H9.1 tm 9.3Serie- en Parallelschakeling + H9.4 Elektriciteit en veiligheid

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 4

Deze week

H9.1-9.3 Serie- en parallelschakeling

Practicum

Vervangingsweerstand serie- en parallelschakeling

 Elektriciteit en veiligheid

Vandaag

Korte herhaling H9.1

Opgave uit het boek (transformator)

Serie- en parallelschakeling

Diode:

• Schakelonderdeel dat één kant stroom doorlaat!

Led:

• Een diode dat licht uitzendt

C=I⋅t

U=I⋅R

P=U⋅I

Grootheid	afk. Grootheid	afk. eenheid
Stroomsterkte
Spanning
Vermogen
Weerstand
Capaciteit

Formule:

Een transformator:

• Zet een hoge spanning op naar een lage spanning of omgekeerd

Dit kun je ermee:

De spanning of het aantal windingen uitrekenen.

Opg. GT: 6a, p 226

Transformator A: 

van Netspanning => 12 V, 

primaire spoel heeft 920 windingen

Bereken het aantal windingen v/d secundaire spoel

Gegevens / gevraagd: 

• Up = 230 V  ;  Us = 12 V
• Np = 920 ; Ns = ? 
  

Formule:

• Np : Ns = Up : Us

Uitwerking:

• 920 : Ns = 230 : 12
• 920 : Ns = 19,1666    
• links "x Ns" en rechts "x Ns"
  
• 920 = 19,1666 x Ns
• Ns = 920 : 19,1666 = 48 

Antwoord:

• Het aantal secundaire windingen is 48 maal

Opg. Kader: 11a, p 30

Transformator A: 

van Netspanning => 12 V, 

primaire spoel heeft 920 windingen

Bereken het aantal windingen v/d secundaire spoel

Gegevens / gevraagd: 

• Up = 230 V  ;  Us = 12 V
• Np = 920 ; Ns = ? 
  

Formule:

• Np : Ns = Up : Us

Uitwerking:

• 920 : Ns = 230 : 12
• 920 : Ns = 19,1666    
• links "x Ns" en rechts "x Ns"
  
• 920 = 19,1666 x Ns
• Ns = 920 : 19,1666 = 48 

Antwoord:

• Het aantal secundaire windingen is 48 maal

H9.1 tm9.3 Serie- en parallelschakeling

Verschillen bij Serie- en parallelschakeling wat betreft de

stroomsterkte, spanning en weerstand

én

daarmee kunnen rekenen!

Schakelingen

Serieschakeling

Stroomsterkte:

• Stroomsterkte overal gelijk
• Itot = I1 = I2 = I3
  

spanning:

• Spanning verdeeld zich
• U_tot = U₁ + U₂ + U₃
  

Weerstand:

• Totale weerstand (vervangingsweerstand) tel je bij elkaar op
• Rv = R1 + R2 + R3
• Bepaal altijd eerst Rv en daarna I  

Parallelschakeling

Stroomsterkte:

• stroomsterkte verdeelt zich over de stroomkringen
• I_tot = I₁ + I₂ + I₃
  

spanning:

• Spanning is gelijk per stroomkring
• U_tot = U₁ = U₂ = U₃
  

Weerstand:

• de vervangingsweerstand kun je niet zomaar bij elkaar optellen
• 1/R_v = 1/R₁ + 1/R₂ + ... 
• Of bij 2 weerstanden: R_v = (R₁ x R₂)/(R₁ + R₂) 

Opg 6a GT p. 239

Bereken de vervangingsweerstand van de parallelschakeling (afb 7a)

Gegevens:

• R1 = 10 Ohm  ;  R2 = 15 Ohm

Gevraagd:

• Rv = ? Ohm

Formule 1:

• Rv = (R1 x R2) / (R1 + R2) 

Uitwerking 1:

• Rv = (10 x 15) / ( 10 + 15) =
•      = 150 / 25 = 6 Ohm
  

Formule 2:

• 1/Rv = 1/R1 + 1/R2

Uitwerking 2:

• 1/RV = 1/10 + 1/15
• 1/Rv = 0,1 + 0,066 = 0,1666
  
• Rv = 1/0,1666 = 6 Ohm
  

Antwoord:

• De vervangingsweerstand is      6 Ohm

Opg 8a Kader p. 44 (GT p. 239)

Bereken de vervangingsweerstand van de parallelschakeling (afb 7a)

Gegevens:

• R1 = 10 Ohm  ;  R2 = 15 Ohm

Gevraagd:

• Rv = ? Ohm

Formule 1:

• Rv = (R1 x R2) / (R1 + R2) 

Uitwerking 1:

• Rv = (10 x 15) / ( 10 + 15) =
•      = 150 / 25 = 6 Ohm
  

Formule 2:

• 1/Rv = 1/R1 + 1/R2

Uitwerking 2:

• 1/RV = 1/10 + 1/15
• 1/Rv = 0,1 + 0,066 = 0,1666
  
• Rv = 1/0,1666 = 6 Ohm
  

Antwoord:

• De vervangingsweerstand is      6 Ohm

En nu aan de slag

Maak de opgaven van H12.3

GT p. 236

Kader p. 41

Volgende les: 

Practicum proef 3 + proef 4

Vervangingsweerstand serie- en parallelschakeling

Practicum 

Proef: de vervangingsweerstand v/e serieschakeling

Proef: De vervangingsweerstand v/e parallelschakeling

Lees beide practica goed door.

Formule:

U = I x R  <=>  R = U : I

Zoek de formule op voor Rv voor serie- en parallelschakeling!

Vandaag

- Korte instructie H9.4

- Maak een samenvatting van deze paragraaf in je aantekeningenschrift.

- beschrijf kort alle veiligheidsmaatregelen in de meterkast/huis.

 

vragen over H12

Zelfstandig werken!

Wie heeft wel eens schrikdraad aangeraakt?

plassen over schrikdraad

Hoe hoog is de spanning 

op schrikdraad?

1000 tot 10000 Volt (door middel van pulsen)

Samenvatting 9.4

Bevat de Kernwoorden:

Meterkast onderdelen

Geleider en Isolator

Gevaar van elektriciteit

Kortsluiting en Overbelasting

Zekeringen

Aardlekschakelaar

Randaarde

Dubbele isolatie

Zelfstandig werken

* Paragraaf 1 tm 4 Elektrische elektriciteit en veiligheid.

- Maak een samenvatting van deze paragraaf in je aantekeningenschrift.

- beschrijf kort alle veiligheidsmaatregelen in de meterkast/huis.

- mavo

* Vragen over H9