2223 H3 3.2 - Europa onder spanning

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom in de geschiedenisles!

Lesdoelen

H3. De Eerste Wereldoorlog en 3.1 Je eigen volk en eigen land

1. Je begrijpt dat de Industriële Revolutie zorgde voor een jacht naar grondstoffen en dat Europa daarom gebieden in Afrika en Azië veroverde (modern imperalisme) (T1)

2. Je begrijpt dat er in Duitsland wel geïndustrialiseerd was, maar dat zij geen koloniën hadden, waardoor jaloezie tussen landen ontstond (nationalisme) (T1, T2)

3. Je kan uitleggen dat er een wapenwedloop ontstond tussen Duitsland en Engeland om wie de beste dreadnought-schepen had (T1)

4. Je begrijpt waarom nationalisme voor de leiders van Rusland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk een vervelend fenomeen was (T1)

5. Je kent de topografie van Europa in 1914 (R) en van Europa in 1918 (R)

6. Je begrijpt waarom het Von Schlieffenplan is ontwikkeld, en welke rol de bond-genootschappen Triple Alliantie (Dreibund, later Centralen) en Triple Entente (later geallieerden) hierin speelden (T1)

3.2 De Grote Oorlog

8. Je kan uitleggen welke motieven de terrorist Gavrilo Prinzip had voor de moord op de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand in Sarajevo (T2)

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen

• Herhaling
• Europa onder spanning
  

• Opdrachten

• Afsluiting  

The long road to war

Keizers, burgers en arbeiders

Bovenklasse

Middenklasse

Arbeiders

Nieuwe bovenklasse

• De toekomst ziet er mooi uit!
• Waarom gaat er dan toch fout?
• Schrijf mee.....
  

Oorzaak

Duitsland ontstaat  + Frans-Duitse oorlog - 1871

• Tussen 1870 en 1871 voeren de Duitse staten en Frankrijk een oorlog. Fr verliest deze. De Duitsers gaan een verbond aan. In één keer komt er een groot nieuw land bij.
• Elzas-Lotharingen, een voorheen Frans gebied met veel mijnen en industrie werd van Duitsland. Ook moest Fr een groot geldbedrag betalen --> schaamte.
  

Oorzaak

Nationalisme

• Extreme trots op het eigen volk en land
• Waar nationalisme had geleid tot een Duitse eenheidsstaat, leidde het in andere gebieden tot een uiteenvalling van de veelvolkerenstaten.  Landen zoals Oostenrijk-Hongarije en Het Ottomaanse Rijk hadden grote problemen met etnische groeperingen die hun eigen land wilde hebben.
  

Oorzaak

Modern imperialisme

• Europese landen nemen grote delen van de wereld in.

• Nadat Duitsland één groot land was geworden streefden het, net als alle andere Europese landen, Naar een groot wereldrijk met veel kolonies. Helaas kwam Duitsland vrij laat aan op het wereldtoneel...
• Eerste Marokkaanse crisis (1905): Duitse keizer wil koloniën afpakken van andere landen 
  

Doordat Moulay Abdelaziz (regering 1900 -1908) veel geld leent van Frankrijk heeft hij verschillende verplichten. Zover zelfs dat Frankrijk voor het zeggen krijgt in het land. (indirect bestuur)

Waarom bezoekt de Duitse keizer Wilhelm II de Marokkaanse koning in Tanger (1905)?

In 1880 was er in een conventie afgesproken dat Marokko een onafhankelijk land zou zijn en zou blijven. De Duitse keizer was daar alleen om uit te spreken dat hij dit nog steeds ondersteunde...

Oorzaak 

Wapenwedloop

• Met de grondstoffen uit de nieuw verworven kolonies kunnen landen grote oorlogsmachines maken en ontstaat er een wapenwedloop.
  
• Vooral tussen Engeland en Duitsland ontstaat  een felle strijd om wie de sterkste en meeste wapens heeft.
• De grote slagschepen, dreadnoughts, en andere nieuwe wapens werden in grote aantallen geproduceerd.
  

Gif - the long road too war

Oorzaak

Militarisme

• Trots op alles wat met het eigen leger te maken heeft
• Vertrouwen in de kracht van het eigen leger

gif - women at war 1914-1918

Oorzaak

Bondgenootschappen

• Economische en militaire afspraken tussen de landen: Wij helpen elkaar!
• De Triple Entete (Geallieerden): Fr, En, Rus
  
• De Triple Alliantie (Centralen): Du, OH, TR
  

Het machtsevenwicht wordt nu verstoord

Alle oorzaken zorgen voor een explosieve situatie in Europa

Het wachten is op het aansteken van de lont...

Moord op Franz-Ferdinand

Maken

Diamant:

Deel 1: oorzaken en gevolgen 

Deel 2: welke oorzaak is belangrijk en waarom?

Opdrachten

Paragraaf 3,2 – Europa onder spanning

Lees eerst de teksten goed door!
Opdrachten: 11, 13, 17, 18, 23, 24, 26, 32
LB blz. 46 t/m 48
WB blz. 56 t/m 60

Klaar? 

Zet deze opdrachten in je planner!

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

• 
  

• 
  

Fijne dag!