Bloed en bloedstolling

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Bloed en bloedstolling

Wat is deze les zou willen leren of bespreken is....

Hoeveel liter bloed heeft een volwassen mens ongeveer?

1. 1 liter
2. 3 liter
3. 5 liter
4. 9 liter

Bloed bestaat uit cellen en plasma. Hoe groot is het deel cellen?

1. bijna 10% (1/10)
2. iets meer dan 25% (1/4)
3. bijna 50% (1/2)
4. iets meer dan 75% (3/4)

Hoeveel procent van alle bloedcellen bestaat uit rode bloedcellen?

1. Ongeveer 10%
2. Ongeveer 25%
3. Ongeveer 55%
4. Ongeveer 98%

Vervoer van zuurstof

Afweer tegen ziekteverwekkers

vorming van bloedstolsels

Wat is de medische naam voor bloedplaatjes?

1. Erytrocyten
2. Leukocyten
3. Trombocyten
4. Reticulocyten

Bij de afbraak van welke bloedcellen komt bilirubine vrij?

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen, type lymfocyt
3. Bloedplaatjes
4. Witte bloedcellen, type granulocyt

Welke afwijking ontstaat er bij te veel vrij bilirubine in het bloed?

1. Cyanose
2. Icterus
3. Erytheem
4. Oedeem

Wat is geen(!) overeenkomst tussen de ziektes Thalassemie en Sikkelcelziekte?

1. Het zijn erfelijke aandoeningen.
2. De hemoglobine in rode bloedcellen wordt niet goed aangemaakt.
3. De aandoening worden veroorzaakt door een bacterie.
4. De behandeling bestaat uit bloedtransfusies.

Welke stoffen zitten
er in bloedplasma?

Opdracht

De klas wordt verdeeld in drie groepen. Iedere groep werkt één opdracht uit. 

1.  De bloedgroepen worden ingedeeld in A, B, AB en 0. Veel mensen noemen bloedgroep 0 (nul) bloedgroep O (óó). Leg uit waarom dit niet juist is. 

2. Achter de letter staat een + of een -, bijvoorbeeld A+ of 0-. Waar staat de + of - voor? 

3. Leg uit waarom iemand met bloedgroep A geen bloed mag krijgen van iemand met bloedgroep AB, maar iemand met bloedgroep AB wel bloed mag krijgen van iemand met bloedgroep A. 

Welke bloedgroep komt het vaakst voor?

1. 0+
2. AB+
3. A-
4. B-

A positief (A+) 36,6%

A negatief (A-) 6,4%

AB positief (AB+) 2,5%

AB negatief (AB-) 0,5%

O positief (O+) 38,2%

O negatief (O-) 6,8%

B positief (B+) 7,7%

B negatief (B-) 1,3%

Opdracht 2

Klas wordt verdeeld in 4 groepen. Iedere groep werkt één opdracht uit:

1. Mogelijke oorzaken van trombocytopenie

2. Mogelijke gevolgen van trombocytopenie

3. Mogelijke oorzaken van trombocytose

4. Mogelijke gevolgen van trombocytose

De factoren V (5), VII (7), VIII (8), IX (9), X (10) en XII (12) zijn voorbeelden van....

1. antistoffen
2. stollingsfactoren
3. bouwstoffen voor hormonen
4. bouwstoffen voor bloedplaatjes

01:01

Welke twee onderdelen van de stolling werden hier genoemd?

1. Aanmaak bloedplaatjes, klontering bloedplaatjes
2. Aanmaak van witte bloedcellen, vorming van bloedwandcellen
3. Aanmaak van bloedplaatjes, vorming van bloedwandcellen
4. Klontering van bloedplaatjes, vorming van fibrinedraden

01:29

Noem minimaal één medicijn dat dit deel van de bloedstolling remt (trombocytenaggregatieremmers)

02:38

02:38

Heparine en acenocoumarol remmen beide stollingsfactoren.
- Wat zijn toedieningswegen voor deze middelen?
- Hoe snel en hoe lang werken deze middelen?
- Voor welke aandoeningen/ in welke situaties worden deze middelen gegeven?

02:38

Welke vitamine is noodzakelijk voor het aanmaken van bepaalde stollingsfactoren?

1. Vitamine A
2. Vitamine C
3. Vitamine D
4. Vitamine K

02:38

Acenocoumarol is een vitamine K-antagonist.
Bij gebruik hiervan moet regelmatig de INR gecontroleerd worden (trombosedienst)
Wat is de INR?

02:38

I.p.v. een vit. K-anatogist wordt nu vaak een DOAC gegeven.
Hiervoor is controle van de INR niet per se nodig.
Waarom moet dit bij vit. K-antagonisten wel en bij DOACs niet? (antwoord mag eenvoudig)

De lichaamseigen bloedstolling verloop niet altijd 'goed'.
Wat is een overeenkomst tussen Von Willebrand ziekte, Hemofilie A en Hemofilie B.

1. Ze zorgen voor snellere en langere bloedingen.
2. De oorzaak is een bacteriële infectie.
3. Er zijn te veel stollingsfactoren aanwezig in het bloed.
4. Het zijn maligne aandoeningen.

In de eerste fase van de bloedstolling vormen de bloedplaatjes een prop. De Von Willebrandfactor zorgt ervoor dat de bloedplaatjes aan elkaar en aan de wand van de beschadigde bloedvaten vastplakken. Hierdoor vormt zich het eerste korstje op de plek van het wondje.

In de tweede fase van de stolling verstevigt dit korstje. Stollingsfactoren, zoals factor VIII, zorgen ervoor dat er fibrine gemaakt wordt. Fibrine vormt dan lange draden. De draden weven een net rond de bloedplaatjes. Hierdoor kunnen de bloedplaatjes niet losraken. Het korstje is dan extra stevig. Het wondje zal niet zo makkelijk weer gaan bloeden.

Bij hemofilie is er een tekort aan stollingsfactor VIII of IX. X-gebonden recessief (dus alleen jongens)

Von Willebrand autosomaal dominant

Bij een ernstig tekort aan bloedplaatjes wordt soms een splenectomie gedaan. Dit is....

1. het stimuleren van de functie van de lever.
2. het stimuleren van de functie van het beenmerg.
3. het verwijderen van de lever.
4. het verwijderen van de milt

Einde presentatie

Vragen?