H4.2 Waterstofbruggen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H4.2 Waterstofbruggen

Leerdoelen

• uitleggen wat een polaire atoombinding is en hoe waterstofbruggen worden gevormd;
• aangeven dat er meer H‑bruggen worden gevormd per molecuul als het aantal OH en/ of NH‑groepen groter is en dat het kookpunt daardoor toeneemt;
• eigenschappen op macroniveau verklaren met behulp van de structuren op meso‑ en microniveau.

Polaire binding

Waterstofchloride

Electronen negativiteit

• De elektronen die een samen een atoombinding vormen, zitten niet altijd netjes in het midden tussen 2 atomen in.
• Dit is afhankelijk van de elektronegativiteit van de betrokken atomen (Zie Binas 40A).
• Sommige elementen “trekken harder” aan het elektronen paar. Hierdoor komt er meer van de beide elektronen aan de kant van dat element

Elektronen negativiteit

Hoe groter deze waarde, 

des te harder trekt het elektron

Notatie polaire atoombinding

Partiele lading aangeven in het molecuul

Let op C en H

Koolstof en waterstof worden 

altijd δ+ bij een polaire binding.

Alleen bij een andere C of H 

blijven deze elementen neutraal.

Alleen bij een andere C of H 

blijven deze elementen neutraal.

NOOIT

Apolaire, polaire en ionbinding

Deze waardes moet je weten bij vwo

Polair, Apolair en Ionbinding

Het verschil in elektronegativiteit (ΔEN) bepaalt het soort binding (BiNaS 40A)

ΔEN	Soort binding	Voorbeeld
< 0,4	Apolair	C-H, C-S, C=S
0,4-1,7	Polair	C-F, H-Cl, C-O, C=O
> 1,7	Ion	Na + Cl -

Het verschil in elektronegativiteit (ΔEN) bepaalt het soort binding (BiNaS 40A)

Notatie polaire atoombindingen

Oefening

De waterstofbrug

Waterstofbruggen

Let op H-bruggen 

liggen altijd in een 

RECHTE lijn, dus 180^o

Waterstofbruggen

Waterstofbruggen

Maak opdracht 14

Antwoord opdracht 14

Waterstofbruggen

De waterstofbruggen

• De waterstofbrug wordt ook H-brug genoemd
• We tekenen een waterstofbrug met een stippellijn
  
• Ze komen vooral voor bij: -OH -NH
• Meer -OH / -NH groepen  hoe groter > kookpunt

Maak opdracht 18

Antwoord vraag 18

Micro / Meso / Macro

Micro-niveau

Micro-niveau = deeltjes niveau. Dus op het niveau van atomen en moleculen.

Bij een vraag over het micro-niveau moet je altijd atomen, atoomgroepen of moleculen in je antwoord benoemen.

Meso-niveau

Meso-niveau = het niveau tussen het micro-niveau en het macroniveau in. Dit is wat je bijvoorbeeld onder een microscoop kunt zien.

Je ziet wel de vorm van een molecuul maar niet de afzonderlijke atomen.

Macro-niveau

Macro-niveau = het niveau dat je met het blote oog kunt zien.

Tijd voor een liedje:

Waterstofbruggen

Waterstofbruggen geven ijs een

kenmerkende structuur met veel 

lege ruimte, 

vandaar de lage dichtheid!

waterstofbrug (H - O)

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

Leer HS4.2 (blz. 105-108)

Maak de vragen 11 t/m 23 (blz. 109-110)

Kijk de opdrachten goed na, wanneer je ze gemaakt hebt.

Maak een notitie van de vragen die je niet snapte of waarvan je meer uitleg wil hebben.

Stel deze vragen de volgende les.