Orthopedagogiek - Les 1

• orthopedagogiek
• MBO
• Studiejaar 1

PPO - Orthopedagogiek

Marieke Klopstra

Periode 3

Orthopedagogiek

Lesplanning:

- Uitleg vak en toetsing
- Start theorie:
    - Wat is orthopedagogiek?
    - Sociale problematiek
- Zelfstandig werken
 
 

PPO. Portfolio en toetsen

Periode 3:
- Opdracht 1: Documentaire Alicia, met kijkvragen
- Opdracht 2: Familieopstellingen
- Opdracht 3: Reflectie autisme belevingscircuit

Periode 4  +  afsluitende toets
- Opdracht 4: Infographic maken
- Opdracht 5: Deskundigheidsbevordering: kijk/volg/lees -> 3 keer

PPO Orthopedagogiek

- Orthopedagogiek: leerjaar 1, periode 3 en 4 

- Psychiatrie: leerjaar 2, periode 1 en 2

Eindopdracht: Opdrachten en kennistoets

Lesinvulling: Theorie + werken aan de portfolio opdrachten

Lesmateriaal: Reader in Teams en de portfolio opdrachten

We gaan even naar de Reader kijken 

Algemeen - Bestanden - Lesmateriaal - PPO orthopedagogiek - Reader

Orthopedagogiek....

1. houdt zich bezig met leer- en opvoedingsproblemen
2. is de wetenschap die gedrag van mensen bestudeert
3. gaat over wat 'juist' is in de opvoeding
4. gaat over kinderen die een aandoening hebben

Wat denk je te gaan leren?

Doel van deze les

• Kunnen uitleggen: wat is orthopedagogiek?
• Verschil normale en niet-normale ontwikkeling
• Risicofactoren kunnen benoemen
• Verschil ontwikkelingsachterstand en - stoornis
• Kunnen uitleggen wat sociale problematiek is

Wat is orthopedagogiek?

De leer van het specifiek opvoeden

Wat betekent dit in de praktijk?

 Naast het adviseren van ouders over ‘normale’ opvoedsituaties, ook bezighoudt met het begeleiden van kinderen (en hun ouders) bij wie de ontwikkeling of opvoedsituatie anders verloopt.

Dit is bijvoorbeeld het geval bij kinderen met een verstandelijke beperking, of kinderen met ADHD of autisme. Maar ook kinderen die bijvoorbeeld hoogbegaafd zijn ontwikkelen zich anders dan ‘gemiddeld’ en ouders van deze kinderen kunnen daarom soms wel wat extra ondersteuning gebruiken bij het opvoeden.

Daarnaast kan een orthopedagoog advies worden gevraagd bij leer- of gedragsproblemen op school.

Orthopedagogiek

Daarnaast gaat het over de niet-normale ontwikkeling van het kind, er is sprake van stagnatie -> ergere/blijvende schade

Complex vakgebied!

Veel wetenschappen komen samen:

Ontwikkelingspsychologie: De normale ontwikkeling

Sociologie: Welke effecten hebben de externe factoren op het kind

(kinder) Psychiatrie: de medische wetenschappen, medicatie, diagnoses 

Leerproblemen en opvoedingsproblemen.

Noem 1 situatie / voorbeeld wat te maken heeft met orthopedagogiek.
Dit mag vanuit PEP, privé of een andere situatie zijn.

Problemen in de ontwikkeling

Bij de ontwikkeling van de mens is er sprake van een wisselwerking met de omgeving.

 

Omgeving kan een voorsprong geven, maar ook een achterstand opleveren.

We gaan kijken naar achterstandsituaties en problemen die daarmee samenhangen.

Waaraan zou je kunnen denken? 

04:56

Noem 1 ding wat je goed vindt in de begeleiding. Noem 1 ding wat je anders zou doen?

07:00

Zou jij het leuk vinden om te werken met deze doelgroep?

0100

Normale en niet- normale ontwikkeling

• Om te bepalen of de ontwikkeling van iemand wel of niet normaal verloopt, moet je uitgaan van de totale ontwikkeling van die persoon (leeftijd, leeftijdsgebonden gedrag per fase etc.)
  
  
• Normaal heeft veel te maken met maatstaven en referentiekader.
  Wat de een normaal vindt, vindt de ander abnormaal.. 
  
  
• Het milieu waar het kind opgroeit. Dat bepaalt in belangrijke mate of in zijn aanleg aanwezige mogelijkheden volledig tot ontwikkeling komen. 
  
  
• Risicofactoren en beschermende factoren

In de maatschappelijke zorg moet je bij het bepalen of de ontwikkeling van een cliënt normaal of niet-normaal verloopt, uitgaan van ‘objectieve maatstaven’.

Het gaat dus niet om jou persoonlijke oordeel.

Wie kan hier voorbeelden van noemen?

Risicofactoren

Zaken die de kans op problemen vergroten

Risicofactoren kunnen op 3 gebieden liggen:

- Het kind

- De ouder(s) en/ of het gezin

- De omgeving

Naarmate er meer risicofactoren aanwezig zijn, is de kans op problemen in de opvoeding en ontwikkeling steeds groter.

Beschermingsfactoren

 Zaken die de kans op problemen verminderen

Beschermingsfactoren liggen ook op de drie gebieden:

- Het kind

- De ouder(s) en/ of het gezin

- De omgeving

Wie zijn de ouders? 

Waar staat je wieg?

Hoe jonger het kind,

hoe groter de invloed!

Toen Tim werd geboren was zijn moeder 17 jaar. Dit kan een risicofactor zijn. Op welk gebied?

1. Het kind
2. De ouders of het gezin
3. De omgeving

Hoe jonger het kind, hoe groter de invloed van de omgeving waarin het kind opgroeit.

Waarom is dit zo? Maak een vergelijking tussen een baby en een puber.

Wat is het verschil tussen ontwikkelings-achterstand en 
ontwikkelingsstoornis?

Achterstand of stoornis?

• Ontwikkeling kan een beetje achterblijven. Of erg verstoord zijn.
    Dat maakt nogal wat uit! 
  
  
• Achterstand: de ontwikkeling wijkt weinig af van het gemiddelde.
  Het is nog in te halen.
  
  
• Stoornis: de ontwikkeling loopt (op meerdere vlakken) duidelijk afwijkend. Het is blijvend. Kan nog wel verbetering in komen. 

Betekenis "sociale problematiek" ?

1. Je bent sociaal onhandig.
2. Wanneer je deze week bijvoorbeeld geen brood kan kopen.
3. Mensen zitten langdurige in een probleemsituatie die hen op een achterstand zetten
4. Verschillende groepen in de samenleving hebben conflicten met elkaar

Sociale problematiek

Ander woord: maatschappelijke problematiek . Wanneer mensen zich langdurig in probleemsituaties bevinden, die hen op achterstand zetten ten opzichte van andere mensen.

Het gaat vaak over de omgevingsfactoren waarin mensen leven en kinderen opgroeien. Bij sommige gezinnen meerdere problemen: het stapelt zich op. Moeilijk om eruit te komen. 

Voorbeelden van sociale problematiek

• Werkeloosheid
• Verslaving
• Huiselijk geweld
• Slechte woonomstandigheden
• Vereenzaming onder ouderen 
• Analfabeet / laaggeletterdheid 

Het ene probleem lokt het andere probleem uit. 

Achterstandsituatie

Kinderen en jongeren die leven in meervoudige problematiek.

Ouders in een achterstandsituatie:
groter risico op problemen in opvoeding van de kinderen. 

Effect op de opvoeding
Frustratie, geldproblemen, vermoeidheid, geen grenzen stellen...
--> Gevolgen? Bijvoorbeeld gedragsproblemen!

Sociale problematiek: gevolgen

Gevolg van 'achtergesteld' zijn in de maatschappij --> minder kansen -->

- Grotere kans op schooluitval
- Grotere kans op ongezonde eetgewoontes / leefgewoontes
- Grote kans om in criminaliteit te belanden
- Grotere kans op verslaving

Is sociale problematiek op te lossen?
Wat denk jij?

NEE. Dat zit te ingewikkeld in elkaar.

JA. Als mensen andere keuzes leren maken.

JA. Als de politiek andere keuzes maakt.

NEE. In een samenleving zijn altijd problemen

Alicia

Alicia is een jaar oud als ze uit huis wordt geplaatst. Via een pleeggezin komt ze op vijfjarige leeftijd terecht in een kindertehuis en als ze negen is zit ze daar nog steeds, in afwachting van plaatsing bij een nieuw gezin. Dit is het moment waarop de documentaire Alicia begint.

De film volgt drie jaar lang het dagelijkse leven van het meisje.

https://npo.nl/start/serie/2doc/seizoen-4_1/alicia/afspelen