Kleuterfase deel 2

• Ontwikkelingsfasen
• MBO
• Studiejaar 1

Wat is de leeftijd van een kleuter?

1. tussen 2 en 8 jaar
2. tussen 3 en 7 jaar
3. tussen 4 en 7 jaar
4. tussen 4 en 6 jaar

De fantasie van de peuterfase verdwijnt in de kleuterfase

1. Waar
2. Niet waar

Kleuters leren alleen op school

1. Waar
2. Niet waar

Sociale ontwikkeling

- Spel
- Egocentrisme
- Ontwikkeling ToM

Het egocentrisme wat in de peuterfase aanwezig was, verdwijnt in de kleuterfase. Kleuters spelen graag met andere kinderen.

 Een kleuter leert zich sociaal te gedragen. Het kind kan met anderen meeleven, anderen helpen en met anderen delen. Dit is de basis voor de ontwikkeling van de Theory of Mind (ToM). Stel je zit in de klas en er kijkt iemand heel droevig. Het besef dat je inziet dat die persoon verdrietig is en je de aandrang voelt om te gaan vragen wat er scheelt is één van de ontelbare voorbeelden waarvoor je de Theory of Mind nodig hebt.

Theory of Mind (ToM) = het vermogen om je te verplaatsen in de gedachten, gevoelens en het gedrag van de ander

Kleuters worden dus steeds beter in samen spelen. 

Kleuters houden van imitatiespel, zoals vader en moedertje spelen. De kleuter gebruikt hierbij zijn fantasie. Een rij stoelen wordt bijvoorbeeld gezien als een trein. Ook houden kleuters van constructiespeelgoed. Constructiespeelgoed is speelgoed waarmee je iets bouwt. Denk aan Duplo, Lego of een poppenhuis.

Een kleuter staat 'spelend' in de wereld
en krijgt tijdens het spelen grip op de werkelijkheid.

Wat voor spel of waarmee speelde je zelf graag als kleuter?

Filmpje

Vraag: Hoe gaat het overleggen/samenwerken?

Hoe gaat het overleggen/
samenwerken?

Filmpje

Vraag: Wat zegt dit filmpje over de sociale ontwikkeling van kleuters?

Wat hoort NIET bij sociale ontwikkeling?

1. delen
2. helpen
3. schuldig voelen
4. meeleven

Emotionele ontwikkeling

- Zelfbeeld
- Schaamtegevoelens

- Schuldbewustzijn

In de kleuterfase begint de ontwikkeling van het zelfbeeld. Het zelfbeeld is het geheel van opvattingen en overtuigingen dat iemand over zichzelf heeft opgebouwd door alles wat hij heeft waargenomen en ervaren. Kortgezegd is het zelfbeeld het beeld dat je van je zelf hebt. Een zelfbeeld ontwikkel je door wat anderen tegen je zeggen of hoe anderen zich tegenover je gedragen. Vooral ouders hebben een grote invloed. Je zelfbeeld heeft veel invloed op je stemming. 

Kan een kind een té positief zelfbeeld hebben?

1. Ja
2. Nee

Wat kunnen ouders doen om een kind te helpen bij het ontwikkelen van een positief zelfbeeld?

Antwoord

Complimenten geven

Goede voorbeeld geven

Voor een gezonde emotionele ontwikkeling is het belangrijk dat ouders niet té veel complimenten geven. Daarnaast is er de tip om gerichte complimenten te geven. In plaats van ‘Wat ben jij slim’ kun je zeggen: ‘Wat heb jij hard geleerd’. Of in plaats van ‘Wat ben jij lief’: ‘Wat lief dat je mij hebt geholpen met de afwas’. 

Verder ontwikkelen kleuters schaamtegevoelens. Wanneer kleuters bijvoorbeeld iets verkeerds doen of struikelen en andere kinderen lachen hem of haar uit, ontstaan er gevoelens van schaamte. Ook ontwikkelt het schuldbewustzijn zich. Kleuters hebben het door wanneer ze iets goeds of iets fouts doen. 

Seksuele ontwikkeling

- interesse/nieuwsgierig
- genderidentiteit 
- latente fase 

Bij kleuters ontstaat er interesse en nieuwsgierigheid naar geslachtsdelen en geslachtsverschillen. Dat is ook de reden dat ze vaak ‘doktertje gaan spelen’. Dit is gezond en hoort bij de leeftijd. Ook de volgende vragen hebben hun interesse: waar kom ik vandaan? Hoe komt een baby in mama’s buik? Verder ontstaat er bij kleuters een ‘genderidentiteit’. Genderidentiteit is het besef dat je een jongen of een meisje bent.

Opvallend is dat voor kleuters vriendschappen met jongens of meisjes niet anders zijn. Kleuters willen met iemand omgaan omdat ze iemand aardig vinden of omdat zij en de ander hetzelfde leuk vinden. Dit wordt ook wel de latente fase genoemd.

Filmpje

Kleuters zoeken naar verklaringen hoe baby's ontstaan.
Bekijk het filmpje 
Vraag: Welke verklaring hebben ze?

Bij kleuters ontstaat er interesse en nieuwsgierigheid naar geslachtsdelen en geslachtsverschillen. Dat is ook de reden dat ze vaak ‘doktertje gaan spelen’. Dit is gezond en hoort bij de leeftijd. Ook de volgende vragen hebben hun interesse: waar kom ik vandaan? Hoe komt een baby in mama’s buik? Verder ontstaat er bij kleuters een ‘genderidentiteit’. Genderidentiteit is het besef dat je een jongen of een meisje bent.

Opvallend is dat voor kleuters vriendschappen met jongens of meisjes niet anders zijn. Kleuters willen met iemand omgaan omdat ze iemand aardig vinden of omdat zij en de ander hetzelfde leuk vinden. Dit wordt ook wel de latente fase genoemd.

Leg uit wat de Theory of Mind (ToM) betekent

Het egocentrisme van de peuterfase blijft in de kleuterfase ook aanwezig

1. Waar
2. Niet waar

Het zelfbeeld is het beeld dat anderen van jou hebben

1. Waar
2. Niet waar

Een constructiespel is bijvoorbeeld

1. Vader - moedertje spelen
2. Een toren bouwen
3. Imiteren van ouders
4. Bordspellen spelen

Sociaal

Lichamelijk

Cognitief

Sociaal

Samen spelen

Linkshandig 

Imitatiespel

Taalontwikkeling

Het verstand

Motorische ontwikkeling

Wat vond je van deze les?