Braken en slikstoornissen persoonlijke basiszorg 16 januari

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-4

Braken en slikstoornissen

Planning vandaag:

• Kennis opfrissen
• Braken en slikstoornis
• Opdracht  

Leerdoelen vandaag:

• Na deze les weet je hoe je handelt bij braken
• Na deze les  kan je benoemen hoe slikken/verslikken werkt
• Na deze weet je hoe je handelt bij een verslikking

Wat weet je over braken?

Braken: ander woord overgeven

Braken is een automatische reactie van het lichaam: reflex. Lichamelijke reactie ter bescherming van het lichaam

Via de slokdarm wordt de maaginhoud krachtig door de mond uitgestoten

Braaksel bestaat uit maagsappen en gedeeltelijk of niet verteerde voedselresten

Wat is geen oorzaak van braken?

1. vergiftiging
2. angst
3. zwangerschap
4. overprikkeling van de galblaas

Wel oorzaak: 

• prikkeling van maagslijmvlies door bv besmet voedsel
• hersenaandoening(bv hersenschudding)
• vergiftiging door medicijnen 
• nervositeit, angst
• aangeboren afwijking
• zwangerschap (hormonen)

Oorzaken braken:

• vreemde stoffen die in maag en darmen terecht komen: denk aan medicatie, vergif of bedorven voedsel
• teveel eten
• hevige emoties: angst of nervositeit 
• virusinfectie: buikgriep
• migraine
• hersenaandoening: hersenschudding of hersenontsteking
• wagenziekte

Hoe ondersteun je een zorgvrager?

• Zorg voor niet-steriel handschoenen voor jezelf
• verwijder eerst de gebitsprothese als hier nog tijd voor is
• Laat zorgvrager zitten of leg iemand in stabiel zijligging
• Zorg voor iets om braaksel in op te vangen: liefst ruime bak of emmer 
• Laat zorgvrager na het braken: mond spoelen, neus snuiten en gezicht wassen
• Laat zorgvrager gebitsprothese in doen 
• Schrijf je observaties op in rapportage

Stabiele zijligging: hoe doe je dat?

Wat weet je over
slikken?

slikken bestaat uit twee fasen:

• De 1e fase staat onder invloed van je wil: je sluit je mond, met je tong duw je de voedselbrok naar achteren 
• De 2e fase start als voedsel gehemeltebogen en/of keelwand aanraakt. Dat is het slikreflex. Hier heb je geen invloed op.

Slikken:

De tong en de voedselbrok duwen de huig omhoog. De neusholte wordt afgesloten. Het strotklepje (epiglottis) kantelt naar beneden en sluit luchtpijp af. Bij de slikbeweging beweegt strottenhoofd zich omhoog en komt tegen gekantelde strottenklepje aan te liggen. Luchtpijp is helemaal afgesloten. Voedselbrok glijdt slokdarm in

Hoe handel je bij verslikken in vast voedsel?

• Probeer eerst de voedselbrok die achter in de keel zit met de hand te verwijderen. 
• Geef 5 slagen op de rug tussen de schouderbladen
  
• Controleer of de slagen de luchtwegbelemmering hebben opgeheven. Hebben de slagen hun werk niet gedaan, voer dan 5 keer buikstoten (Heimlichmanoeuvre) uit:
  

Lees meer: https://www.zorgvoorbeter.nl/tips-tools/tips/hulp-bij-verslikken-in-vast-voedsel

Lees meer: https://www.zorgvoorbeter.nl/tips-tools/tips/hulp-bij-verslikken-in-vast-voedsel

Hoe handel je als iemand verslikt in vast voedsel?

1. Probeer voedselbrok te verwijderen
2. Geef 5 slagen tussen de schouderbladen
3. Blijf zelf kalm
4. Alle antwoorden zijn goed

Hoe handel je bij verslikken in vloeistof?

• hulp bij hoesten:  rustig ademhalen en krachtig hoesten
• uitzuigen van keelholte door professional
• indien mogelijk zuurstof toedienen

Let op:

• bij verslikken in vloeistof NIET tussen de schouderbladen slaan: je onderbreekt het hoestritme
• geen slokje water geven na verslikking: hoestprikkel kan weer uitgelokt worden

Verdikkingsmiddel:

Waarom tot 3 dagen na verslikken in vloeibaar voedsel de temperatuur meten?

Bij welke ziektes komt verslikking voor?

Bij welke ziektes is er grotere kans op verslikking ?

CVA

Parkinson

ALS

Gratis e learning

https://www.zorgvoorbeter.nl/nieuws/free-learning-eten-drinken-slikken

Wat heb je geleerd?

Tips en tops