Literatuur - 18ème siècle - Montesquieu

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Charles de Montesquieu

(1689 - 1755)

18ème siècle

Charles de Montesquieu (1689 - 1755)- Baron de la Brède et de Montesquieu (Bordeaux)

Filosoof, politicoloog, socioloog, culturele antropoloog en schrijver

- Lettres Persanes (1721)

- L'Esprit des Lois (1748)

Lettres Persanes

(1721)

Publié à Amsterdam 

(sur le Dam) par P. Brunel

Publié à Genève 

chez Barrillot & fils (1748)

Enorm succes!

Lettres Persanes is in Amsterdam gedrukt, anoniem, voor het eerst in 1721, (2e druk in Keulen)

30 (!) edities, vertaald in het Duits en Engels. 

Censuur!

Montesquieu had veel Verlichte ideeën 

en kritiek op de Franse maatschappij.

Hoe kon hij deze naar buiten brengen zonder 

hiervoor opgepakt te worden?

De 'oosterse truc'!

Lettres persanes (1721)

Twee Perzen in Parijs schrijven brieven naar vrienden en familie waarin ze met de blik van een onbevooroordeelde, soms onnozele buitenstaander die rare westerlingen bekijken.

Hij omzeilt de censuur door zich te verschuilen in de rol van vertaler! Zo kan hij toch 'anoniem' kritiek leveren!

L'Esprit des lois (1748)

Onderzoek naar alle tot nu toe bekende wetten (nationaal en internationaal). Conclusie: hij vindt de Trias Politica uit, de scheiding van wetgevende (vgl. 1e en 2e Kamer), uitvoerende (het Kabinet) en rechtelijke macht (de Rechtbank). Dit garandeert democratie => geen enkele macht (denk Kerk of koning) kan overheersen: ze controleren elkaar. 

Vragen bij Montesquieu (zie reader p. 6 + 7 + 8)

 

1. “Comment peut-on être Persan?” 

Wie schrijft deze brief? Aan wie? Wat is de datum van de brief?

2. Montesquieu kiest een bijzondere manier om zijn verhaal te vertellen. Welke? Waarom? 

(Zie: Le Roman par Lettres: in het kader op p. 6 van de reader)

 

3. Beschrijf het gevoel dat de hoofdpersoon heeft in de 1e alinea. Citeer een zin waaruit dit gevoel blijkt.

4. Montesquieu gebruikt bijtende humor – het stijlfiguur ironie - om de Parijzenaars belachelijk te maken. Dit maakt dat het fragment een satire is op het gedrag van de Parijzenaren.

 

Geef 2 voorbeelden van zulk belachelijk gedrag. Merk op hoe belangrijk in de 1e alinea het werkwoord “zien” (gezien worden, kijken) is.

 

5. In de 2e alinea is er sprake van een typisch fenomeen van de Verlichting: de hoofdpersoon doet een experiment.

Beschrijf het experiment & wat is het resultaat?

 

Wat denk jij dat het betekent?

7. Leg uit of er in dit fragment openlijke kritiek is of vermomde kritiek. Wie levert kritiek? Licht toe.

8. Montesquieu schreef ook het belangrijke werk “L’Esprit des Lois”.

Zoek dit op in “Montesquieu. Le fondateur des sciences politiques” (Montesquieu. De grondlegger van de politieke wetenschappen) (p. 6) en vertel in je eigen woorden waar dit werk over gaat.

Als je verder wilt lezen: lees dan alvast van Voltaire: “Le nègre de Surinam”.

6. Er zijn boeken volgeschreven over de zin “Comment peut-on être Persan?” Wat denk jij dat het betekent?

 

7. Leg uit of er in dit fragment openlijke kritiek is of vermomde kritiek. Wie levert kritiek? Licht toe.

8. Montesquieu schreef ook het belangrijke werk “L’Esprit des Lois”. Zoek dit boek op in “Montesquieu. Le fondateur des sciences politiques” (Montesquieu. De grondlegger van de politieke wetenschappen) (p. 6 van de reader) en vertel in je eigen woorden waar dit werk over gaat.