2.1 Water is overal

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

2.1 Water is overal

Programma

-Formatieve check	10 min
-Oefeningen nakijken	10 min
-Water	15 min
-Concentratie	15 min
-Oefenen	30 min

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 2.1 Water is overal

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt beschrijven wat de functie van water is bij gebruik tijdens wassen, oplossen en het bereiden van voedsel.
  
• Je kunt verschillen in samenstelling noemen tussen drinkwater, zeewater, oppervlaktewater, grondwater en gedestilleerd water.
  
• Je kunt de concentratie van een stof in een oplossing berekenen.

Wat weten jullie al over water?

Hoeveel liter water denk je dat de gemiddelde Nederlander per dag gebruikt in huis?

1. 1,2 liter
2. 12 liter
3. 120 liter
4. 1200 liter

Waar gebruiken wij in ons huis allemaal water?

Watergebruik in Nederland

Watergebruik in Nederland is 6300 L per dag per persoon.

120 L is voor huishoudelijk gebruik:

• Drinken
• Wassen
• Toilet doorspoelen
• Douchen
• Etc.

De rest wordt grotendeels gebruikt voor landbouw.

Water heeft een hoop functies om de wereld draaiende te houden. Noem een nuttige functie van water.

Functies van water

Water heeft ontzettend veel functies, het houdt de wereld draaiende.

5 functies die je moet kennen:

• Water als drinkwater
  
• Water als oplosmiddel
  
• Water als spoelmiddel
  
• Water als koelmiddel
  
• Water als voedselbereiding
  

Water als drinkwater

Een mens verliest per dag 2 L aan water (urine, zweet, adem).

Mensen kunnen 3 tot 7 dagen zonder water overleven.

In Nederland zit drinkwater in de kraan. Dit is niet in alle landen zo.

Drinkwater is niet alleen voor mensen, ook voor planten en dieren.

Water als oplosmiddel

Veel stoffen kan je oplossen in water. Daarom bevatten de meeste drankjes grotendeels water.

• Suiker
  
• Siroop
  
• Zout
  
• Verf
  
• Alcohol
  
• Etc.
  

Water als spoelmiddel

Water kan je gebruiken om dingen weg te spoelen:

• In de WC
  
• Onder de douche
  
• Voedselresten van borden
  
• Zand uit sla
  

Water als koelmiddel

Water kan je gebruiken om dingen af te koelen:

• Vriezers
  
• IJsklontjes
  
• Koelinstallaties in energiecentrales
  
• Koeling in computers
  

Water als voedselbereiding

Water kan gebruikt worden om voedsel klaar te maken:

• Eieren koken
  
• Pasta koken
  
• Rijst koken
  

Wat voor soorten water kan je tegenkomen op aarde?

Soorten water

Er zijn verschillende soorten water die je moet kennen:

Oppervlaktewater

Dit is al het water aan de oppervlakte van de aarde, denk aan oceanen, rivieren, meren en slootjes.

Zeewater is hier belangrijk, want het omvat 70% van de aarde.

Hoge concentratie zout, dit is dus niet drinkbaar, en kan ook niet voor landbouw gebruikt worden.

Grondwater

Dit is al het water dat in de bodem zit.

Meeste grondwater is afkomstig van regenwater.

Vaak schoner dan oppervlaktewater, omdat het gefilterd wordt door zand en kleideeltjes.

Helaas bevat door onze maatschappij grondwater vaak wel wat bestrijdingsmiddelen, geneesmiddelen en andere verontreinigde stoffen.

Drinkwater

Meest geschikt voor consumptie door mensen, dieren en planten.

Ons drinkwater komt grotendeels van grondwater en rivierwater. Deze moeten wel eerst gezuiverd worden voordat we het kunnen drinken.

Drinkwater bevat zuurstof, mineralen en kalk.

Gedestilleerd water (demi-water) is water dat geen zuurstof of mineralen bevat.

Concentratie

• Elk voedselproduct bevat voedingswaarden.
  
• Bij dranken staat hoeveel gram van iets in 100 mL voorkomt.
  
• Dit heet ook wel de concentratie.
  
• Concentratie = hoeveel gram van een stof is opgelost in een vloeistof.
  

Concentratie rekenen

• Volgens de voedingswaarde zit er 5 g suiker in 100 ml magere melk.
  
• De concentratie is dus 5 g/100 mL.
  
• Hoeveel gram suiker zit er in 1 L?
  
  
  
• Meerdere manieren!!!
  

Meerdere wegen leiden naar Rome

• Probeer altijd terug te rekenen naar 1. Dat is het makkelijkst.
  
• Wat je bovenaan de tabel doet, doe je ook onderaan.
  
• De concentratie is 5 g/100 mL.
  
• Hoeveel gram suiker zit er in 1 L?
  

• Concentratie kan je ook berekenen door middel van een formule.
  
• Zorg altijd dat je massa in g staat en je volume in L!
  
• De concentratie is 5 g/mL
  
• Hoeveel gram suiker zit er in 1 L?

Concentratie berekenen voorbeeld

In een glas kraanwater (300 mL) zit normaal 5,0 g natrium. Bereken hoeveel gram natrium je hebt in 1 liter kraanwater. Oftewel bereken de concentratie in g/L.

In een grote melkfles (2 L) zit 80 gram vet. Bereken de concentratie vet in het melk in g/L.

In 2,4 L cola zit ongeveer 350 gram aan suiker. Bereken de concentratie in g/L.

Oefeningen

Ga aan de slag met de volgende oefeningen:

Hoofdstuk 2 Paragraaf 1:

1 t/m 6 + 8 + 9

Welke leerdoelen beheers je?

Klik op de link, deze opent weer de check. Vul nu de laatste slide in:

Checks voor 2.1 Water is overal