4.1 Nederland geheel geordend

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

§4.1 Nederland geheel geordend 

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

(17) de sociaal- culturele en demografische ontwikkeling van
        de Nederlandse steden beschrijven vanaf 1800 tot heden;

(18) een buurtprofiel opstellen;

Benodigde voorkennis 

Je weet wat (sub)urbanisatie is;
Je weet wat push- en pull factoren zijn;
Je weet wat vinex-wijken zijn;
Je weet wat gentrificatie is;

Stad van NL

• 90% van NL woont tegenwoordig in stedelijk gebied.
• Vanaf 1870 ontstaan van veel steden in NL
  
• Waarom?

Urbanisatie

• Stad groeide

• Woonwijken uit de grond gestampt

• Woonwijken waren niet vaak schoon, dicht op elkaar gebouwd en dichtbij de fabrieken
• Na 1901 woning wet met eisen voor woningkwaliteit
  

www.topotijdreis.nl

Na WOII

•     Na WOII ruimte gebruik in stad
•     Verhuizing naar     

            randgemeenten stad

•     Stad groeit vast aan dorpen
•     Rol auto bezit
•     Ruimte voor kinderen

Twee begrippen, welke?

- suburbanisatie

- seletieve migratie

Gevolgen van suburbanisatie

• Vertrekoverschot
• Welke groep bleef denk je achter?
• Migranten gingen in de stad wonen
• Tweedeling stad: 'verwaarloosde' wijken en 'goede' wijken
• Binnenstad meer werkfunctie dan woonfunctie
• Ontstaan files --> toename mobiliteit
• Minder open ruimtes

Toename ruimtelijke segregatie

Vraag naar woningen

• gezinsverdunning
• huishoudensverdunning
• lagere woningdichtheid

Reactie: Groeikernenbeleid: gebundelde deconcentratie en stadsvernieuwing

• Om verstedelijking rondom landelijke gebieden van stad tegen te gaan --> gebundelde deconcentratie (1974)
• Buiten groene hart
• Stedelijke vernieuwing oude woonwijken
• Korte duur door crisis
  

Groeikernen

Groeisteden

Compacte stad (v.a. 1980)

Rijke mensen gingen stad uit

Plan om ze in de stad te houden

O.a. voormalige fabrieksterreinen (herstructurering)

Nieuwbouw op open plekken binnenstad 

Tegen de stad aan (Vinexwijken)

1. luxe woningen
2. hoog voorzieningenniveau

Vinex wijk

Vooral midden- en hoge klasse

Stedelijke vernieuwing

Wijken met slechte leefbaarheid

Stedelijke vernieuwing

Verbetering van achterstandswijken door aandacht te besteden aan drie aspecten: kwaliteit van de woningen, kwaliteit van de leefomgeving en problematiek van de bewoners

Drie aspecten

1. Vernieuwing van woningen
2. Veiligheid --> sociale cohesie
   
3. Aandacht voor bewoners
   

Herstructurering

Proces waarbij een verouderd en verloederd gebied in de stad planmatig en meestal grootschalig wordt vernieuwd, zodat het voldoet aan huidige eisen op het gebied van wonen, werken, recreëren en mobiliteit. 

Vaak verandert daardoor de functie van het gebied.

Gentrification

Het proces van opwaardering van een buurt of stadsdeel op sociaal, cultureel en economisch gebied, het aantrekken van kapitaalkrachtige nieuwe bewoners/gebruikers en de daarmee gepaard gaande verdrijving van de lagere klassen uit het stadsdeel.

Gentrificatie

01:40

Welke bewonerskenmerken hebben Yuppen en Dinky's gemeen?

1. Laag inkomen en niet HO of WO opgeleid.
2. Hoog inkomen en niet HO of WO opgeleid.
3. Hoog inkomen en HO of WO opgeleid.
4. Geen.

02:30

Wat is een gevolg van gentrification?

1. Toename sociale cohesie.
2. Oorspronkelijke inwoners van de wijk verdwijnen.
3. Het voorzieningenniveau in de wijk stijgt.
4. Het gemiddelde inkomen in de wijk neemt toe.

05:23

Vestia is een woningbouwvereniging of woningcorporatie. Wat is dat?

1. Instelling die sociale woningen in een plaats beheerd.
2. Woningen die samenwerken in een vereniging.
3. Vereniging waarin bewoners van sociale huurwoningen samenwerken.
4. Vereniging die woningen bouwt.

08:44

Waarom zouden de bewoners graag terugkeergarantie willen?

09:46

Wat vind jij:
Nieuwkomers moeten uit de wijk geweerd worden.

1. Eens
2. Oneens

Lezen en verwerken

Lezen paragraaf 4.1

Maken opgaven 3, 6 en 7

15 minuten 

straks nabespreken