BS 7.6: transplantaties en bloedtransfusies

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

BS 7.6: transplantaties en bloedtransfusies

Planning

1. Terugblik BS 7.5 (deel 2)
2. Leerdoelen
3. Uitleg BS 7.6
4. Wat hebben we geleerd?
5. Opdrachten maken

Terugblik 7.5 (deel 2)

1. Wanneer bouw je natuurlijke immuniteit op?
2. Wat is het verschil tussen de eerste en tweede infectie?
3. Welke twee soorten kunstmatige immuniteit is er?
4. Wat gebeurt er bij deze twee soorten kunstmatige immuniteit?
5. Hoe bestrijdt je bacteriën en virussen?

Leerdoelen

• Je kunt de problemen beschrijven die door het afweersysteem worden veroorzaakt bij transplantaties en auto-immuunziekten
• Je kunt beschrijven welke rol bloedfactoren kunnen spelen bij bloedtransfusies en welke rol de resusfactor kan spelen bij zwangerschap

 

Transplantatie

Een aangetast weefsel of orgaan wordt vervangen door een ander weefsel of orgaan van:

• Patiënt zelf
• Van verwant persoon (donor)

Afstotingsverschijnselen = lichaam maakt antistoffen aan op het lichaamsvreemde weefsel

 

Tranplanteerbare organen:

• Oogweefsel
  
• Hartklep
  
• Lichaamsslagader
  
• Hart
  
• Longen
  
• Lever
  
• Alvleesklier
  
• Nieren
  
• Dunne darm
  
• Huid
  
• Botweefsel
  

Wat is een auto-immuunziekte?

Auto-immuunziekte

• Ziekte waarbij het afweersysteem een lichaamseigen eiwit niet meer herkent
  
• Bv reuma, coeliakie (gluten (eiwitten) allergie), ziekte van Crohn (darmontsteking )
  
• Gevolg: er worden antistoffen gevormd tegen het lichaamseigen eiwit. Cellen met dit eiwit worden vernietigd
  

Welke bloedgroepen zijn er?

Bloedfactor

= een stof op het celmembraan van rode bloedcellen die als antigeen werkt voor iemand die deze stof niet heeft

Verschillende bloedfactoren:

• Bloedfactor A
  
• Bloedfactor B
  
• Resusfactor
  

Bloedgroepen

Bloedgroep A

Bloedgroep B

Bloedgroep AB

Bloedgroep 0 (nul)

Het bloedplasma bevat een antistof tegen de bloedfactor die niet op de rode bloedcellen zit

Antilichamen

Antigenen

Anti-A

Geen

Anti-A + Anti-B

Anti-B

A

Geen

B

A + B

Resusfactor

• Bij resuspositief bloed (Rh+) bevatten de rode bloedcellen de resusfactor
  
• Bij resusnegatief bloed (Rh-) bevatten de rode bloedcellen de resusfactor niet
  

Mensen met Rh-, kunnen antiresus (= antistoffen) maken. Zij maken dit als zij in contact komen met Rh+

Donorbloed:

• Bij voorkeur zelfde bloedgroep en resusfactor
  
• Rode bloedcellen klonteren samen als de bloedfactor van de donor reageert met de antistof van de ontvanger
  

Donorbloed:

• Bloedgroep 0 is de algemene donor
  
• Bloedgroep AB is de algemene ontvanger

Opdrachten maken (GT)

Rood = voor

huiswerkcontrole van

maandag 21 nov.!

Klaar? Ga aan de slag met de 

leerdoelenlijst van thema 6

Basisstof	Opdrachten
7.1	1 t/m 4
7.2	5 t/m 7
7.3	8 t/m 12
7.4	16 t/m 22
7.5 (deel 1)	23
7.5 (deel 2)	24 t/m 26
7.6	29 t/m 35