Massa van kleine deeltjes (hfd5.2, H4, Chemie)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

§5.2 massa%, volume%, ppm, ppb

Vandaag

• herhalen we hoe je atoommassa/ionmassa en      molecuulmassa weergeeft en berekent.
  
• herhalen we massa% en volume%
  
• leren we dat ppm en ppb op dezelfde manier te berekenen zijn

De huiswerkopgaven van §5.2 waren:
(kies het best passende antwoord voor jou)

1. makkelijk
2. moeilijk, maar lukte wel
3. graag nog een keer uitleg
4. geen idee, want ik heb het niet gemaakt

Als je nog een keer uitleg wilt. Over welk onderdeel dan?

1. alles!
2. atoommassa
3. verschil atoommassa en ionmassa
4. molecuulmassa

Atoommassa

•  atoomnummer = aantal protonen
• atoommassa = aantal protonen + neutronen
• eenheid van atomaire massaeenheid is "u"
• bijvoorbeeld: ⁷₃Li heeft atomaire massa van 7u
• isotopen hebben een ander aantal neutronen
• daardoor is relatieve atoommassa vaak geen heel getal

§5.2 Molecuulmassa

•  Moleculen bestaan uit atomen.
• Molecuulmassa is de som van de atoommassa's van dat molecuul.
• Zouten hebben een verhoudingsformule. Deze verhouding geeft de "molecuulmassa" van dit zout. 

§5.2 massa%

•  derde klas: massapercentage

• % betekent "per honderd"
• 33 massa% cacao betekent dat in een reep 100g chocolade 33% cacao zit
• gebruik dezelfde eenheden in de breuk!

massapercentage=​geheel​​deel​​⋅100%

§5.2 volume%

•  derde klas: volumepercentage

• % betekent "per honderd"
• 5 volume% alcohol betekent dat in een biertje van 25cl 1,25ml alcohol zit
• gebruik dezelfde eenheden in de breuk!

volumepercentage=​geheel​​deel​​⋅100%

§5.2 ppm

• bij kleinere hoeveelheden, krijg je (te) kleine antwoorden als je rekent met %. Daarom gebruiken we ook ppm en ppb. 
• ppm betekent "parts per million"= deeltjes per miljoen

• gebruik dezelfde eenheden in de breuk!

ppm=​geheel​​deel​​⋅10​6​​

§5.2 ppb

• ppb betekent "parts per billion"= deeltjes per miljard

• gebruik dezelfde eenheden in de breuk!

ppb=​geheel​​deel​​⋅10​9​​

§5.2 %, ppm en ppb

• percentage betekent "parts per cent" = deeltjes per honderd
• ppm betekent "parts per million" = deeltjes per miljoen
• ppb betekent "parts per billion"= deeltjes per miljard
• alle 3 worden ze gebruikt voor massa's en volumes
• let op het juiste aantal significante cijfers in je antwoord

In stroopwafels zit 32 massa% stroop.
Hoeveel stroop zit er in 1 stroopwafel (39g)?

1. 1,2g
2. 12g
3. 16g
4. 32g

In siroop zit 14 volume% bosbessensap.
Hoeveel bosbessensap zit er in 750ml siroop?

1. 54ml
2. 75ml
3. 105ml
4. 140ml

Een gasmengsel van 3,23 l bevat 5,43 µl zuurstof. Bereken het volume-ppm zuurstof in dit gasmengsel.

1. 0,595ppm
2. 1,68ppm
3. 595ppm
4. 1,68*10^3ppm

Een gasmengsel heeft een volume van 715m3 en er zit 3,75ml argon in. Wat is het volume-ppb van argon?

1. 0,19ppb
2. 5,24ppb
3. 190ppb
4. 5,24*10^3ppb

Vandaag

• herhaalden we hoe je atoommassa/ionmassa en molecuulmassa weergeeft en berekent.
• herhaalden we massa% en volume%
• leerden we dat ppm en ppb op dezelfde manier te berekenen zijn

En nu?

*  volgende les: §5.3 chemische hoeveelheid "mol"

* huiswerk opgaven 14 t/m 20