Bestuur in de Polis!

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Bestuur in de Polis

Vandaag:

Poleis

-  Verplaatsen/Handelen is moeilijk. 

- Alleen over water --> gevaarlijk!

Poleis

Heel anders maar ook weer heel gelijk!

Let op hier komt een quiz .

Wat hebben alle Poleis gelijk en waarin verschillen ze? 

De taal die ze spraken

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

Wat de bewoners deden in hun vrije tijd (cultuur)

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

Architectuur = bouwstijl

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De Goden waar ze in geloofde

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De beschermgod van de polis

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De manier waarop de polis werd bestuurd

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De Grieken en bestuur

- Elke polis deed dat op zijn eigen manier.

Bestuurvormen die we kennen uit het oude Griekenland:

- Monarchie

- Aristocratie

- Oligarchie 

- Democratie

- Tirannie 

Welke bestuursvorm ken je al ?

Monarchie, aristocratie, oligarchie , democratie, tirannie

Monarchie

- één koning met erfopvolging 

- Dus één Familie

Aristocratie & Oligarchie

- Aristoi betekent 'besten'

 

Aristocratie = Bestuur van de 'besten'

Gekozen uit de rijke adellijke families

Oligos betekent 'weinig'

Oligarchie = Regering van weinig

Gekozen op basis van bezit (rijkdom) 

Kleine groep heeft de macht.

Tirannie

- één persoon heeft met geweld de macht gegrepen

- Geen erfopvolging of verkiezing --> Geweld 

Jullie Polis moet ook bestuurd worden!

Pak de opdracht erbij!

Welke bestuursvorm hebben jullie uiteindelijk gekozen?

Monarchie

Tirannie

Oligarchie

Aristocratie

Democratie

Vandaag:

1. Jullie stadsstaat plaatsen

2. Bestuur in de Polis

Korinthe

Monarchie!

Sparta

Aristocratie/monarchie

Athene

Tirannie

Athene

Kleisthenes 

501 V.Chr 

Tiran van Athene

Kleisthenes 

Invoering Democratie -> 508 V.Chr

Meevechten alleen = meebeslissen 

Atheense democratie

Wie mochten stemmen in Athene? 

Dus geen:

1. Vrouwen
2. Vreemdelingen (andere poleis of landen)
3. Slaven

Hoe werkt de Democratie? 

Atheense burgers

Raad van 500 (maken de wetten)

Volksvergadering (beslissen over de wetten)

gekozen door loting

De rest van de burgers

Wetsvoorstel

Keuren wet goed of af

Volksvergadering

Elke 8 á 10 dagen op de pynx 

de Atheners ontdekken dat hardwerkende bakkers/boeren/kleding makers niet naar de volksvergadering komen. Kan jij bedenken waarom?

Pericles!

460 -> dagvergoeding voor de stemmende burgers

Ostracisme

probleem: één persoon kan teveel macht krijgen in een democratie. 

Oplossing: ostracisme/schervengericht

probleem: één persoon kan teveel macht krijgen in een democratie.

Oplossing: ostracisme/schervengericht

één keer per jaar --> minimaal 6000 stemmen

1, 5, 10 of 20 jaar verbannen uit Athene

Atheense democratie

- Volk heeft de macht

- Vergoeding voor deelname

- Ostracisme om Tirannie te voorkomen

Athene kent vele problemen maar zou uitgroeien tot een van de meest succesvolle polis van Griekenland

Vragen? 

Maak opdracht: 3, 4, 8 en 9

Bladzijde 68