Hoofdstuk 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Iran

• Sjiieten
  
• Vanaf 1941 Sjah Mohammed Reza Pahlavi -> prowesters
• wilde land moderniseren naar westers voorbeeld (meer rechten vrouwen, nieuwe grondverdeling, uitbreiding onderwijs)
• geen ruimte voor oppositie (vgl. verlicht absolutisme k.a.)
• Conflict met conservatieve geestelijken

Revolutie

• 1979 Sjah vlucht voor opstand in land
• Ayatollah Khomeini  kwam terug uit Frankrijk (was verbannen door sjah)
• conservatieve omwenteling -> fundamentalistische islam
• wetten volgens sjiietische islam
• gijzeling Amerikaanse ambassade (444 dagen) -> film Argo
• Israël en VS zijn de "satan" voor Iran

https:

Fundamentalisme

Ook in andere landen was er onvrede over de verwestelijking en de grote sociale verschillen.

De fundamentalistische omwenteling in Iran is voor meerdere landen/organisaties een inspiratie bron.

Bijv.

https:

Turkije

• Na Atatürk seculier staat die beschermd werd door leger.
  
• geen democratie
• onvrede o.a. bij conservatieve moslims die islamscholen bezoeken.
• 1995 Welvaartspartij (islamitisch) aan de macht, maar na 2 jaar verjaagd door leger en verboden door rechters
• 2002 AKP o.l.v. Erdogan aan de macht
• Islamisering eerst niet zo succesvol maar vanaf 15 juli 2016 verstevigt Erdogan zijn macht en versterkt conservatieve islam.

https:

https:

Egypte

• Sinds 1928 Moslimbroederschap als politieke organisatie actief. 
  
• Leider Sayyid Qutb
• Nasser onderdrukt de beweging -> laat in 1966 Qutb ophangen (martelaar)
• Qutb daarna inspirator voor :
• moord op Sadat, Al Qaeda en opstand in Syrië

Palestijnen

• 1987 opkomst Hamas in Gazastrook
• doel: vernietiging van staat Israël
• Ook Hezbollah (gesteund vanuit Iran) wil vernietiging Israël
• werkt vanuit Syrië en Libanon
• 2014 IS: terreurbeweging die een wereldwijd kalifaat wil met Abu Bakr al-Baghdadi als de kalief. IS claimt religieus, politiek en militair gezag over alle moslims over de hele wereld. 

IS

• 2014 IS
  
•  terreurbeweging die een wereldwijd kalifaat wil met Abu Bakr al-Baghdadi als de kalief. 
• IS claimt religieus, politiek en militair gezag over alle moslims over de hele wereld. 
  

Saudi-Arabië

• Wahabisme (soennieten) = salafisme
• conservatief
• Osama Bin Laden -> 1996 in Afghanistan 
• stichtte Al-Qaida -> aanslagen m.n. op VS (11/9/2001)

Irak

• 1968 staatsgreep -> Baath-partij aan de macht 
• Terreur
• rijk door olie (BP) -> groot deel bevolking tevreden
• 1979 Sadam Hoessein aan de macht -> dictator -> veel geld naar leger