H5.3 Karakteristieke groepen_alkaanzuren_4H

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H5.3 Karakteristieke groepen
 alkaanzuren

NOVA - Hoofdstuk 5 - 4H

Deze les

• Wat weet je nog over de systematische naamgeving van alkanen, alkenen, halogeenalkanen, alkanolen en alkaanaminen (H5.2 + H5.3)
• Bespreken HW opgaven
• Uitleg karakteristieke groep in alkaanzuren (H5.3)
• Aan de slag 

de alkanen van CH₄ t/m C₁₀H₂₂

de namen zijn ..........

leerlingen noemen om de beurt de namen van de alkanen van methaan t/m decaan

Wat is de naam van dit molecuul?

1. chloormethaan
2. 3-chloormethaan
3. trichloormethaan
4. propchloormethaan

Binas T 66C - voorvoegsels
--> gebruiken bij zijtakken/-groepen
        2,2-dimethylbutaan
        tetrafluoretheen
       

--> vanaf 5 gebruiken voor C-keten

        pentaan          C5H12
        hexaan            C6H14

        heptaan          C7H16

        tetradecaan   C14H30  

Binas T 66D - naamgeving .......

--> gebruiken voor C-keten
        aantal C             stam
              1                      meth
              2                      eth

              3                      prop

              4                      but

              5                      pent

              6                      hex

wat zijn de namen van deze moleculen?

uitwerking

propaan

Leerdoel

1. Je leert een aantal karakteristieke groepen herkennen die in koolstofverbindingen voorkomen.
2. Je kunt de systematische naam geven aan een koolstofverbinding met een karakteristieke groep.
3. Je kunt de structuurformule met een karakteristieke groep tekenen bij een gegeven systematische naam

Even herhalen...

koolstofverbindingen

koolwaterstoffen

alkanen

alkenen

alkaanzuren

alkaanaminen

halogeenalkanen

alcoholen

alkanolen

alkanen

• C_nH_2n+2

alkenen

• CnH2n

alkanolen

• CnH2n+1OH

alkaanaminen

• CnH2n+1NH2

koolstofverbindingen

koolwaterstoffen

alkanen

alkenen

alkaanzuren

alkaanaminen

halogeenalkanen

carbonzuren

alkaanzuren

alkaanzuren

alkaanzuren

Als in een alkaan één H-atoom is vervangen door
een COOH-groep                               of krijg je een alkaanzuur.

                       is een carbonzuurgroep

systematische naamgeving alkaanzuren

structuur 1:

• langste keten: 2 C-atomen
  dus stamnaam is ethaan 
• karakteristieke groep: - COOH
  dus ethaanzuur
  
  

structuur 2:

• langste keten: 4 C-atomen
  dus stamnaam is butaan
• karakteristieke groep: - COOH
  
• dus butaanzuur

structuur 1

structuur 2

oplosbaarheid in water

Macro: oplossing = helder mengsel

Micro:

• een methaanaminemolecuul heeft een NH-groepen
• en kan dus H-bruggen vormen met
• watermoleculen

mierenzuur

azijnzuur

propionzuur

boterzuur

propionzuur: in zweet

boterzuur: in zweet, sterk ruikende kaas,
                     slechte kwaliteit kuilgras

alkanen

• C_nH_2n+2

alkenen

• CnH2n

alkanolen

• CnH2n+1OH

alkaanaminen

• CnH2n+1NH2

alkaanzuren

• CnH2n+1COOH

Huiswerk

• goed bestuderen H5.3 (helemaal)
• maken + nakijken opgaven 27 + 29
  
  
• (af)maken opgaven 18 t/m 25