Spelling: de ultieme uitleg

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Spelling

De ultieme uitleg

Deze les 

1. Trema
2. Koppelteken en weglatingsstreepje
3. Samenstellingen (-e, -en, -s)
4. Aaneenschrijven of los

Trema: theorie in het kort

Trema = De twee puntjes boven een klinker bij een klankverandering.

Wanneer gebruik je een trema? Alleen als woorden anders verkeerd worden uitgesproken.

Trema: theorie in het kort

Wanneer gebruik je geen trema?

• Voor uitgangen als -eum , -ien en -ienne (bijv. museum).
• Bij de dubbele i (bijv. ontplooiing).
•  Tussen delen van samenstellingen, dan gebruik je een koppelteken (na-apen).

Trema: theorie in het kort

Het meervoud van woorden die eindigen op een beklemtoonde -ie of -ee is -ën = ideeën

Het meervoud van woorden die eindigen op een onbeklemtoonde -ie is -"n = bacteriën

Koppelteken en weglatingsstreepje: theorie in het kort

Wanneer gebruik je een koppelteken?

• Klinkerbotsing (bijv. mee-eten)
• Gelijkwaardige woorden (bijv. zwart-wit)
• Hoofdletter (on-Nederlands)
• Cijfer, letter of symbool (12-jarige)
• afkorting (apk-keuring)
• Uitdrukkingen (kant-en-klaarmaaltijd)
• Aardrijkskundige naam (Zuid-Afrika)
• Bevolkingsgroep (Nederlands-hervormd)

Koppelteken en weglatingsstreepje: theorie in het kort

Weglatingsstreepje = Als je in een samentrekking een deel van een woord weglaat.

Bijv.

In- en uitvoerrechten

Winkelpand en -personeel

Samenstellingen: theorie in het kort

Samenstelling = Een woord waarin twee of meer woorden aan elkaar zijn geplakt.

• Soms met een koppelteken ertussen (bijv. apk-keuring).
• Soms met -e of -en, als het eerste woord meervoud is (bijv. pannenkoek).
• Soms met een -s (bijv. jongensdroom).

Aaneenschrijven of los: theorie in het kort

Hierbij is vooral de betekenis belangrijk 

• Lange afstandsloper (Het is een lange man die afstanden loopt.)
• Langeafstandsloper (Het is een man die lange afstanden loopt.)