo3

Betoog 

Leerdoelen

• Je leert wat een betoog is.
• Je leert wat een goede opbouw is van een betoog. 
• Je leert een betoog schrijven. 
• Je leert de begrippen standpunt, argument, tegenargument en weerlegging. 

Waarom heb jij het nodig om goed te leren argumenteren?

0

Het zal mij verbazen als dit jaar de carnavalsoptocht in De Bosch doorgaat. [Er wordt namelijk een erg harde wind voorspeld.]

1. Standpunt
2. Argument

[Het Nederlands verloedert] want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

1. Argument
2. Standpunt

[Leerlingen op het vwo moeten in vijf in plaats van zes jaar hun opleiding kunnen afmaken.] Je kunt eerder aan een vervolgstudie beginnen en je zit je minder te vervelen.

1. Standpunt
2. Argument

Als je een tegenargument weerlegt, dan ontkracht je het gegeven tegenargument en zeg je dus dat het tegenargument niet klopt.

1. Waar
2. Niet waar

Argumentatiestructuren

Een argumentatiestructuur is een schema waarin je duidelijk maakt op welke manier argumenten met elkaar en met het standpunt samenhangen. 

• enkelvoudige argumentatie
• meervoudige argumentatie
• onderschikkende argumentatie

0

Argumentatiestructuren

Enkelvoudige argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je gezondheid. 

Argumentatiestructuren

Meervoudige argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je gezondheid. 

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Argumentatiestructuren

Onderschikkende argumentatie

Het is slecht voor je gezondheid. 

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je lever. 

Argumentatiestructuren

Meervoudige en onderschikkende argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je gezondheid. 

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Het is slecht voor je lever.

Je kunt niet adequaat reageren. 

Argumentatiestructuren

Maak van onderstaande stelling en argumenten een argumentatiestructuur. Noteer ook welke structuur je gebruikt hebt.

Huiswerk maken op school is beter voor de leerresultaten.

• Tijdens huiswerkuren ben je verplicht aanwezig.
• Er is geen afleiding door tv, telefoon of familieleden.
• De kans dat je je huiswerk maakt is groter.
• Je werkt op school onder toezicht.
• Op school kun je je beter concentreren.
• Je kunt om hulp vragen bij docenten.

Argumentatiestructuren

Huiswerk maken op school is beter voor de leerresultaten.

Op school kun je je beter concentreren.

Er is geen afleiding door tv, telefoon of familieleden.

Je kunt om hulp vragen bij docenten.

De kans dat je je huiswerk maakt, is groter.

Tijdens huiswerkuren ben je verplicht aanwezig.

Je werkt op school onder toezicht. 

Signaalwoorden

Standpunt: ik vind, ik ben van mening

Argument: om te beginnen, ten eerste, daarnaast, verder, bovendien, vervolgens, ten slotte.

Onderbouwing: want, omdat, immers, namelijk.

Oefenen

1) Bedenk bij de onderstaande stelling 2 argumenten en onderbouw deze argumenten. 

Leerlingen die zich nooit ziek melden, moeten recht krijgen op 3 vrije dagen.

Signaalwoorden

- Kondig je tegenargument aan met een structurerende zin: Er zijn ook mensen die bezwaren hebben tegen deze maatregel.

- Kondig binnen een alinea met een tegenargument de weerlegging van dit tegenargument aan met een signaalwoord van een tegenstelling: toch, maar, echter,  daar staat tegenover.

Oefenen

Bedenk bij de onderstaande stelling 2 argumenten, een tegenargument en een weerlegging van dit tegenargument. 

Middelbare scholieren moeten minstens 4 uur vrijwilligerswerk doen. 

Opdracht

1) Kies 1 stelling en werk 1 van de voorargumenten uit tot een alinea van ongeveer 75 woorden.

2) Werk het tegenargument met weerlegging uit tot een alinea van ongeveer 75 woorden.

Een betogende tekst schrijven

1. Cosmetische chirugie moet verboden worden.
2. Op elke school moet een coming-outdag gevierd worden.
3. Middelbare scholieren moeten gratis gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. 
4. Gewelddadige games moeten verboden worden.
5. Iedereen moet orgaandonor zijn. 

Huiswerk volgende les

Bedenk,samen of alleen, een standpunt voor je betoog.

Een betoog heeft als tekstdoel?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Wat moet je als schrijver doen als je tekstdoel overtuigen is?

1. Je legt uit en geeft vooral feiten
2. Je probeert een mening te geven met argumenten.
3. Je probeert lezers te overtuigen iets te gaan doen.
4. Je schrijft een tekst die je voor de gezelligheid kunt lezen.

Kenmerken betoog:

Tekstdoel= overtuigen.

Schrijver geeft aan of hij het eens of oneens is met de stelling.

Betoog schrijf je naar aanleiding van een stelling. De stelling moet duidelijk worden in de inleiding. Ook je korte mening.

Een stelling is een zin waarover je van mening kunt verschillen.

In een betoog geef je in het midden aan waarom je het eens of oneens bent met de stelling.

Een stelling:

• is een zin waarover je van mening   kunt verschillen.
• is niet te lang.
• bevat geen ontkenning.

Stelling: Het spelen van games is verslavend.

EENS

ONEENS

Stelling:

Het spelen van games is verslavend.

Eens of niet?

Kijk op de volgende slide naar de inleiding die bij deze stelling hoort.

Voorbeeld inleiding: Games zijn verslavend.

 

• Stelling: Schooluniformen moeten worden ingevoerd in Nederland.
• Vóór   of    Tegen?

Oefen met de inleiding

           Kenmerken inleiding:

           Leuke beginzin

           

           Verhaaltje met daarin de stelling verwerkt

            Korte mening over de stelling.

Middenstuk

Alinea 2: Argument 1

Alinea 3: Argument 2

Alinea 4: tegenargument + weerlegging

Slot

 Alinea 5: -

Herhaling van jouw standpunt in andere woorden.

- Aanbeveling/toekomstverwachting/uitsmijter.

vb: Op schoolfeesten mag niet gedronken worden: dus ik zeg, laat jongeren hun toekomst niet verdrinken.

Of: wacht met alcohol voor later, kies nu voor water.

Aan de slag

1) Kies een stelling

2) Zoek informatie op over je gekozen onderwerp

3) Vul het bouwplan in

4) Schrijf je betoog