samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom bij Nederlands

Check:

• Laptop op je bank
• Enkel LessonUp open

Je leert:

*samengestelde zinnen ontleden;

* het werkwoord in een  samengestelde zin goed spellen;

*dat het onderwerp soms ontbreekt in het tweede deel van een samengestelde zin.

lesdoel

Schrijf in 1 minuut een zo lang mogelijke, logische zin. Gebruik en, of, maar, want. Je maakt deze opdracht alleen en in stilte.

Isa zit naast Anouk. Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk. Ik luister naar muziek.

Mijn band is lek. Ik loop naar huis.

Isa zit naast Anouk en Mevrouw Rosink staat voor de klas. 

Ik maak mijn huiswerk, terwijl ik muziek luister. 

Omdat mijn fietsband lek is, loop ik naar huis. 

Samengestelde zinnen

Enkelvoudige zinnen

Welke zinnen lezen fijner in een verhaal? 

Wat zie je?

Marloes neemt drinken mee. Levi zorgt voor de broodjes.

1. 2 enkelvoudige zinnen
2. 1 samengestelde zin

Wat zie je?

In de stortregen zoeken de scholieren een bushokje, zodat ze kunnen schuilen.

1. 2 enkelvoudige zinnen
2. 1 samengestelde zin

Isa zit naast Anouk. Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk. Ik luister naar muziek.

Mijn band is lek. Ik loop naar huis.

Isa zit naast Anouk en Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk, terwijl ik muziek luister.

Omdat mijn fietsband lek is, loop ik naar huis

Samengestelde zinnen

Enkelvoudige zinnen

Hoeveel persoonsvormen?

Hoeveel persoonsvormen heeft een samengestelde zin? 

Isa zit naast Anouk. Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk. Ik luister naar muziek.

Mijn band is lek. Ik loop naar huis.

Isa zit naast Anouk en Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk, terwijl ik muziek luister.

Omdat mijn fietsband lek is, loop ik naar huis

Samengestelde zinnen

Enkelvoudige zinnen

2 persoonsvormen

2 persoonsvormen

Hoeveel persoonsvormen heeft een samengestelde zin? 

Isa zit naast Anouk. Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk. Ik luister naar muziek.

Mijn band is lek. Ik loop naar huis.

Isa zit naast Anouk en Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk, terwijl ik muziek luister.

Omdat mijn fietsband lek is, loop ik naar huis

Samengestelde zinnen

Enkelvoudige zinnen

2 zinnen

2 persoonsvormen

1 zin, 2 persoonsvormen

1 voegwoord

Hoeveel persoonsvormen heeft een samengestelde zin? 

Welke zin is een samengestelde zin?

1. De brandweermannen moeten de woningen inspecteren.
2. De kok moet de uitjes fruiten voordat de andere groenten erbij kunnen.
3. Ik zal de was aan de waslijn hangen.
4. Door de brand van afgelopen nacht heeft de doe-het-zelfzaak op de begane grond behoorlijke rookschade opgelopen.

Welke zin is een samengestelde zin?

1. Gisteren ontdekte ik dat mijn broer rookt.
2. In favoriete vakantiegebieden zijn de medewerkers van het restaurant in de zomermaanden elke avond tot middenin de nacht aan het werk.
3. Sinds zijn vakantie in Laos lijkt Casper gek op Aziatische maaltijden te zijn.
4. Tegenwoordig stuurt de politie de bewoners bij calamiteiten een sms-bericht.

Isa zit naast Anouk en Mevrouw Rosink staat voor de klas.

Ik maak mijn huiswerk, terwijl ik muziek luister. 

Omdat mijn fietsband lek is, loop ik naar huis. 

Samengestelde zinnen

voegwoorden: en, terwijl, omdat, zodat, nadat, als, toen, want, maar, of, dus

Hoe herken je een hoofdzin?

• een hoofdzin kan op zichzelf bestaan
• de persoonsvorm en het onderwerp staan bij elkaar en vooraan in de zin
• Voorbeeld: Alle boeken van Harry Potter zijn beroemd
  

Hoe herken je een bijzin?

• deze kan niet op zichzelf bestaan
• het onderwerp en de persoonsvorm staan niet bij elkaar en (bijna) achteraan in de zin 
• Voorbeeld: Weet je al of we vanavond uit eten gaan?
• 
  

Hoofdzin of bijzin?

'Ik ga morgen naar de kapper.'

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Het onderwerp (ik) staat naast de persoonsvorm (ga).

1a [Ik ben in Griekenland geweest], 1b omdat [mijn moeder daar is opgegroeid.]

1. a en b zijn beide HZ
2. a is HZ, b is BZ
3. a is BZ, b is HZ
4. a en b zijn beide BZ

Waarom is dit geen samengestelde zin? Wat mist er?

Marloes neemt drinken mee. Levi zorgt voor de broodjes.

En ook niet vergeten...

Een samengestelde zin heeft:

- 2 persoonsvormen

 - 1 voegwoord

Sleep de 2 persoonsvormen en het voegwoord naar de zwarte vakken. Let op: je hoeft niet alle woorden te verslepen. Druk op 'klaar' als je klaar bent.

Persoonsvormen:

Voegwoord

In de stortregen

zoeken

de scholieren

een bushokje

zodat

ze

kunnen

schuilen.

Sleep de 2 persoonsvormen en het voegwoord naar de zwarte vakken. Let op: je hoeft niet alle woorden te verslepen. Druk op 'klaar' als je klaar bent.

Persoonsvormen:

Voegwoord

John

kan 

niet meer

pinnen

want

hij 

is

zijn pincode

vergeten.

Wat?

• Oefeningen 

Hoe?

• Op papier, laptop dicht

Klaar? 

• Een nieuw boek kiezen uit de leeslijst
• Motivatie mailen via SS

Aan het werk