woordsoorten + uitleg vz

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs

voorzetsel

Doel

Herhalen woordsoorten tot nu toe

herkennen voorzetsel

Zinsdelen

Woordsoorten

Persoonsvorm

Onderwerp

werkwoordelijk gezegde

Lidwoord

Zelfstandig naamwoord

werkwoord

Wat is een werkwoord?

Een werkwoord zegt wat iets of iemand doet/overkomt.

De mannen praten

de jongen fietst

het meisje loopt

Wat is het werkwoord in de zin:
Mijn moeder kijkt om 20.00 uur altijd het nieuws.

Wat is het werkwoord in de zin:
In de verlenging werd een prachtig doelpunt gemaakt.

Uitleg

Zelfstandig naamwoord

De

verkoper

Glimlacht

Werkwoord

Lidwoord

Zelfstandig naamwoord

Wat is een zelfstandig naamwoord

1. ineens
2. met
3. vlees
4. laten

Wat is een zelfstandig naamwoord

1. skeletten
2. het
3. daarom
4. dat

Noteer een zelfstandig naamwoord.

lidwoorden

Lidwoorden

Schrijf alle lidwoorden op uit deze in:
De uitgeputte jongen fietste voor de tweede keer naar Sleen.

Bijvoeglijk naamwoord

Welke twee woorden in de volgende zin zijn bijvoeglijk naamwoorden?

Dat dikke boek is echt interessant.

1. dikke - echt
2. dikke - interessant
3. dat - dikke
4. echt - interessant

- Het dikke boek (het boek is dik)

- Het interessante boek (het boek is interessant)

'Het echte boek' kan ook, maar dan is de betekenis van 'echt' anders. Hier gaat het om 'echt interessant'.

'Dat boek' kan ook, maar 'dat' is een aanwijzend voornaamwoord; het zegt niks over het boek.

De vermoeide reiziger is in de overvolle trein in slaap gevallen.
Hoeveel bijvoeglijk naamwoorden?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

voorzetsels

Het voorzetsel

Een voorzetsel staat vaak voor een zelfstandig naamwoord. Voorzetsels zijn onder andere:

Wat is een voorzetsel? 

Woord dat aangeeft

waar, wanneer of waarom

iets of iemand iets doet

waar

(... de kooi) in, op, achter, voor, naast, boven, onder... 

wanneer

ik appte tijdens de les, ik heb morgen om tien uur een afspraak, vanaf vandaag geldt het nieuwe rooster...

waarom

vanwege de storm blijft de brug dicht, dankzij mijn moeder kwam ik niet te laat

Het voorzetsel

Vaak staan er nog één of meer woorden tussen het voorzetsel en het woord waar het bij hoort

op de tafel - in de kast - achter het behang

op de houten tafel - na een halve minuut - in de grote groene tent

Het voorzetsel

Vaak kun je een voortzetsel herkennen door er ... de kast of ... het feest achter te zetten. 

Het voorzetsel

Met een voorzetsel kun 
je waar en wanneer 
aangeven. 

Vast voorzetsel

Bij sommige werkwoorden hoort een voorzetsel dat je niet kunt vervangen: een vast voorzetsel.

Het boek bestaat uit zes hoofdstukken

Ik houd van kip met frietjes en appelmoes

Een gesprek voeren ... je mentor.

1. op
2. aan
3. met
4. voor

Loes is verslaafd ... gamen.

1. aan
2. in
3. met
4. voor

Waar staan de voorzetsels?
Sinds een dag of twee heb ik vlinders in mijn buik.

1. of, ik
2. vlinders, buik
3. sinds, in
4. of, in

[...1...] de stad is een gracht. 

Je moet [...2...] de brug om aan de andere kant te komen. 

[...3...] de brug slapen wel eens mensen die geen huis hebben. Vooral [...4...] de zomermaanden. 

Vaak zijn dat toeristen [...2...] andere landen.

Sleep de voorzetsels naar de 

juiste plek in het verhaal.

rond

in

uit

onder

voor

over

bij

na

op

om

Kijk naar de volgende zin. Welke woorden horen bij de onderstaande woordsoorten? Je moet sommige woordsoorten vaker gebruiken

Zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

lidwoord

werkwoord

Voorzetsel

Welke

dj

treedt

morgen

hier

op

tijdens

het

festival?

Sleep de woorden naar je juiste categorie woordsoorten.

lw

znw

bnw

vz

ww

De

eekhoorn

klom

in

de

hoge

boom.

Sleep elk woord naar de juiste woordsoort. Let op! Je kunt woordsoorten meerdere keren gebruiken. 

Zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

 lidwoord

werkwoord

werkwoord

Voorzetsel

De

klantenservice

wordt

overspoeld

door

telefoontjes

van

ontevreden

klanten.

Momenteel

Welk onderdeel vind jij nog lastig?

Opdracht

Maken:

hoofdstuk 6

voorzetsels