EHBO kneuzing , botbreuk en ontwrichting

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je

• Het verschil tussen artrose en osteoporose uitleggen
• een verstuiking, kneuzing, botbreuk of ontwrichting uitleggen

Normaal verloop botgroei

• Bot is actief levend weefsel
• Tot aan je 30e opbouw tot maximale botmassa
• Botgroei stimulatie: Vitamine D, Clacium, bewegen.
• Na je 30e bouwt botgroei langzaam weer af

                                          Artrose  

Gradaties van artrose

• botontkalking
• broze botten
• meer kans op botbreuken
• voornamelijk bij ouderen

Osteoporose

• Chronische aandoening
• Meer afbraak dan opbouw botcellen, botten minder stevig
• Minder stevige botstructuur, botstructuur veranderd

Osteoporose

Artrose

EHBO basis regels

1. Let op gevaar
2. Ga na wat er is gebeurd en daarna wat het slachtoffer mankeert
3. Stel het slachtoffer gerust en zorg voor beschutting
4. Zorg voor professionele hulp (112)
5. Help het slachtoffer op de plaats waar hij zit of ligt

Botbreuken

Wie heeft wel eens iets gebroken?

Een gesloten botbreuk

de huid blijft intact

het slachtoffer heeft pijn

er treedt een zwelling en bloeduitstorting op

het slachtoffer kan niet op het lichaamsdeel steunen.

vaak heeft het lichaamsdeel een abnormale stand

Open botbreuk

 Er is een wond ontstaan doordat scherpe uiteinden van het bot door de huid zijn gegaan soms is er alleen een wond, soms steekt het bot door de huid heen.

Er is een groot risico op infectie, doordat ziektekiemen gemakkelijk in de wond kunnen komen

Ontwrichting

Wil zeggen dat een bot verplaatst wordt uit het gewricht.

Wanneer de gewrichtsknobbel uit de gewrichtskom schiet heb je een ontwrichting ( bv arm uit de kom) 

Geen sprake van een breuk, maar van een ontwrichting.

een voorbeeld van ontwrichting is een schouder uit de kom of een ontwrichting van een vinger door een bal die erop terecht komt.

Ontwrichting

Bij een ontwrichting schuiven botten in een gewricht uit elkaar.

Symptomen:

- veel pijn

- abnormale stand

- kan niet goed bewogen worden

- zwelling of verkleuring

Eerste hulp

• Probeer de botten niet terug te zetten
• Laat geen steun nemen op een ontwricht lichaamsdeel
• Geef het slachtoffer niets te eten of te drinken 

• Door een botsing of val kan een kneuzing ontstaan. 
• Spiercellen en bloedvaatjes zijn beschadigd, daardoor krijg je een bloeduitstorting = een blauwe plek. 
• Koelen tegen zwelling en pijn!

Kneuzing

Kneuzing

Gebeurd vaak bij enkels!

• Verstuiking wordt ook wel verzwikking genoemd 
• komt alleen voor bij gewrichten. 
• oorzaak> verkeerde beweging
• De gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel rekken dan te ver uit. 
• Je hoeft niet naar de dokter, maar het moet goed gekoeld worden. 
  

Verstuiking

Verzwikking.

Bij een verzwikking beschadigen het gewrichtskapsel en de kapselbanden.

Aanleggen steunverband enkel

• coldpack of ijs ( theedoek)
• ideal zwachtel / windsel( ondersteuning/het uitoefenen van druk/ bloeden te stelpen)
• kleefpleister en schaar
• wegwerphandschoenen of desinfectie

Waarom koelen?

• bloedvaten krimpen 
• zwelling neemt af
•  pijn vermindert.
• gebruik altijd een doekje (bijvoorbeeld een theedoek) i.v.m. bevriezingsverschijnselen

schooltv.nl

Als iemand een botbreuk heeft, wat mag je dan niet doen?

1. Het gebroken lichaamsdeel rust geven
2. Het gebroken lichaamsdeel steun geven
3. Het gebroken lichaamsdeel recht leggen
4. Het gebroken lichaamsdeel met rust laten

Wat is de eerste hulp bij kneuzing of verstuiking?

1. Koelen, drukverband aanleggen en rust en steun geven aan getroffen lichaamsdeel (ICE)
2. Kijken, koelen, sieraden verwijderen en rust en steun geven aan getroffen lichaamsdeel
3. Drukverband en mitella aanleggen
4. Koelen en rust en steun geven aan getroffen lichaamsdeel

Beschadiging van een weefsel, zonder dat er iets breekt of scheurt.

1. Verzwikking/verstuiking
2. Kneuzing
3. Voetbalknie
4. spierscheuring

Wie heeft sneller een botbreuk?

1. baby
2. puber
3. bejaarde
4. kleuter