H5.3 Variatie van genotypen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo, havo
• Leerjaar 2

5.3: Variatie van genotypen

Vorige les

Hoeveel paar chromosomen heeft een lichaamscel?

1. 21
2. 23
3. 24
4. 28

Hoeveel chromosomen zitten er in de kern van een eicel van de mens?

1. 15
2. 23
3. 30
4. 46

Wat is een gen?

1. De informatie voor alle erfelijke eigenschappen
2. Alle zichtbare eigenschappen
3. Een deel van een chromosoom met informatie voor 1 eigenschap
4. Een chromosoom in de celkern met erfelijke informatie

Leerdoelen

 Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

Je kunt omschrijven wat een mutatie is.

 Je kunt omschrijven wat kanker is.

Chromosomen

In een lichaamscel komen chromosomen in paren voor.

Een geslachtscel bevat enkelvoudige chromosomen.

Welke dat zijn hangt af van het toeval.

Genen

Genen

Haarvorm is een erfelijke eigenschap.

Bij mensen komt in elke lichaamscel een genenpaar voor dat de informatie bevat voor de haarvorm.

Variatie in genotypen

Je vader en je moeder hebben niet dezelfde eigenschappen. Je vader kan bijvoorbeeld steil haar hebben en je moeder krullend haar.

Bij de bevruchting komt de helft van de chromosomen van je vader en de helft van je moeder. 

De chromosomen van een paar kunnen daardoor verschillende informatie bevatten. 1 chromosoom bevat bijvoorbeeld de informatie voor steil haar en de andere voor krullend haar.

Variatie in genotypen

Kinderen krijgen van elke erfelijke eigenschap 1 keer de informatie van hun moeder en 1 keer de informatie van de vader.

Soms is de eigenschap van de moeder te zien en soms die van de vader.

Je hebt bv. de kleur ogen van je moeder en kleur haar van je vader.

Hierdoor lijken kinderen op hun en vader en op hun moeder.

Variatie in genotypen

Bij geslachtelijke voortplanting ontstaat variatie in genotypen.

Geen mens is precies hetzelfde, ieder mens heeft een andere combinatie van erfelijke informatie.

DNA

Chromosomen bestaan uit DNA.

Het DNA kan beschadigd raken, bijvoorbeeld bij de celdeling of door straling.

Daardoor verandert de informatie voor een erfelijke eigenschap.

Mutatie

Wanneer zo'n plotselinge verandering van het genotype plaatsvindt heet dat mutatie.

Bij een mutatie zijn 1 of meer genen gemuteerd (veranderd).

Aan de slag

Jullie gaan paragraaf 5.3 lezen

en maken!

Succes!