Grammatica; Redekundig ontleden les 2

Welkom 2Ga

Leg je spullen op tafel en wacht rustig de start van de les af

Wat heb je altijd nodig?

Lesboek en lijntjesschrift, Nederlands leesboek, schrijfgerei, (opgeladen) laptop met oplader

1 / 40

Slide 1: Slide

NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 40 slides, with text slides.

Lesson duration is: 80 min

Items in this lesson

Welkom 2Ga

Leg je spullen op tafel en wacht rustig de start van de les af

Wat heb je altijd nodig?

Lesboek en lijntjesschrift, Nederlands leesboek, schrijfgerei, (opgeladen) laptop met oplader

Slide 1 - Slide

Wat gaan we vandaag doen?

Taalinzicht

Terugblik

(Misschien wat nieuwe theorie)

Een aantal vragen???

Slide 2 - Slide

Taalinzicht 2: redekundig ontleden

Redekundig ontleden (zinsontleding)

Het ontleden van een zin in zinsdelen.

Slide 3 - Slide

Taalinzicht 2: Terugblik

Vorige week heb je les gehad over het koppelwerkwoord en het naamwoordelijk gezegde.

Klopt dat?

Slide 4 - Slide

Taalinzicht 2: Terugblik

Er zijn 9 koppelwerkwoorden. Wie kent ze allemaal?

Slide 5 - Slide

Taalinzicht 2: Terugblik

Er zijn 9 koppelwerkwoorden. Wie kent ze allemaal?

zijn
worden
blijven
blijken
lijken
schijnen
heten
dunken
voorkomen

Slide 6 - Slide

Taalinzicht 2: Terugblik

Wat doet zo een koppelwerkwoord precies?

Er zijn 9 koppelwerkwoorden.

Wie kent ze allemaal?

zijn
worden
blijven
blijken
lijken
schijnen
heten
dunken
voorkomen

Slide 7 - Slide

Taalinzicht 2: Terugblik

Wat doet zo een koppelwerkwoord precies?

Het koppelwerkwoord 'koppelt' een toestand

of eigenschap aan het onderwerp.

'Ik ben blij.'

'ben' koppelt onderwerp 'ik' aan toestand 'blij'

Er zijn 9 koppelwerkwoorden.

Wie kent ze allemaal?

zijn
worden
blijven
blijken
lijken
schijnen
heten
dunken
voorkomen

Slide 8 - Slide

Naamwoordelijk gezegde

Het naamwoordelijk gezegde zegt wat iemand (of iets) is of wordt.

Matthias / wordt / later / zeer waarschijnlijk / wiskundeleraar.

Matthias wordt iets, dus:

ng: wordt wiskundeleraar

Slide 9 - Slide

Naamwoordelijk gezegde

Bestaat uit een werkwoordelijk en naamwoordelijk deel. Het werkwoordelijk deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Een van die werkwoorden is het koppelwerkwoord: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen.

Het naamwoordelijk deel bevat een bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord dat een eigenschap (wiskundeleraar) van het onderwerp (Matthias) geeft.

Het koppelwerkwoord (wordt) koppel de eigenschap aan het onderwerp.

Slide 10 - Slide

Nieuw: Hoofd- en bijzinnen

Als eerst is het goed om te weten wat enkelvoudige en samengestelde zinnen zijn.

Enkelvoudige zin: 1 persoonsvorm + 1 onderwerp

Samengestelde zin: 2 of meer persoonsvormen

Slide 11 - Slide

Hoofd- en bijzinnen

Binnen samengestelde zinnen kan je te maken hebben met diverse variaties aan soorten zinnen die bij elkaar horen.

Zo heb je:

Hoofdzin + bijzin (HZ + BZ)

Bijzin + hoofdzin (BZ + HZ)

Hoofdzin + hoofdzin (HZ + HZ)

Slide 12 - Slide

Hoofd- en bijzinnen

Staat het onderwerp direct naast de persoonsvorm?

En kan er niets tussen worden geplaatst?

Je hebt te maken met een hoofdzin (HZ)

O Pv O Pv

Hij heeft een kaartje over, dus hij geeft er een aan mij.

HZ + HZ

Slide 13 - Slide

Hoofd- en bijzinnen

Staat het onderwerp niet direct naast de persoonsvorm? En kan er iets tussen worden geplaatst?

Je hebt te maken met een bijzin (BZ)

O Pv O Pv

Hij heeft een kaartje over, aangezien hij er eentje over heeft.

HZ + BZ

Slide 14 - Slide

Hoofd- en bijzinnen

Een samengestelde zin met 2 hoofdzinnen noemen we nevenschikkend. Ze zijn gelijk aan elkaar (neefjes)

Een samengestelde zin met een hoofd- en bijzin noemen we onderschikkend. De bijzin is onderschikkend aan de hoofdzin.

Slide 15 - Slide

Voegwoord

Voegwoorden (of verbindingswoorden) verbinden twee woorden, woordgroepen of zinnen met elkaar.

Ik wil naar huis, want ik ben moe.

Slide 16 - Slide

Voegwoord

Onderschikkend

Nevenschikkend

Slide 17 - Slide

Onderschikkend voegwoord

Een hoofdzin wordt met een bijzin verbonden

De docent zegt dat ze morgen alle toetsen nakijkt.

'De docent zegt' = hoofdzin + 'dat ze ... toetsen nakijkt' = bijzin

Onderschikkende voegwoorden: aangezien, als, dat, doordat, hoewel, mits, nadat, of, omdat, opdat, terwijl, toen, zodat, enz.

Slide 18 - Slide

Nevenschikkend voegwoord

Twee gelijkwaardige woorden of zinnen worden verbonden

Ik eet graag peren. + Ik eet graag appels.

Ik eet graag peren en ik eet graag appels.

Nevenschikkende voegwoorden: dus, en, maar, of, want.

Slide 19 - Slide

DWOEM - Nevenschikkend

Dus

Want

Of (Let op! kan ook onderschikkend zijn)

Maar

2 hoofdzinnen (hoofdzin + hoofdzin)