H6 Spelling aan elkaar of los

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Nederlands

Nederlands

H6 Spelling

Aan elkaar of los

Doel

Je kunt bepalen of je woorden los of aan elkaar moet schrijven.

Je doorloopt deze LessonUp zelfstandig. Neem de theorie door en maak de opdrachten. Daarna kun je aan de slag met de opdrachten. Succes!

Aan elkaar of los?

We hebben het over samenstellingen, dus: een woord dat is opgebouwd uit twee of meer woorden die ieder zelfstandig kunnen voorkomen.

Bijvoorbeeld: politieacademie, koffiezetapparaat en viersterrenhotel.

Waarom schrijven we samenstellingen aan elkaar?

 Omdat de woorden samen een nieuw woord vormen met een nieuwe 

 betekenis.

Aan elkaar of los?

Zoals je gezien hebt op de vorige twee slides kan een spatie het verschil maken in betekenis. 
- rode wijnglazen --> wijnglazen die rood zijn. 
- rodewijnglazen --> glazen met rode wijn erin. 

Wanneer schrijf je samenstellingen (twee/meer woorden die je aan elkaar plakt) nou aan elkaar of los? --> volgende dia's!

Aan elkaar:

1. Samenstellingen van twee of drie woorden: schoolvakantie.

2. Getallen met honderd en duizend: drieduizend, zeshonderd. 

3. Veel samengestelde werkwoorden: autorijden, koffiedrinken. 
4. Veel samengestelde bijvoeglijke naamwoorden met een deelwoord als tweede deel: stomverbaasd, veeleisend. 

5. Er, hier, daar, waar + voorzetsel: hieraan, waarvoor, daartegenover.

Los: 

1. Getallen met miljoen of miljard: vijf miljoen, zes miljard.

2. Combinatie van twee voorzetsels als daarna een lidwoord of zelfstandig naamwoord komt: ik zit graag achter op de fiets.
--> voorzetsels zijn hier dus 'achter' en 'op' 

Aan elkaar of los?

1. minimum inkomen
2. minimuminkomen

Aan elkaar of los? 'Hij heeft alweer een lastig kriebel …. hoestje.'

1. kriebel hoestje
2. kriebelhoestje

Aan elkaar of los?

1. bananen schil
2. bananenschil

Moet dit aan elkaar of los?
achter + om + kijken
ter + beschikking + stellen
asiel + zoekers + centrum

Moet dit aan elkaar of los?
veel + besproken
er + achter + langs
witte + boorden + criminaliteit

Moet dit aan elkaar of los?
geld + verslindende + maatregelen
water + drinken
drie + en + zestig + miljard

Moet dit aan elkaar of los?
basis + school + hoofd
les + geven
er + van + langskrijgen

Moet dit aan elkaar of los?
polsstok + hoog + springen
radio + actief + afval
gekke + koeien + ziekte

Moet dit aan elkaar of los?
alcohol + houdende + dranken
science + fiction + film
lange + termijn + planning