erfelijkheid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 4

Tweelingen 

Bij een twee-eiige tweeling is:

1. Het genotype en fenotype hetzelfde
2. Alleen fenotype hetzelfde
3. Genotype en fenotype verschillend
4. Alleen fenotype verschillend

Genotype en Fenotype

Mathilde laat een permanentje zetten bij de kapper. Verandert hierdoor haar genotype en haar fenotype?

1. genotype wel fenotype niet
2. genotype niet fenotype wel
3. genotype niet fenotype niet
4. genotype wel fenotype wel

Heeft een vlo hetzelfde fenotype als de pop waaruit hij is ontstaan? En hetzelfde genotype?

1. alleen hetzelfde fenotype
2. alleen hetzelfde genotype
3. zowel hetzelfde fenotype als hetzelfde genotype

Het fenotype van iemand kan niet veranderen?

1. Juist
2. Onjuist

De kever wordt niet 'als kever' geboren.
Wat zie je in de afbeelding?

Larve 

van de kever

De kever

1. hetzelfde fenotype
2. hetzelfde genotype
3. Fenotype en genotype zijn veranderd
4. Fenotype en genotype zijn gelijk gebleven

Hoe noemen we de erfelijke eigenschappen die op de chromosomen liggen?

1. Fenotype
2. Genotype

waar vind je het genotype?

1: In de celkern zitten chromosomen

2: De chromosomen zijn opgedeeld in stukjes die we genen noemen. een Gen bevat alle informatie voor 1 eigenschap 

3: een gen is opgebouwt uit bouwstenen deze noemen we DNA 

(Diribose Nucleotic Acid)

Fenotype 

Hoe je er daadwerkelijke uit ziet. 

wordt bepaald door: 

- Genotype 

- invloeden van buiten af

Genotype 

Alle erferlijke eigenschappen die op je chromosomen staat 

Hoeveel chromosomen zitten er in een lichaamscel van een mens?

1. 46
2. 23

Waar bestaan chromosomen uit?

1. Celplasma
2. DNA

In welke cellen liggen chromosomen enkelvoudig in de celkern?

1. geslachtscellen
2. Levercel

Waar liggen de chromosomen?

1. In de celkern
2. In de huid
3. In een orgaan
4. In de hersenen

Welke stelling is juist?
1. alle erfelijke eigenschappen zijn bij de bevruchting al vastgelegd.
2. In de cellen van je longen bevindt zich ook erfelijke informatie over jouw oogkleur.

1. Beide stellingen zijn juist
2. Alleen stelling 1 is juist
3. Alleen stelling 2 is juist
4. Beide stellingen zijn onjuist

Wat bevat DNA?

1. Informatie voor je erfelijke eigenschappen
2. Bloed

wat bevat een gen?

1. info voor alle erfelijke eigenschappen
2. info voor 1 erfelijke eigenschap

Wat is een fenotype

1. Het uiterlijk van een organisme
2. Informatie voor alle erfelijke eigenschappen

Wat is het genotype?

1. Informatie voor alle Erfelijke eigenschappen
2. Het uiterlijk

Homozygoot

Hetzelfde

de 2 genen voor één erfelijke eigenschap zijn hetzlefde

Hetrozygoot

Verschillend

de 2 genen voor één erfelijke eigenshap zijn verschillend

Dominant of recessief

Het gen wat bij een heterozygoot genotype tot uiting komt is dominant

Dominant gen = Bruin haar

Recessief gen = Blond haar

Welke haarkleur heeft deze persoon?

DUS

Als er een dominant gen aanwezig is komt die tot uiting in het fenotype (uiterlijk)

Hoe noteren we dit?

Homozygoot dominant: AA

Homozygoot recessief: aa

Heterozygoot: Aa

Er zijn dus altijd 3 mogelijkheden

Oefening

De eigenschap rode bloemkleur is dominant (A)

De eigenschap witte bloemkleur is recessief (a)

1. Welk genotype kan een rode bloem hebben?
2. Welk genotype kan een witte bloem hebben?
3. Wat voor kleur heeft een bloem met het genotype Aa
   

Erfelijkheid

wat is een gen?

1. een stukje van een chromosoom
2. een stukje van een cel

Begrippen

Chromosoom     - heel veel opgevouwen DNA

DNA                         - drager van de erfelijke eigenschappen

Gen/Genen          - stukken DNA met hierin de codes voor                                                        eigenschappen

Allel                         - code voor je erfelijke eigenschappen

Wat is het verschil tussen je genotype en je fenotype?