NEDERLANDS jaar 2 blok 3 les 5

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

COMMUNICATIE JAAR 2

BLOK 3

LES 5

Roeland ........  de huur elk jaar een beetje.

1. verhoogd
2. verhoogt
3. verhoogdt

Mike heeft zich wel wat dichterlijke vrijheden ........ .

1. veroorlooft
2. veroorloofd

Pieter ... zich aan de artiest.

1. stoort
2. irriteert
3. stoordt
4. irriteerdt

Karsten ... dat Trump moet worden ....

1. vind-vereerd
2. vindt-vereert
3. vindt-vereerd
4. vind-vereert

... Erik dat ook? Wat ... jij?

1. Vind-vind
2. Vindt-vindt
3. Vind-vindt
4. Vindt-vind

Langzaam maar zeker ... Karin de vraag die de baas ... .

1. beantwoordde-stelde
2. beantwoorde-stelde

De samenleving ... , maar hoe komt het dat deze niet eerder is ... .

1. vergrijst-vergrijst
2. vergrijst-vergrijsd
3. vergrijsd-vergrijsd
4. vergrijsdt-vergrijsd

HOOFDLETTERS

&

INTERPUNCTIE

Gebruik een hoofdletter bij (1):

* begin van een zin (Het begin van de zin was mooi.);

* begin van directe rede (Hij zei: "Het begin van de zin is mooi.");

* adressering en aanhef 

Geachte heer,

Mijn naam is De Beer.

Gebruik een hoofdletter bij (2):

* namen van instellingen (Raad van State, Tweede Kamer);

* naam voor een heilig persoon of een heilig begrip (Allah, Bijbel);

* familienamen, voornamen, straten, talen, kerkelijke feestdagen etc. (Henk de Beer, Kanye, Bontekoelaan, Hemelvaartsdag).

Gebruik een hoofdletter bij (3):

* windrichtingen onderdeel aardrijkskundige naam (Amsterdam-Zuidoost);

* bijvoeglijke naamwoorden afgeleid van zelfstandig naamwoord met hoofdletter (Franse les);

* bevolkinsgroepen algeleid van een aardrijkskundige naam (Brabander, Zuid-Hollander).

Interpunctie

Wanneer plaats je de komma?(1)

• Voor en na een bijstelling
   ‘Bijleveld, de minister van Defensie, deed een nieuw voorstel.’
• In een opsomming
  Ik reed door Duitsland, Oostenrijk en Italië.
• Na de aanhef boven en de slotgroet onder een brief of e-mail
  Geachte mevrouw Perton,     -    Met vriendelijke groet, 
• Voor en/of na een aanspreking
  Daan, wil jij mij de boter aangeven?

Wanneer plaats je de komma?(2)

• Tussen twee persoonsvormen
  Nu ik er langer over nadenk, vind ik het geen gek idee.

• Tussen gelijkwaardige bijvoegelijke naamwoorden
  A Ik erger me aan zijn platvloerse, flauwe grappenmakerij.
  B Ik erger me aan zijn flauwe, platvloerse grappenmakerij.

Wanneer plaats je de komma?(3)

• Voor onderschikkende voegwoorden
  Hij is ziek, want hij heeft koorts.

• Voor een uitbreidende bijzin
  ‘Mijn buurman Giovanni, die vroeger een collega van mij was, heeft alles geregeld voor het straatfeest.’

THE BEAR EATS, SHOOTS AND LEAVES

"De studenten, die niet goed hadden opgelet, haalden een onvoldoende."

"De studenten die niet goed hadden opgelet, haalden een onvoldoende."

Tooltip

• Als je de zin uitspreekt, hoor je dan een rust? Of een duidelijk verschil in toonhoogte?
  Vaak gebruik je op die plek een komma.
  

Wanneer gebruik je aanhalingstekens?

'Enkele' aanhalingstekens

• Zelfnoemfunctie (gebruik van woord in context die over het woord gaat)
  Het woord ’kerel’ betekent hetzelfde als het woord ’man’. 
  
  
• Betekenis
  Die bestanden kun je op een ’boekenplank’ in je computer zetten. 
  
  
• Ironie/cynisme
  Die ’leuke’ buurman van jou heeft een overval gepleegd. 
  
  
• Naamsvermelding
  Het schilderij ’De Schreeuw’ is over de hele wereld bekend. 
  

''Dubbele'' aanhalingstekens

• Directe rede 
  

Mark Rutte verklaarde: ”Dan ga je toch lekker lenen?”

• Citaat
  

Met de zin ”Ik ben ein Berliner” maakte de president zich onsterfelijk.

• Maar
  

Mijn collega zei: ”Je moet niets steeds ’ja, ja’ zeggen.”

Aanhalingstekens, punten en komma’s

• Het vraagteken wordt alleen binnen de aanhalingstekens gezet als het citaat een vraag is. Voor het uitroepteken geldt dezelfde regel.
  Henk vroeg: ”Wat is dat voor onzin?"

Dubbele punt

gebruik je bij:

• opsommingen; 
  
• het gebruik van de directe rede.  
  

De ; plaats je in de volgende gevallen:

1. Tussen twee zinnen die zo nauw met elkaar verbonden zijn dat een punt wellicht iets te veel scheiding zou aangeven.
   
   Niemand had van tevoren gedacht dat Joke zou slagen; zij was immers ziek.
   

2. Bij opsommingen waarvan de delen uit zinsdelen bestaan. 

Voorbeeld:

We zien verschillende mogelijkheden: 

• meer prullenbakken plaatsen; 
  
• statiegeld invoeren; 
  
• met corveeploegen werken. 
  

Bestaan de delen van een opsomming uit hele zinnen dan gebruik je punten en hoofdletters. 

Voorbeeld: 

We zien verschillende mogelijkheden: 

• We gaan meer prullenbakken plaatsen. 
  
• We gaan statiegeld invoeren. 
  
• We gaan met corveeploegen werken. 
  

Tooltip:

* Omdat de puntkomma midden in een zin wordt geschreven, komt er nooit een hoofdletter achter (behalve...).

* Twijfel? Gebruik een komma of een punt.

OPFRISSEN: WERKWOORDSPELLING

SPELLING ZWAKKE WW

* Tegenwoordige tijd (smurf)

(stam (+ t))

* Verleden tijd (te/de)

* Voltooid deelwoord ('t sexy fokschaap)

* Bijvoeglijk naamwoord

TEST JE NIVEAU: WERKWOORDSPELLING

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/werkwoordspelling-welk-referentieniveau-behaal-jij/

ALDUS

* Wat kun je zeggen over werkwoordspelling?

* Wat kun je zeggen over interpunctie?

* Aan welk onderdeel van werkwoordspelling of interpunctie moet je nog werken?

* Nog vragen?

* Oefenen? #OO communictie jaar 2 2019-2020 hoofdstuk 3.