3.3 Hoe is het werk geregeld?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

3.3 Hoe is het werk geregeld?

Programma

1. even herhalen 
2. Leerdoelen
3. Uitleg 3.3
4. Maken opdrachten 3.3
5. Vooruitblik

Bij een tijdelijke baan heb je een contract voor onbepaalde tijd

1. juist
2. onjuist

De hele cirkel is altijd

1. 10%
2. 50%
3. 1%
4. 100%

Kapperszaken horen bij de dienstverlenende bedrijven

1. juist
2. onjuist

Leerdoelen

• Je leert hoe het minimumloon in de wet is geregeld
• Je leert welke wetten er zijn om jou als werknemer te beschermen
• Je leert wat de gevolgen van technologische ontwikkelingen voor je werk kunnen zijn
• Je leert waarom scholing belangrijk is voor je werk

Rechten en plichten

Als je voor een baas werkt, dan ben je een werknemer.

• Recht is loon
• Plicht om het werk volgens de afspraken te doen

Je baas is de werkgever. 

• Recht dat het werk volgens de afspraken gedaan wordt
• Plicht om loon uit te betalen

Minimumloon

Als werknemer van 21 jaar en ouder heb je recht op het wettelijk minimumloon. Dat is het bedrag dat je minstens moet verdienen met een voltijdbaan.

Als je tussen de 15 en 21 jaar bent, geldt het minimumjeugdloon. Hoe jonger je bent, hoe lager het minimumjeugdloon is. 

Minimumloon berekenen

percentage = aantal: totaal x 100

percentage 20 jaar

€ 10,62 : € 13,27 x 100 = 80%

bedrag = percentage : 100 x totaal

bedrag 19 jaar

60% : 100 x € 13,62 = € 8,17

Wetten voor veiligheid en gezondheid

De Arbeidstijdenwet geeft regels voor werk- en rusttijden. Voor jongeren gelden aparte regels.

 In de Arbowet (arbeidsomstandigheden) staan regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. In de bouw moet je bijvoorbeeld veiligheidsschoenen en een helm dragen. 

Technologische ontwikkelingen

Door nieuwe kennis van de techniek en nieuwe uitvindingen (technologische ontwikkelingen) komen er nieuwe producten en veranderen bedrijven de productie

Het werk kan hierdoor veranderen, omdat bijvoorbeeld robots het werk overnemen. Of er komen nieuwe beroepen zoals webdesigners en app-ontwikkelaars.

Mechanisatie en automatisering

Bij mechanisatie wordt menselijke spierkracht vervangen door een machine, bijv. een hijskraan in de bouw

Bij automatisering wordt menselijk denkwerk vervangen door computers, bijv. kunstmatige intelligentie

Hierdoor verdwijnen banen maar ontstaan ook nieuwe banen

Scholing

Voor geschoold werk doe je eerst een opleiding. Voor ongeschoold werk heb je geen beroepsopleiding nodig. 

Omscholing is het leren van een nieuw vak of beroep waarvoor je eerder niet bent opgeleid

Bijscholing is het volgen van cursussen om op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen in je vakgebied 

Als werknemer heb je recht op het minimumloon

1. waar
2. niet waar

Het minimumloon voor 21 jaar en ouder is € 15. Als je 19 jaar bent krijg je 60%. Hoeveel € is dat?

1. € 12
2. € 9
3. € 6
4. € 10

Bij mechanisatie wordt menselijk denkwerk vervangen door computers

1. waar
2. niet waar

Wet met regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden

1. minimumloon
2. arbeidstijdenwet
3. arbowet
4. minimumjeugdloon

Wat heb je geleerd? Geef antwoord met drie woorden.

Terugblik

Wat heb je geleerd?

• Je leert hoe het minimumloon in de wet is geregeld
  
• Je leert welke wetten er zijn om jou als werknemer te beschermen
  
• Je leert wat de gevolgen van technologische ontwikkelingen voor je werk kunnen zijn
  
• Je leert waarom scholing belangrijk is voor je werk

Vooruitblik

De volgende les gaan we: 3.4 Wat als er geen werk is?

Huiswerk: 

Bedankt voor je aandacht!