Les 2 AFP - bloed, bloedcellen, bloedgroepen & bloedstolling

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Bloed

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je de samenstelling van bloed benoemen

Aan het einde van de les kan je benoemen wat de functies van de bestanddelen van bloed en bloedplasma is

Aan het einde van de les kan je benoemen wat de taak en functie van het lymfestelsel is 

Lesinhoud

• Bloed
• Bloedcellen
• Bloedplaatjes
• Bloedplasma
• Bloedgroepen
• Bloedstolling
• Vragen? 

Bloed

• Wordt in de botten aangemaakt​
  
• Binnenkant zit beenmerg​
  
• Stamcellen in beenmerg -> maken bloed​
  
• 5L bloed voor volwassene 

Bloedcellen

• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen
• Bloedplaatjes
• Bloedplasma 

Bloedplasma

Bloedplasma -> geel bestanddeel -> bloedcellen in zweven

55% -> totale bloedvolume 

Opgebouwd ->  water, eiwitten en sporen van stoffen als mineraalzouten, enzymen, hormonen enz

Transportmiddel -> vervoerd talrijke stoffen ->  suiker, vetten, hormonen, kooldioxide en zuurstof.

Bloedplasma

Rode bloedcellen

• Erytrocyten​
  
• 95% van de bloedcellen zijn rood
• Vervoeren zuurstof en koolstofdioxide​
  
• Rode kleur komt van hemoglobine -> transporteert zuurstof​
  
• Zuurstof en koolstofdioxide binden aan hemoglobine.​
  
• Rode bloedcel = trein/leverancier, product om af te geven is Hemoglobine 

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

• Leukocyten​
  
• Onderdeel afweer​ (immuunsysteem)
• Leger tegen vijanden (bacterien, virussen etc)​ - ruimt op

Bloedplaatjes

• Trombocyten ​
  
• Ook door beenmerg gemaakt​
  
• Stollen van het bloed -> bloedstolling = hemostase 
• Bloedplaatjes vormen een propje en sluiten daarmee het wondje af

Bloedgroepen

Doel bloedstolling

• Verdedigingsmechanisme​
• Voorkomen bloedverlies ​
• Voorkomen infectie met bacteriën in bloedbaan 

Werking bloedstolling

1. Weefselbeschadiging​
   
2. Bloedvatwand trekt samen ​
   
3. Afdichten met trombocyten ​
   
4. Stollingsmechanisme wordt actief

Stollingsmechanisme

1. Mbv vitamine K wordt protrombine gevormt in lever​
   
2. Er komen stoffen vrij waarmee protrombine wordt omgezet in trombine ​
   
3. Door trombine wordt fibronogeen omgezet in fibrine (vezelachtige massa)​
   
4. Fibrine + bloedplaatjes = korst​
   
5. Bloedplaatjes (=trombocyten) dichten wond

Bloedtransfusie:
Ben jij bloeddonor?

Ja

Nee

Opdracht

Hoofdstuk 14 bloed, immuniteit en lymfestelsel:

Opdracht 3 bloed

Opdracht 4 bloedstolling

Opdracht 5 lymfestelsel