8.1 Tijd van burgers en stoommachines (2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Voltaire

Montesquieu

Descartes

Hobbes

Locke

Macht moet verdeeld zijn in drie onderdelen: wetgevende, uitvoerende en rechterlijke

Kennis komt tot stand door het gebruik van verstand (ratio)

De mens is altijd in oorlog; de overheid bestaat om orde te brengen. Men gaat een sociaal contract aan in ruil voor natuurlijke rechten

Kennis komt tot stand door middel van experimenten en waarnemingen

Het overgrote deel van het volk is te dom om bestuurlijke verantwoordelijkheid te dragen

Een ander besluit was het staatkundig aanpassen van Europa. Zo werden België en Nederland samengevoegd. Met welk doel werd dit gedaan?

Maak de correcte oorzaak-gevolg verbanden met de onderstaande zinnen

Enclosure acts:

Verbeterde landbouw technieken

Toename bevolkingsomvang

Meer vraag naar textiel

Financiële problemen pachtboeren

Urbanisatie

Concentratie van landbouwgrond in handen van grootgrondbezitters

Hogere landbouwopbrengst

Dalende voedselprijzen

Toename huisnijverheid

Dalende prijzen producten

De Britse econoom Malthus stelde dat door de explosieve toename, de voedselproductie zou achterblijven. Door de enorme overpopulatie zou de sterftecijfer weer toenemen, waardoor er weer balans zou komen.

Dit model bleek niet uit te komen. Waar had Malthus niet rekening mee gehouden?

Door deze ontwikkeling in de landbouw hadden arme boeren maar één optie:

1. Emigreren naar het buitenland
2. Specialiseren in een ander beroep
3. Vertrekken naar de stad
4. Er een einde aan maken

Korte samenvatting

•  Periode na de gouden eeuw is de republiek in verval; de stadhouder Willem V gedraagt zich als een koning en deelt belangrijke bestuursposities uit aan bevriende regenten.

• Vanuit de verlichtingsideeën van vrijheid en gelijkheid gaan de patriotten de strijdt aan met Willem V en de corruptie. Dit neemt militante vormen aan nadat zij zich verenigen in vrijkorpsen.

• Na de gevangenneming van Wilhelmina (van Pruisen) de vrouw van Willem V, schiet de broer van Wilhelmina - de koning van Pruisen - haar te hulp en verjaagt de patriotten naar Frankrijk.
  

• Na de Franse revolutie komen de patriotten weer terug met het Franse revolutionaire leger. Willem V vlucht naar Engeland en de Bataafse republiek wordt uitgeroepen. In naam krijgen de patriotten wat ze willen, maar achter de schermen hebben de Fransen alle macht in handen.
  

Industriële revolutie

• 18e eeuw neemt ENG een (economische) voorsprong op de rest van de wereld, mede dankzij het Britisch empire

• Door toedoen van investeringen in het handelskapitalisme, was men continue opzoek naar mogelijkheden om bestaande succes te vergroten.

• Met name in de textielindustrie volgende de innovaties elkaar snel op: schietspoel, spinning jenny, spinning mule. Deze eerste apparaten waren arbeidsintensief (veel arbeiders nodig)

• Met de uitvinding van de stoommachine werden de apparaten in toenemende mate arbeidsextensief (minder arbeiders)
  

Groot grondbezitters kochten massaal land op en door innovaties vergrootten zij hun productie aanzienlijk

Verarmde boeren konden niet concurreren met de groot grondbezitters en vertrokken massaal naar de stad.

Innovaties in de fabrieken volgden elkaar snel op, vooral in de textielindustrie. schietspoel, spinning Jenny

De komst van de stoommachine verzorgde voor een enorme schaalvergroting

De nieuwe spinmachines waren te duur voor de gewone mens, dus kwam de productie in handen van de economische elite

De massale urbanisatie en komst van fabrieken zorgde voor een complete transformatie van de samenleving

Vul de begrippen in bij de juiste omschrijving

Urbanisatie

Arbeidsintensief

industrieel kapitalisme

agrarische revolutie

Arbeidsextensief

Industriële samenleving

Wat heb je nodig om een stoommachine te kunnen laten draaien?

1. Hout
2. Kolen
3. Elektriciteit
4. Diesel

Modern Imperialisme

• Koloniën werden belangrijker voor grondstoffen en als afzetmarkt

• Om conflicten te voorkomen werd in 1885 het Congres van Berlijn bijeengeroepen waarbij Afrika werd verdeeld

• De gevolgen voor Afrika waren desastreus
  

Kolonialisme vs Imperialisme

• Kolonialisme beperkt zich tot de kust en de bouw van factorijen.

• Tijdens het imperialisme werden hele gebieden veroverd en in dienst gesteld van de kolonisator. Dit ging gepaard met uitbuiting en onderdrukking superioriteitsgevoel

• Causaal verband tussen opkomst nationalisme en modern imperialisme: hoe meer koloniaal gebied, hoe meer macht en aanzien.

• Sociaal darwinisme > survival of the fittest
  

Evolutie houdt in dat de groep die zich het beste kan aanpassen aan veranderde omstandigheden het succesvolste zou zijn.

Eens of oneens?

1. Eens
2. Oneens

Neem de last van de Blanke op,
Stuur de besten van jouw soort,
Stuur je zonen in ballingschap
Om je gevangenen te geven wat ze nodig hebben;
Om zwaar bepakt te wachten
Op loszinnige volkeren en wildernis
Uw pas gevangen, sombere volken
Die half duivels en half kinderlijk zijn

Neem de last van de Blanke op,
Vecht in brute oorlogen om vrede,
Vul de mond van de hongersnood,
En bedwing de ziektes.
En als je bijna je doel hebt bereikt,
Het eindpunt dat je voor anderen zocht,
Dan zul je zien hoe door luiheid en heidense dwaasheid er niets van je werk overblijft.

De 'White mans burden' was een uiting van sociaal Darwinisme. Leg dit uit.

Homework

Lezen:

Maken: 3 en 5