Paragraaf 7.1 Tijd is geld

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Programma

Start nieuw hoofdstuk 7 Ruilen over de tijd

Tijd is geld

Hoofdstuk 7 - Ruilen over de tijd

Leerdoelen

Je kunt rekenen met indexcijfers

Je kunt met behulp van indexcijfers conclusies trekken

Menselijk kapitaal een juiste investering

menselijk kapitaal = jullie eigen kennis

Onderwijs kan gezien worden als een investering in mensen. Mensen worden hierdoor ‘meer waard’, d.w.z. nuttiger voor de maatschappij. Daarom kunnen uitgaven voor het onderwijs ook gezien worden als een investering in `menselijk kapitaal`.

Rente

• Rente een ander woord daarvoor is interest.
• Nominale rente = rente in euro's, het rente- percentage dat de bank geeft of vraagt.
• Reële rente = nominale rente gecorrigeerd voor de inflatie.
  
  

Reële rente

Als je voor je € 100 spaartegoed € 5 rente krijgt, dan is je nominale rente 5%.

Maar als de prijs van een product dat je wilt kopen met meer dan die 5% stijgt, kun je toch minder kopen, ondanks dat je nominaal meer geld hebt.

De reële (= ‘echte’) rente is dan negatief.

Vergelijk: Engels = real

Deze moet je altijd uitrekenen met indexcijfers.

Inflatie --> prijsstijging

www.rtlnieuws.nl

www.rtlnieuws.nl

Koopkracht stijgen en daling

Geld sparen kost geld

Huiswerk

Maken paragraaf 7.1 vraag 1 t/m 12

Programma

Herhaling 1e deel paragraaf 7.1

Huiswerk paragraaf 7.1 vraag 1 t/m 12

Uitleg 2e deel paragraaf 7.1 Indexcijfers

Herhaling

Nominale <--> reële rente

Inflatie <--> koopkracht

Investering in menselijk kapitaal

Huiswerk

Gemaakt vraag 1 t/m 12

bespreken Vraag 8 en 12

INDEXCIJFERS

Indexcijfers

Om de ontwikkeling van verschillende grootheden, zoals prijzen of inkomen, goed te kunnen vergelijken wordt vaak gebruik gemaakt van indexcijfers.

Een indexcijfer is een getal dat aangeeft hoeveel iets in een bepaalde periode is veranderd ten opzichte van een afgesproken tijdstip. Dit afgesproken tijdstip noem het het basisjaar en krijgt het indexcijfer 100.

Indexcijfer formule

Indexcijfer = nieuw getal : getal basisjaar x 100

Voorbeeld:

Loon basisjaar: 2000 euro

Loon nieuwjaar: 2500 euro

Indexcijfer = 2500/2000 x 100 = 125

VUISTREGEL

INDEXCIJFER VAN HET BASISJAAR IS ALTIJD 100

Indexcijfer bereken

VOORBEELD:

De prijs van een t-shirt was in 2010 € 12,50 (basisjaar).

 In 2015 € 14,75.  Bereken het indexcijfer van 2015!

Indexcijfer bereken

VOORBEELD:

De prijs van een t-shirt was in 2010 € 12,50 (basisjaar).

 In 2015 € 14,75.  Bereken het indexcijfer van 2015.

• basisjaar 2010 € 12,50  nieuw getal 2015 € 14,75
• € 14,75 : € 12,50 x 100 = 118 (indexcijfer)
  

De prijs van een boek was in 2016 € 15,00 (basisjaar) en in 2017 € 15,30. Bereken het indexcijfer van 2017.
Wat is het indexcijfer?

1. 101
2. 102
3. 103
4. 104

Wat is het indexcijfer van de exportwaarde in 2015? (2011 = 100)

1. 95.8
2. 101.4
3. 104.4
4. 98.5

Wat is het indexcijfer van 2013?

1. 94
2. 95
3. 96
4. 97

Leerdoelen

Je kunt rekenen met indexcijfers

Je kunt met behulp van indexcijfers conclusies trekken

Huiswerk

Maken paragraaf 7.1 vraag 12 t/m 17

Geld sparen kost geld

Indexcijfers 

Met indexcijfers kun je gegevens met elkaar vergelijken, waarbij je het basisjaar als uitgangspunt neemt.

Het basisjaar heeft altijd het indexcijfer 100. 

Indexcijfers lijken op percentages. Het is ook een verhoudingsgetal.

Een prijs berekenen met indexcijfers

Een voorbeeld:

Het basisjaar is 2016. De gemiddelde broodprijs is dan € 2,10.

In 2018 is het prijsindexcijfer voor brood 107. Wat is de broodprijs is 2018?

€ 2,10 is het basisjaar, is dus 100, we willen 107 weten.

€ 2,10 : 100 x 107 = € 2,25.