Bs 2 Transport in planten

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 5 Planten  

Benodigheden

- Boek & Binas

- Schrift

- Pen, potlood, etc

- Rekenmachine

Cijfer

- NEE

Lessonup

- JA

Tassen in

de tassenkast

Telefoons op de hoek van de tafel

today''s program 

terugblik op bs 1 - 

basisstof 2: leerdoelen

- je kunt beschrijven hoe planten water en voedingszouten opnemen

opdracht

• neem afb. 10 over in je schrift 
• maak een lijst van de verschillende plastiden en beschrijf hun functie. 

today''s program 

terugblik op bs 1 - 

basisstof 3: leerdoelen

- je kunt beschrijven hoe planten water met ionen opnemen, transporteren en afgeven

de video

1. wat wordt bedoeld met organische en anorganische sapstroom en door welk type vaten worden deze twee stromen vervoerd?
2. verklaar waarom je bladluizen onderaan het blad kan vinden
3. verklaar de korte levensduur van bastvaten
4. neem het beeld op 6:53 min. in je schrift over 
5. verklaar waardoor planten glucose opslaan als zetmeel en vervoeren als sucrose (=sacharose) 

1. anorganische sapstroom = sapstroom van de wortel(haren) naar de bladeren en de stengel en bevat water met daarin opgelost zouten (in het voorjaar ook reservestoffen) 

organische sapstroom: sapstroom met assimilaten vanaf de bladeren naar andere delen van de plant 

2. In de bladnerven liggen de bastvaten onder de houtvaten en voor een bladluis is de kortste weg om zijn zuigsnuit in de bastvaten te krijgen via de onderkant van het blad

3. Bastvaten hebben een korte levensduur doordat de celkernen verdwijnen uit de cellen. 

5. zetmeel lost niet op in water en kan daarom niet vervoerd worden als zetmeel maar wel als sucrose want dat lost wel op i in water

de video

1. lees in je boek: 'opname van water en voedingszouten'
2. vergelijk afb. 14 in je boek en BiNaS 91B : welke verschillen zie je? 
3. neem afb. 14 over in je boek en voeg de namen schors en merg toe
4. neem afb. 15 over in je schrift: 
5. bekijk de video: welke route (apoplastisch of symplastisch) is getekend? Teken de evt. ontbrekende route in, geef aan waar actief transport (en dus selectie) plaats vindt
6. wat is de functie van de bandjes van Caspary? 
7. leg uit wat worteldruk is en waardoor deze ontstaat. 

2. verschillen: in BiNaS is er ook vulweefsel (mergparenchym) in de centrale cilinder, verschillende houtvaten van grootte en zijn de bandjes van Caspary niet rondom elke cel getekend (maar is dit wel het geval) 

5. in boek is de apoplastische route getekend (via de celwanden); selectie bij de endodermis : actief transport en bepaalde kanalen. 

6. functies bandje van Caspary: 

- ze verhinderen het terugstromen van water met daarin opgeloste zouten vanuit de centrale cilinder naar de schors. 

Hierdoor ontstaat worteldruk 

- ze vormen een onderbreking van de apoplastische transportroute in de wortel waardoor actief transport van zouten via de endodermiscelmembraan moet plaats vinden. Hierdoor ontstaat een osmotisch verschil tussen schors en merg waardoor water naar de centrale cilinder diffundeert. 

huiswerk

maak nu opdrachten 13

Voor het verdere huiswerk: Zie Somtoday

de video

1. lees 'stijgende sapstroom in houtvaten'  
2. welke drie krachten zijn verantwoordelijk voor de stijgende sapstroom?
3. welke van de drie is het minst van belang?
4. bekijk de video in de volgende dia
5. wat is het verschil tussen co- en adhesie? waardoor zijn deze krachten belangrijk (= wat zou er gebeuren bij gebrek aan cohesie, gebrek aan adhesie en bij gebrek aan beide krachten)? 
6. waarom wordt stijgende sapstroom ook wel verdampingsstroom genoemd? 

1. gelezen
2. worteldruk, adhesie en cohesie 
   
3. worteldruk (tot 1 meter) 
4. gekeken
5. cohesie:tussen watermoleculen, adhesie tussen watermoleculen en de celwand 
6. gebrek cohesie: geen H-bruggen --> er ontstaat geen waterketting; gebrek aan adhesie: waterketting stort in want deze blijft niet plakken aan de celwand; gebrek aan worteldruk: geen stijgende sapstroom bij gebrek aan verdamping
7. verdamping --> lagere waterpotentiaal --> bepaalt richting van de waterstroom 

welke proces of kracht hoort NIET bij de stijgende sapstroom door houtvaten

1. adhesie & cohesie
2. fotosynthese
3. verdamping
4. worteldruk

de animatie 

1. lees 'regeling van de verdamping' en vat samen onder invloed van welke factoren huidmondjes openen en sluiten 
2.  bekijk de animatie van bioplek in de volgende dia en leg het mechanisme uit waarmee  de drie factoren van vraag 1 het openen en sluiten van huidmondjes bepalen. 

openen en sluiten van huidmondjes door vormverandering van de sluitcellen van het huidmondje. 

Meestal open overdag en 's nachts dicht want dan geen waterverlies bij afwezigheid van fotosynthese. 

turgorverandering door :

verdamping : verlies turgor --> vormverandering --> opening verdwijnt 

invloed van licht:  licht zorgt voor extra actieve Kalium opname --> verandering waterpotentiaal --> wateropname sluitcellen --> huidmondje opent

verandering CO2-gehalte sluitcellen: lage CO2 gehalte -->

https:

huiswerk

maak nu opdrachten 13 en 14

druppelen van planten doet zich voor onder de volgende omstandigheid

1. 's ochtends bij een lage luchtvochtigheid
2. 's ochtends bij een hoge luchtvochtigheid
3. 's avonds bij een lage luchtvochtigheid
4. midden op de dag bij een hoge luchtvochtigheid

de video 

1. houd afb. 20 in je boek gereed
2. bekijk de video
3. beantwoord de vraag:  waardoor kan het water bovenin een boom van wel 100 meter komen? 

worteldruk (tot 1 meter)

ad- en cohesiekrachten

verdamping (verschil in waterpotentiaal)