Babyfase deel 2

• Ontwikkelingsfasen
• MBO
• Studiejaar 1

Terugblik...

Wat weet je nog
over de les van vorige
week?

Wat is het meest belangrijke zintuig van de baby?

1. het zicht
2. het reukvermogen
3. de tastzin (huid)
4. het gehoor

Als je een kind vraagt om een bal te pakken en hij geeft jou een bal, dan weet je dat er sprake is van...

1. symboolbewustzijn
2. objectpermanentie

Hoe lang is een baby gemiddeld bij de geboorte?

1. 10 cm
2. 20 cm
3. 40 cm
4. 50 cm

samenwerking tussen ogen en handen

bewegen met hele lichaam

betekenis van woorden

belangrijke ontwikkelingen in leven

dingen zijn er zonder dat je ze kunt zien

de huid

ooghandcoördinatie

objectpermanentie

tastzin

ontwikkelingstaken

grove motoriek

symboolbewustzijn

Een baby kan nog niet praten, maar communiceert wel. Dit doet die door lichaamstaal en door te lachen en te huilen. Rond 7 maanden worden kinderen ‘eenkennig’. In de eenkennigheidsperiode is de baby erg aanhankelijk naar de ouder.

Hij krijgt last van scheidingsangst. Scheidingsangst herken je vaak doordat baby’s huilen als de persoon aan wie ze gehecht zijn weg gaat. Scheidingsangst kan ook optreden als een kind naar bed wordt gebracht en ’s nachts wakker wordt en merkt dat het alleen is. 

Scheidingsangst

Verband: scheidingsangst <-->  objectpermanentie

objectpermanentie, dan geldt: ik zie mama niet maar ze is er nog wel --> missen

nog geen objectpermanentie, dan geldt: weg = weg, dus ook mensen zijn weg als je ze niet ziet.

Objectpermanentie houdt verband met scheidingsangst. Het kind heeft mama of papa in zijn hoofd. Als mama weggaat, weet het kindje heel bewust dat het mama mist. 

Heeft de baby nog geen objectpermanentie dan is weg = weg, dus ook mensen zijn weg als je ze niet ziet

Scheidingsangst

Voordeel: er is objectpermanentie (kind snapt dat papa/mama er nog wel is)

Nadeel: kind is angstig, huilen

Gedurende de eerste lockdown (maar ook nu) zitten veel kinderen en ook baby's thuis in plaats van op de opvang. In de eerste lockdown heeft dat 8 weken geduurd. Kinderen kunnen dan weer last krijgen van eenkennig gedrag op het moment dat ze weer naar de opvang moeten. Dit is voor veel ouders dan ook iets waar ze weer mee om moeten gaan. Eigenlijk begint het proces van wennen dan weer opnieuw. 

''Baby Sarah (14 maanden) is net gestart op de kinderopvang in de babygroep. Ze heeft moeite met afscheid nemen en huilt dan heel hard. Tegenwoordig als moeder Sarah weg brengt, gaat ze, als Sarah even niet op let, er gauw er van door zonder afscheid te nemen.''

Scheidingsangst treed ook vaak op als kinderen bij de kinderopvang worden gebracht. Ouders vinden het soms lastig hoe ze hiermee om moeten gaan. 

We lezen samen de casus en dan mag je daarna je mening geven.

Wat vind je van de reactie van de moeder?

Het is belangrijk om wel afscheid te nemen, want dat is duidelijk voor Sarah.
'Mama gaat nu weg, je krijgt een dikke kus. Jij gaat spelen met de andere kinderen, en straks komt mama je weer halen.’ 

Wanneer kinderen starten op de kinderopvang zijn ze vaak niet gewend zo lang van huis te zijn. Ze klampen zich aan de ouder vast of worden erg kwaad, vaak met heel hun lijf.. Veel ouders moeten er zelf namelijk ook aan wennen hun kind bij anderen achter te laten.  Hun emoties kunnen zich in zo’n situatie vertalen in pedagogische onhandigheid.

Het is echter goed dat ze wel afscheid nemen, want dat draagt juist bij aan het opbouwen van het gevoel van veiliogheid. Een vast ritueel hebben bij het afscheid helpt ook. Dat kan voor ieder kind en elke ouder weer een ander ritueel zijn. Het ene kind is gebaat bij een korte knuffel bij de deur, het andere kind vind het fijn wanneer de ouder even meespeelt. 

Tips scheidingsangst

•  Kiekeboe / verstoppertje
• Praten als je uit zicht bent
• Knuffel (geur)
• Neem (kort) afscheid

1. Speel regelmatig kiekeboe of verstoppertje. De baby leert door dit soort spelletjes dat je steeds weer terugkomt. Het “kiekeboe” spel is bij baby’s een goede manier om te oefenen dat “niet zien” niet gelijk is aan “weg en niet meer terugkomen 

· Blijf tegen de baby praten, ook als je even uit het zicht bent. Benoem gewoon wat je aan het doen bent. Doe dat altijd als een kindje kindje angst vertoont, maar doe het vooral ook als het tevreden in de kamer ligt. Juist bij rust heeft het kindje energie over om je stem en je taal optimaal te verwerken en het verband te leggen tussen: ‘mama is weg, maar mama komt altijd weer terug'. Daarnaast is het goed voor de verwerking van allerlei woordjes.

· De reuk is het meest primaire zintuig. Baby's krijgen vaak een voorkeur voor een vaste knuffel, waar een veilig gezamenlijke geurtje aanhangt. Deze knuffel biedt veiligheid en is bij afwezigheid een soort vervanger voor jou. Een ouder kan ook een truitje of t- shirt van zichzelf mee geven, als een kindje niets heeft met een knuffel
aan de opvang, als je kindje niets heeft met een knuffel.

· Neem (kort) afscheid

Vanaf de geboorte (nature) is er al een aangeboren temperament bij baby’s. Sommige baby’s slapen rustig en andere baby’s bewegen veel. Sommige baby’s huilen veel en anderen niet. Huilen is een belangrijke (en enige) manier waarop een baby zich kan uiten.

Hoeveel huilt een baby van 2 weken oud gemiddeld op een dag?

1. 1
2. 2
3. 4
4. 6

Gemiddeld huilt een baby van twee weken oud 2 uur per dag.

In de loop van de eerste zes weken neemt het toe tot een gemiddelde van 2 uur en 15 minuten per dag.

Daarna neemt het weer af tot gemiddeld 1 uur en 10 minuten per dag rond de 3 maanden.

De eerste 3 maanden huilt een baby min of meer reflexmatig: een baby huilt heel snel.

Rond de leeftijd van 3 maanden zijn baby’s steeds beter in staat het huilen te controleren.

Huilbaby

3 weken achter elkaar, meer dan 3 dagen in de week en minstens 3 uur per dag

Van huilbaby’s wordt pas gesproken wanneer een baby extreem veel huilt. Hij moet dan drie weken achter elkaar, meer dan drie dagen in de week en minstens drie uur per dag huilen. echts 2,5 procent van de in Nederland geboren baby’s valt hieronde

Probeer altijd als zo'n huil uurtje optreedt op dezelfde manier te reageren en probeer daarbij een veelheid aan prikkels te vermijden. 

Moeder in het filmpje is wanhopig
Voelt zich niet begrepen

Ontbreken ik-gevoel

Een zuigeling, of baby heeft nog geen ik-gevoel. Het zelfbewustzijn ontbreekt. Gaandeweg krijgt het kind door, dat zijn gedrag een bepaald effect heeft. Eerst laat hij per ongeluk een vork vallen en daarna gaat hij dat expres doen. Pas rond 1 ½ a 2 jaar gaat een baby beseffen dat hij zelf een persoon is. Daar gaan we bij de peuterfase verder over leren.

De emotionele ontwikkeling

Wat weet je (nog) over
hechting?

Emotionele ontwikkeling

de eerste levensjaren zijn belangrijk 
--> invloed ontwikkeling later

Filmpje

Opdracht: Noteer welke zaken/factoren belemmerend kunnen zijn in de ontwikkeling tijdens de eerste 1000 dagen

Belemmerende
factoren
ontwikkeling

Zoals je in periode 1 hebt geleerd, is een hechting de basis waaruit het kind verder kan ontwikkelen. Het is belangrijk dat een kind ervaart dat zijn opvoeders er voor hem zijn. Vanaf 3 maanden kan een baby dingen onthouden. Een baby herkent dan de persoon die het meest bij de verzorging is betrokken. Vanaf 7 maanden krijgen ze een duidelijke voorkeur voor volwassenen die veel aandacht geven (hechtingsfiguren). Aan het begin is de belangrijkste hechtingsfiguur vaak de moeder. Uiteindelijk breidt dit zich vaak uit tot vijf a zes personen. Vanuit de hechting kunnen baby’s vertrouwen ontwikkelen. Voor baby’s is de belangrijkste ontwikkelingstaak het ontwikkelen van vertrouwen. 

Vanaf de eerste fase  beginnen we al met de seksuele ontwikkeling. In deze fase heeft het nog geen seksuele lading.

Baby’s beleven veel door hun mond te gebruiken. Baby’s zijn immers aangeboren op zuigen en borstvoeding. Ook steken baby’s allerlei voorwerpen in hun mond om deze te ervaren (denk maar aan het zuigreflex). Deze periode in het leven wordt de orale fase genoemd.

Rond hoeveel maanden komt scheidingsangst?

1. 1 maand
2. 2 maanden
3. 7 maanden
4. 14 maanden

temperament is aangeboren

1. waar
2. niet waar

baby's hebben al een zelfbewustzijn (ik-gevoel)

1. waar
2. niet waar

Wat is het meest belangrijke zintuig van de baby?

1. het zicht
2. het reukvermogen
3. de tastzin (huid)
4. het gehoor

Afsluiting

Wat heb je deze les geleerd?