ATCB Spieren

• Dierr en gezondheid
• MBO
• Studiejaar 3

SPIERWEEFSEL

DOEL VAN DE LES

• Soorten spierweefsel leren kennen

• Werking van spierweefsel bestuderen 

• Pathologie spierweefsel

Functie van
spierweefsel

Functies van spieren

• verzorgen van alle bewegingen van het skelet
• lichaamshouding handhaven
• lichaamstemperatuur handhaven (spieren vormen een bron van warmte)
• ondersteuning bieden weke delen.
• openen en sluiten van lichaamsholten (bv kringspier) 

Hoe noemen we het samentrekken van een spier?

1. Contractie
2. Incretie
3. Secretie
4. Extractie

SPIERWEEFSEL

• Opgebouwd uit spiercellen

• Die cellen kunnen samentrekken = contractie

• Spieren worden geprikkeld door zenuwen 

Algemene eigenschappen

Spierweefsel bestaat vooral uit spiercellen

   

Spiercellen zijn gevuld met langwerpige eiwitketens: myofibrillen

Tussen spiercellen zit bindweefsel: 

(steun/ bloedvaten/ zenuwen)

Zenuwstelsel stuurt impuls naar spieren:

• Actinedraden & myosinedraden schuiven in elkaar
  
• Myofibrillen worden korter
  
• Spiercel wordt korter
  

Spier wordt korter = contractie

• Samentrekken van spier kost energie (ATP)
  

Ontspannen kost geen energie

• Spierweefsel heeft hoge stofwisselingsactiviteit
  

Het is dus goed doorbloed

• Myoglobine = eiwit in spiercel die zuurstof kan binden

Myoglobine lijkt op hemoglobine (RBC)

SOORTEN SPIERWEEFSEL

• Glad spierweefsel

• Dwarsgestreept/skelet spierweefsel

• Hartspierweefsel 

GLAD SPIERWEEFSEL

• Geen dwarsstreping
• Onwillekeurig spierweefsel

• Trekt langzaam en gelijkmatig samen

• In de wand van de holle  organen 

DWARSGESTREEPT SPIERWEEFSEL

• Typische dwarsstreping
• Opgebouwd uit spiervezels = myofibrillen
• Heel veel vezels vormen een spierbundel
• Contractie is krachtig en snel, sneller uitgeput
• Staat onder invloed van de wil = willekeurig

HARTSPIERWEEFSEL

• Dwarsgestreept

• Onwillekeurig

• Trekt snel en krachtig samen 

Indeling willekeurige spieren

• Skeletspieren: door pezen aan skelet                                      bevestigd                                
• Huidspieren: tussen skelet en huid                                                      (hoofdhuid/oren/vliegen verjagen)                                                         
• Kringspieren: omgeven opening  (anus)

Skeletspieren

Agonisten is spier die verantwoordelijk is voor de beweging die gemaakt wordt

Synergisten (spier) die bij samentrekking elkaars werking ondersteunen

Antagonisten (spier) die elkaars werking tegengaan

PEZEN

• Plaats: aan het einde van een spier
• Collageen bindweefsel
• Om de pees zit een peesschede met slijmerig vocht (synovia)
• Slijmbeurs: zakje met vocht als bescherming tegen botuitsteeksels

Belangrijke spieren KOP

Kaaksluiters zijn sterkst ontwikkeld

1. Kauwspier (M. masseter)
2. Bijtspier (M. temporalis)

Zeer sterk ontwikkeld bij pitbulls en andere vechthonden

Belangrijke spieren ROMP

Lange rugstrekker (M. longissimus dorsi)

Broekspieren                                 

Spierstofwisseling

• Verbranding van glucose met behulp van zuurstof = aëroob
• Afvalstoffen: kooldioxide (koolzuurgas) en water

• Verbranding van glucose zonder zuurstof = anaëroob
• Afvalstof: melkzuur (spierpijn)

Spiertonus

• Spanning van een spier tijdens rust

• Hypertonus = te hoge spierspanning

• Hypotonus = te lage spierspanning

Spierhyperplasie

= aangeboren

Spierhypertrofie

= toename aantal fibrillen bij trainen

Spierdegeneratie

Spieratrofie: achteruitgang van het spierweefsel met als gevolg verslapping (minder vezels, kleinere vezels)

Spierdegeneratie: verval van cellen (vb. verwonding, ontsteking)

Spierdystrofie: ernstige degeneratie

Spiernecrose: vezels en tussenliggende bindweefsel sterft af

Hoe trekt glad spierweefsel samen?

1. Langzaam en gelijkmatig
2. Snel en gelijkmatig
3. Snel en krachtig

Wat is 'flexie' ?

1. Strekken
2. Buigen
3. Draaien
4. Wrikken

Wat kun je zeggen over hartspierweefsel?

1. Het is onwillekeurig
2. Het is willekeurig

Waaruit zijn pezen opgebouwd?

1. Myofibrillen
2. Kraakbeenweefsel
3. Collageen bindweefsel
4. Myoglobine

Waar zitten pezen?

1. Tussen 2 gewrichten
2. Tussen botten en spieren
3. Tussen gewrichten en spieren
4. Tussen 2 spieren

Wat is extensie?

1. Buigen
2. Strekken
3. Naar binnen draaien
4. Naar buiten draaien

Welke beweging is dit?

1. Extentie
2. Rotatie
3. Flexie
4. Abductie

Welke beweging is dit?

1. Adductie
2. Abductie
3. Pronatie
4. Supinatie

Pronatie

Abductie

Flexie

Supinatie

Wat zijn myofibrillen?

1. Spiervezels
2. Zenuwcellen
3. Zenuwvezels

Spieratrofie is

1. Afname van spierweefsel
2. Toename van spierweefsel
3. Een scheur in het spierweefsel
4. Ernstige spierpijn

Afsluiting

Ik ben weer een stukje wijzer geworden

Ik wist al veel

Ik vond het een lastige les

Ik heb nog een aanvulling op wat er verteld is

Ik wil nog iets mededelen/vragen