H2.4 deel 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

VWO 4

2.4 Romeinen en Germanen

Lesdoelen:

In deze paragraaf leer je:

- welke kenmerken de Germaanse cultuur had.

- welke contacten Romeinen en Germanen hadden.

KA: - de confrontatie tussen de Grieks-Romeinse en de Germaanse cultuur.

2.4 Romeinen en Germanen

De Germaanse cultuur

'Ze hebben woeste blauwe ogen, roodblond haar en een groot postuur' schreef de Romeinse historicus Tacitus over de Germanen.

Germanen waren primitieve barbaren, maar ook sterk. Die kracht was een voorbeeld voor de Romeinen. 

Door veroveringen van Julius Caesar kwamen Romeinen en Germanen met elkaar in contact. 

De volken ten oosten van de Rijn --> Germanen (landbouwsamenleving --> bestuurd door krijgsheren en hun families (elite).)

De volken ten westen van de Rijn --> Kelten (Galliërs)

2.4 Romeinen en Germanen

Romeinen en Germanen

Caesar Augustus wilde de veroveringen van zijn adoptievader voortzetten.

90 km ten oosten van de Rijn begonnen ze met de bouw van een stad.

Totdat in 9 n.C de Romeinen ten noorden van de stad verrast werden door een aanval van de Germanen: Slag bij Teutoburgerwoud:

- 18.000 Romeinse soldaten sneuvelden,  werden levend begraven of geofferd.

- Volgens Tactitus werden hun schedels aan bomen gespijkerd.

- Grote nederlaag voor de Romeinen.

--> gevolg: de Romeinen trokken zich terug. De grens kwam bij de rivier de Rijn te liggen (limes). Deze limes werden verdedigd door o.a. forten te bouwen.

2.4 Romeinen en Germanen

Romeinen en Germanen

Begin gemaakt met de aanleg van de limes, een verdedigingslinie langs de grenzen van het Romeinse Rijk. 

2.4 Romeinen en Germanen

Romeinen en Germanen

Contacten bij de Rijngrens waren vreedzaam.

- Romeinen namen Germanen op in het leger.

- Romeinen en sommige Germaanse stammen maakten afspraken over samenwerking: - volken mochten in het grensgebied wonen om dat te helpen verdedigen. 

- Romeinen en Germanen dreven handel samen.

--> gevolg: ontstaan Germaans-Romeinse cultuur.

2.4 Romeinen en Germanen

Romanisering Germanen en Kelten

- Contact via handel en soldaten

- Romeinse soldaten bouwden aquaducten, wegen, legerkampen en andere gebouwen.

- Onderworpen volkeren verplicht hulptroepen te leveren (kregen na 25 jaar trouwe dienst Romeins burgerrecht)

- Elite neemt Romeinse levensstijl over

Maar Romeinen worden ook beïnvloed door Germaanse gewoonten bijvoorbeeld door Germaanse goden over te nemen

2.4 Romeinen en Germanen

Aan de slag!

- Kijk eindopdrachten 2.3 na.

Lees bron 31.
Leg uit welke verklaring Tacitus gaf voor het gedrag en de kenmerken
van de Germanen.

Geef aan:
a. waarom de Romeinen het gebied ten oosten van de Rijn verlieten.

Geef aan:
b. welke afspraken Romeinen maakten met sommige Germaanse volken over samenwerking in de grensgebieden en welke handel de Romeinen met de Germanen dreven.

Gebruik afbeelding 2.24.
Leg uit dat de afbeelding past bij het kenmerkend aspect van deze paragraaf.

Gebruik afbeelding 2.24 nog eens.
Leg uit hoe het schrijfplankje gebruikt kan worden voor de tijdsindeling van de Nederlandse geschiedenis.

Lees de tekst 'Germaanse cultuur'. Sleep de kenmerken van de landbouwsamenleving naar juist.

Juist

Onjuist

Volgens Tactitus waren Germanen primitieve barbaren, waar de Romeinen geen voorbeeld aan konden nemen.

Romeinen noemden de volken ten oosten van de Rijn Germanen en ten westen van de Rijn Kelten.

Germaanse volken als de Teutonen, Alemannen en Goten leefden in landbouwstedelijke samenlevingen.

Bij de Germanen vormden de krijgsheren en hun families elites, die voortdurend strijd voerden met elkaar.

Lees de tekst 'Romeinen en Germanen'. Sleep de kenmerken van de landbouwsamenleving naar juist.

Juist

Onjuist

Na een grote nederlaag tegen Germaanse strijders maakten de Romeinen de Rijn tot grens van hun rijk.

Germanen leverden glas en aardewerk, en importeerden huiden en slaven van de Romeinen.

De contacten tussen Romeinen en hun bondgenoten de Bataven waren meestal vreedzaam.