V3 7.3 Karakteristieke groepen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

7.3 Karakteristieke groepen

Systematische naamgeving aan stoffen met karakteristieke groepen

Wat is de naam van dit molecuul?

Wat is de naam van dit molecuul?

• Stamnaam: hexaan
• Ondanks dat het de stamnaam gebogen is, is het wel de langste onvertakte keten.
• 2 zijgroepen: L->R: 3, 5
  R -> L: 2, 4
• 2,4-dimethylhexaan 

Karakteristieke groep

• O, N of halogenen (F, Cl, Br, I) kunnen ook voorkomen in een molecuul
• Geven een karakteristieke eigenschap aan het molecuul
• Zelfde karakteristieke groepen vormen een klasse

Halogeenverbindingen

• Halogenen zijn altijd een voorvoegsel
• Naam is het halogeen met daarbij aan welk C-atoom het vast zit:
• Vb: 1,2-dichloorethaan 

Wat is de naam van dit molecuul?

Uitleg wat is de naam van dit molecuul

• Stamnaam: propaan
• Zijgroepen: broom op C-2 en chloor op C-1
• Zijgroepen op alfabet:
  2-broom-1-chloorpropaan

Alcoholen

• Kenmerkende groep: -OH
• Een H-atoom is vervangen door een -OH.
• Achtervoegsel: -ol
• Werkt zelfde als bij alkanen: Aangegeven op welk C-atoom de -OH zit

Alcoholen

• Stamnaam: pentaan
• -OH groep op C-2: pentaan-2-ol
• Zijgroep CH₃ op C-3: 3-methyl
• Naam: 3-methylpentaan-2-ol

Wat is de naam van dit molecuul?

Uitleg wat is de naam van dit molecuul

• Stamnaam: butaan
• Zijgroepen: -OH groepen op C-1 en C-2: 1,2-diol
• Naam: butaan-1,2-diol

Samengevat

• Een karakteristieke groep is een atoom (O, N, Cl, Br, I, F, geen C of H) in een koolstofverbinding.
• In een halogeenalkaan is een H-atoom vervangen door een halogeenatoom. De naam wordt voor de stamnaam gezet.
• In een alkanol is een H-atoom vervangen door een -OH groep. In de naam wordt de uitgang -ol achter de stamnaam gezet. 

Ik snapte wat er uitgelegd werd in de instructie

Ja

Ik heb niet opgelet

Ik heb wel opgelet, maar vond het lastig

Ik wil nog wat vragen stellen

En nu?

Paragraaf doorlezen

8.3: 18, 19, 21, 22, 23, 24, 25