AANPASSEN: Lj 3 periode 2 week 7, Palliatieve, terminale & complementaire zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Palliatieve-, terminale-  & complementaire zorg

G9VPD, Lj 3 periode 2 week 7

Januari 2022

Hoe was je vakantie?
Nog goede voornemens voor 2022?

leerdoelen

• De student kan een zorgvrager uit een andere cultuur dan de Nederlandse en zijn naasten ondersteunen bij ziekte en behandeling.
• De student kan benoemen wat palliatieve en terminale zorg inhoudt en hoe je het kunt toepassen.
  
• De student kan benoemen wat complementaire zorg inhoudt en hoe je het kunt toepassen.
• De student kan benoemen wat de relatie is tussen cultuur, waarden, normen, identiteit, referentiekader, stereotypering en vooroordelen.
  
• De student kan minimaal vijf aandachtspunten voor de communicatie met mensen uit andere culturen dan de Nederlandse beschrijven.

Lesuur 10.45-11.45

• Voorbereiding/huiswerkopdracht. 
• College palliatieve, terminale en complementaire zorg
  
• Aan het werk met toepassingstaak 1

Lesuur 15.30-17.30

• Geloofsovertuigingen in de zorg
  
• Stichting Leendert
  
• Zelfstandig aan het werk

Lesopzet 

Voorbereiding

Bestudeer in ZorgPad : Basis, Wet- en regelgeving in de zorg leerpad 6: wetten rondom sterven en dood

H1: Euthenasie en hulp bij zelfdoding - H2: versterving - H5: De wet op lijkbezorging

💻 Bestudeer in ZorgPad : Basis, Wet- en regelgeving in de zorg leerpad 9 : wetgeving voor bijzondere doelgroepen

H3: Wetgeving met betrekking tot specifieke situaties voor zorgvragers uit andere culturen

OLC:

💻 Bestudeer : https://www.vilans.nl/docs/vilans/informatiecentrum/CultureelCompetent%20LVW.pdf

💻 Bestudeer in ZorgPad beroepsgerichte basis, Begeleiden in de zorg

💻 Bestudeer https://netwerkpalliatievezorg.nl/Portals/92/Zorgbelang%20Inzicht%20Palliatieve%20zorg%20aan%20allochtonen.pdf

💻Bestudeer leerpad 7: Organisatie van palliatieve en terminale zorg

💻Bestudeer leerpad 8: Palliatieve en terminale zorg verlenen

Maken OLC uur donderdag 13 januari

Lees de volledige opdracht op de VPK website

Uit leerpad 6, --> opdracht bij afronding Wetgeving rondom sterven en dood : opdracht 1- opdracht 2- opdracht 5

• Beschrijf wat verpleegkundige taken of rollen kunnen zijn om aan de zorgvraag te voldoen.
  
• Beschrijf wat is complementaire zorg?
  
• Beschrijf wat herken je van complemtaire zorg in je BPV? Beschrijf 2 voorbeelden.
  

Neem je uitkomsten mee naar de begeleide les.

Wat weet jij over palliatieve zorg

Palliatieve zorg

• Zorg die de kwaliteit van het leven verbetert 
• Gericht op zorgvragers en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening of kwetsbaarheid
• Voorkomen en verlichten van lijden, 
• Behandeling van problemen van fysieke, psychische, sociale en spirituele aard. 
• Met oog voor het behoud van autonomie, toegang tot informatie en keuzemogelijkheden. 

Palliatieve zorg is zorg die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening of kwetsbaarheid, door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van problemen van fysieke, psychische, sociale en spirituele aard. Gedurende het beloop van de ziekte of kwetsbaarheid heeft palliatieve zorg oog voor het behoud van autonomie, toegang tot informatie en keuzemogelijkheden. Palliatieve zorg (kwaliteitskader 2017)

Belangrijke onderwerpen die te maken hebben met palliatieve zorg zijn:

Kwaliteit van leven van de cliënt. Daar vallen de wensen en behoeften van de cliënt en naasten onder.

De omgang met symptomen (symptoommanagement).

Afspraken maken en gezamenlijke besluitvorming.

De wensen, ideeën en beslissingen van de cliënt (autonomie van de cliënt/ vrijheid van de cliënt om zelf beslissingen te nemen).

Verschillende zorgverleners die met elkaar samenwerken verlenen de zorg (integrale en multidimensionele benadering).

De zorg is ook gericht op de naasten. Voor de omgeving van de cliënt is het vaak ingrijpend wanneer hun dierbare ziek is en niet meer beter kan worden.

Proberen van te voren te bedenken welke klachten en problemen in de nabije toekomst kunnen gaan spelen.

Wat is ziektegerichte- en symptoomgerichte palliatie?

Ziektegerichte- en symptoomgerichte palliatie?

Ziektegerichte palliatie

• Kwaliteit van leven behouden
• kwaliteit van leven verbeteren

Symptoomgerichte palliatie

• Klachten voorkomen
• Symptomen verlichten

Ziektegericht: de ziekte wordt behandeld zonder dat genezing mogelijk is

Symptoomgerichte palliatie de focus licht op het verlichten en onder controle houden van de symptomen. de ziekte schrijdt voort, de cliënt al verzwakken en minder mobiel worden . de symptomen verergeren en in deze fase worden beslissingen genomen rondom het levenseinde.

Palliatie in de stervensfase: hier verschuift de aandacht van kwaliteit van leven naar kwaliteit van sterven

De nazorg. dit wordt ook gezien als onderdeel van de palliatieve zorg. soms hebben naasten behoefte aan ondersteuning tijdens de rouwarbeid

Wat is het verschil tussen terminale zorg en palliatieve zorg?

Terminale zorg: kwaliteit van sterven

Palliatieve zorg: kwaliteit van leven

Palliatieve zorg is gericht op het vergroten van de autonomie van de zorgvrager

Terminale zorg

• zorg voor diegene die niet meer beter worden
• Overlijden < 3 mnd
• Richt zich op de kwaliteit van sterven

Palliatieve zorg richt zich daartegen op de kwaliteit van leven.

Palliatieve zorg is gericht op?

1. zo lang mogelijk blijven leven
2. kwaliteit van sterven
3. kwaliteit van leven
4. voorbereiden op een operatie

Complementaire zorg?
Wat houdt het in?

complementaire zorg 

Het doel van complementaire zorg is om je kwaliteit van leven te verbeteren, niet om een ongeneeslijke ziekte te genezen. 

• Het is een aanvulling op de standaardzorg.
• Het bevordert het welbevinden.

Voorbeelden: Massage, acupunctuur, muziektherapie.

https://www.pallialine.nl/complementaire-zorg

Wanneer kun je complementaire zorgvormen in zetten?

 Aanleidingen kunnen zijn:

• pijn
  
• misselijkheid
  
• slaapproblemen (zoals slapeloosheid)
  
• spanning, spierpijn en onrust
  
• angst
  
• sombere stemming

Maken

Maken: Toepassingstaak 1

• https://www.kanker.nl/soorten-behandelingen/complementaire-zorg/wat-is/wat-is-complementaire-zorg
• https://www.kanker.nl/soorten-behandelingen/complementaire-zorg/wat-is/vormen-van-complementaire-zorg

Verwerking: Palliatieve en terminale zorg regelen: (leerpad 7, organisatie van zorg)

praktijkfragment 1: opdracht 2, opdracht 3

praktijkfragment 3: opdracht 6, opdracht 7 opdracht 8

Vragen? Aan het werk!

Maken VPK week 7

Toepassingstaak 1

Om 16.30uur terug in de klassikale chat voor deel 2

Deel 2: lesuur 15.30-17.30u

• Geloofsovertuigingen in de zorg
  
• Stichting Leendert 
• Zelfstandig aan het werk

Diagnose en dan!?

Westerse/Nederlandse opvatting gezondheidszorg 

Open en directe communicatie richting de patiënt

Diagnose (ongeneeslijk ziek) wordt verteld (levensverwachting)

Recht op informatie

Palliatieve zorg: alles zeggen is niet alles

Onderzoek naar palliatieve/terminale zorg bij families van  Turkse en Marokkaanse afkomst:

• Verwachten dat een arts tot het laatst toe probeert een patiënt te genezen en hoop blijft geven. Ook bij een ongeneeslijk zieke patiënt.
• Meestal is de ziekte een zaak van de hele familie en fungeert een familielid als intermediair tussen patiënt en zorgverleners. 
• De familie zit met het medisch oordeel ‘ongeneeslijk’ in haar maag en zal dat de patiënt vaak niet vertellen, om deze te beschermen en zijn hoop niet te ontnemen. 
• Het moment van overlijden in Gods handen ligt en niet door artsen kan worden bepaald. 
• Zijn  bang dat pijnbestrijding hen suf maakt, terwijl ze helder voor Allah willen verschijnen.”

https://www.nivel.nl/nl/nieuws/palliatieve-zorg-alles-zeggen-niet-alles

 “In gezamenlijke besluitvorming ligt de sleutel tot de best mogelijke zorg. Zorgverleners moeten een weg vinden in de driehoeksverhouding zorgverlener, patiënt, familie. Oudere, ervaren artsen en verpleegkundigen lijken vaker geneigd rekening te houden met de wensen van de verschillende familieleden. Zij leggen uit hoe het in Nederland gaat en waarom het zo gaat, en zij vragen de patiënt wat hij wil weten en welke wensen hij heeft. Het is heel belangrijk verbinding te maken met de patiënt én met de familie.”

www.dokterinmarokko.nl

Verschillen tussen culturen bij palliatieve zorg

• Rituelen bij sterven en ziekte.
  
• De mate van vertrouwd zijn met palliatieve zorg, de rol van familie en de gemeenschap.
  
• Gewoontes bij hygiëne, omgang met mannen of vrouwen en het tonen van emoties.
  
• Opvattingen over leven en dood, goede zorg, religie en levensbeschouwing.

Interculturele palliatieve zorg

• Sluit aan bij de vraag en de behoefte
• Bereidheid tot leren en zelfreflectie
• Brede kijk op het thema/ verdiep je in de achtergrond
• Werk aan het eigen bewustwording en bewustzijn
• Maak gebruik van deskundigheid en interculturele initiatieven van anderen

Culturen en religie
Christendom / Katholicisme 

Christendom

• Thuis of rouwcentrum
• Begravenis binnen drie en vijf dagen na overlijden
• Moment om nog één keer afscheid te nemen
• Meestal begraven
  
  

Katholicisme 

• Bediend --> gods nabijheid
• De avond voor de uitvaart een avondwake
• Cremeren of begraven

Bij het christendom wordt er vaak bij het graf een gebed voorgedragen. Welk gebed wordt er gebeden?

1. Wees gegroet
2. Onze vader
3. Het gebed van een scepticus
4. Hemelvaartsgebed

Wat wordt er afgekeurd in de rooms-katholieke kerk wanneer iemand ernstig ziek is en binnenkort komt te overlijden?

1. Medicijnen
2. Bedienen
3. Euthanasie
4. Hulp van buitenaf (thuiszorg)

Boeddhisme + Hindoeïsme

Boeddhisme:

• Reïncarnatie 
• Cremeren
• bidden 49 dagen durende begrafenisperiode  --helpend bij Reïncarnatie 

Hindoeïsme

• Bevrijding van het lichaam --> Lichaam wordt verbrand
• Rouwplechtigheden duurt 12 dagen
• Kinderen mogen niet trouwen het eerste jaar na het overlijden --> afgesloten met een herrineringsmaaltijd

Wat raadt het boeddhisme aan wanneer de overledene in een bepaalde houding moet worden neergelegd?

1. Rechterzijde draaien
2. Dezelfde houding als hoe de Boeddha is gestorven
3. Linkerzijde draaien
4. Een gestrekte houding

Wat eten Hindoestanen beslist niet tijdens de rouwperiode?

1. Vlees en vis
2. Specifieke groenten
3. Koek met gelatine
4. Rijst

Islam + Jodendom

Islam:

• De overledene wordt eerst gewassen
• Rein zijn voor Allah
• Linnen doek 
• De voeten richting Mekkah
• Veertig dagen rouwperiode - afsluitng feest

Jodendom:

• Overledene is met de aarde verbonden (Begrafenis)
• Zo snel mogelijk de begrafenis
• Scheur in kleding --> teken van rouw
• Recht om te leven en recht om te sterven 

Pas nadat de ziel is uitgegaan mag men de ogen en mond van de overledene sluiten. Door wie wordt dit gedaan?

1. Ouderen
2. Kinderen
3. Zussen
4. Broers

Wie mogen niet aanwezig zijn bij begrafenissen in de Islam?

1. Vrouwen
2. Kinderen
3. Ouderen
4. Iedereen mag aanwezig zijn

Je zegt tegen de cliënt dat de overledene slaapt. Is dit een goede manier van informatie geven?

1. Nee
2. Ja
3. Deels
4. Misschien

Wat doet de stichting Leendert Vriel?

Maken 

Maken: Toepassingstaak 1

• https://www.kanker.nl/soorten-behandelingen/complementaire-zorg/wat-is/wat-is-complementaire-zorg
• https://www.kanker.nl/soorten-behandelingen/complementaire-zorg/wat-is/vormen-van-complementaire-zorg

Verwerking: Palliatieve en terminale zorg regelen: (leerpad 7, organisatie van zorg)

praktijkfragment 1: opdracht 2, opdracht 3

praktijkfragment 3: opdracht 6, opdracht 7 opdracht 8

Maken: Toepassingstaak 2

https://palliatievezorg.nl/palliatieve-zorg/begeleiding/complementaire-zorg/

Afronding: Palliatieve en terminale zorg in de praktijk (leerpad 8, verlenen van zorg)

alle opdrachten

Opdrachten inleveren in Teams

OLC vrijdag

• Voorbereiden en maken  week 8

 Zie https://sites.google.com/view/leerjaar-3-cohort-        2018/homepage 

• Maken opdracht OLC en/of huiswerk
• Starten met voorbereiding presentatie week 8 & 9

Bronnen

• http://www.dokterinmarokko.nl/online
• https://www.nivel.nl/nl/nieuws/palliatieve-zorg-alles-zeggen-niet-alles
• Pallialine.nl
•  Zorgpad