Week 1 Osteoporose en reuma

• anatomie
• MBO
• Studiejaar 1

Ziekteleer 

Periode 2

Les 1

Welkom!!!

Vandaag osteoporose en reuma

Leerdoel: De student kan in eigen woorden vertellen wat osteoporose en reuma is en wat de verschijnselen zijn van beide ziektebeelden.

Osteoporose

Botontkalking

Vooral bij ouderen

Osteoporose

Osteoporose: Afbraak > Aanmaak

• Minder calcium ->  poreuze botten
• Ouderdom, weinig beweging, roken, alcohol
  
• Vitamine D, calcium, ondergewicht (oestrogeen in vet)
• Vrouwen vaker dan mannen

Osteoporose

osteo = bot

porose = poreus, afbrokkelend

Bij osteoporose wordt er meer bot afgebroken dan aangemaakt

Osteoporose

Gevolgen: 

• Fracturen (botbreuken): Heup, pols
  - Operatie noodzakelijk: kan fataal zijn
• Inzakkingsfractuur: Wervels zakken in elkaar
  - Ouderen worden 'kleiner'

Diagnose en Preventie: Botdichtheidsonderzoek

• Veel bewegen, niet roken, niet teveel drinken, zonlicht

Wat is geen oorzaak van osteoporose?

1. aanmaak van oestrogenen
2. tekort aan calcium
3. roken
4. overgewicht

Fracturen

Fracturen/Botbreuken

Oorzaken:

1. Trauma: Door een ongeluk
2. Pathologisch: Osteoporose, kanker
3. 'Spontaan': Door heel klein trauma
4. Stressfractuur: Door lang en intensief (hard)lopen

Symptomen: (Asdruk)pijn, abnormale stand van bot, zwelling, bewegingsbeperking, (meestal) zichtbaar op röntgen, CT, of MRI

Fracturen

Complicaties: 

1. Longembolie: vooral bij heup- of bekkenfractuur
   - Pijn bij ademen, kortademigheid -> antistolling
2. Afsterving van weefsel: zuurstoftekort door zwelling
   - Steeds heviger pijn

Behandeling: spalk om botdelen op plek te houden (intern of extern)

• Duur: afhankelijk van grootte bot, locatie, ernst en leeftijd

Waarom is valpreventie belangrijk bij patiënten met osteoporose?

Reuma

verzamelnaam voor een aantal chronische aandoeningen van het gewricht.

iedereen kan het krijgen

Artrose

Artrose = ziekte van het kraakbeen in gewrichten.

Gewrichten kunnen minder soepel bewegen, botweefsel wordt minder goed beschermd, en de weefsels kunnen door chronische irritatie ontsteken. Ontsteking staat niet op de voorgrond zoals bij artritis.

Artritis

Reumatoïde artritis

Meest voorkomende reumatische ziekte. 

Een veelgebruikte afkorting is RA . 

In het spraakgebruik heet de ziekte ‘reuma’.

Vooral bij vrouwen.

De eerste symptomen treden meestal op rond middelbare leeftijd.

Het is een auto-immuunziekte.

Waar kan pijn in het bot en koorts naar verwijzen?

1. artrose
2. osteomyelitis
3. fracturen
4. osteoporose

Syndroom van Tietze

Aandoening van het kraakbeen van de borstkas.

Er is een zwelling van de aanhechting van een rib aan het borstbeen en kan erg pijnlijk zijn.  Het gaat vaak vanzelf binnen een paar maanden over. 

Zolang er klachten zijn> pijnstilling. 

Hamerteen

Vormafwijking van een teen

Oorzaak is te nauw schoeisel of neurologische en gewrichtsaandoeningen

De behandeling is met hulpmiddelen als steunzolen. De orthopeed kijkt of operatie mogelijk en/of nodig is.

Zijn er vragen?

Heb je het leerdoel behaald?