1.2 - Onvrede in de Nederlanden

Onvrede in de Nederlanden

paragraaf 1.2
1 / 20
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

This lesson contains 20 slides, with text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Onvrede in de Nederlanden

paragraaf 1.2

Slide 1 - Slide

Wat gaan we deze les doen?

Terugblik 1.1
Uitleg 1.2
Maken opgaven 1,3,4,5,6,7

Slide 2 - Slide

Terugblik 1.1
  • Ketterij en Inquisitie
  • Kritiek op de Kerk (aflaatbrieven en hervormers)
  •  Roomskatholieken en Protestanten (Luther en Calvijn)
  • Reformatie en Contrareformatie
Vragen? Huiswerkopdrachten?

Slide 3 - Slide

Leerdoelen 1.2
Je kunt uitleggen wat rond 1520 de bestuurlijke situatie in de Nederlanden was en wat Karel V daaraan wilde veranderen.

 Je kunt drie redenen noemen waarom bewoners van de Nederlanden zich tegen de Spaanse koning begonnen te verzetten.

Je kunt uitleggen waarom de Beeldenstorm uitbrak en wat daarvan het gevolg was.

Slide 4 - Slide

Het bestuur van de Nederlanden
Nederland was in de Middeleeuwen niets meer
dan wat losse hertogdommen en graafschappen:
gewesten (17).
Deze gewesten bestuurden zichzelf en hadden
eigen wetten, belastingen en munten en bestuurders.
Karel V werd in 1515 koning van de Nederlanden
en kreeg hierdoor de macht over de gewesten.

Slide 5 - Slide

Het bestuur van de Nederlanden
Karel vond het maar niets dat die gewesten zichzelf bestuurden en wilde de Nederlanden centraliseren: het streven naar gebied dat zo veel mogelijk vanuit een centraal punt of persoon bestuurd wordt.
Karel had geld nodig voor oorlogvoering.
Dit deed hij door:
  1. Meer belastingen, eigen ambtenaren
  2. Centrale wetten die overal golden
  3. Vervolgen van protestanten

Slide 6 - Slide

Filips II
Filips II was de zoon van Karel V. (sprak geen Nederlands en haat ons weer en onze cultuur)
Hij wilde verder centraliseren door het aanstellen van een:
  1. landvoogd: iemand die in de plaats van
    Filips de Nederlanden bestuurde (zijn zus)
  2. stadhouder: een hoge edelman in elk gewest
    die Filips hielp (Willem van Oranje)


Slide 7 - Slide

Slide 8 - Video

Verzet tegen de Spaanse koning
Adel en steden raakten hun macht kwijt. Veel mensen waren ontevreden over de Spaanse Koning:
  1. Ze wilden geen centraal bestuur, ze raakten hun
    belangrijke rol kwijt en moesten gehoorzamen.
  2. Ze waren tegen vaste belastingen. Kostte geld en 
    macht (geen toestemming meer voor nodig).
  3. Spaanse Koning streng Katholiek en tegen het 
    Protestantse geloof. Veel vervolgingen.

Slide 9 - Slide

Smeekschrift
Willem van Oranje diende in 1566 het Smeekschrift in bij Marghareta van Parma (Landvoogdes):

Vraag om afschaffing van de inquisitie en minder 
strenge straffen voor Protestanten.

==> Tijdelijke stop van vervolgingen, maar... begin van
een bloedige burgeroorog


Slide 10 - Slide

Onvrede in de Nederlanden

paragraaf 1.2

Slide 11 - Slide

Wat gaan we deze les doen?

Terugblik vorige les
Uitleg 1.2 deel 2
Maken opgaven 8 t/m 11
extra opties: 12, flitskaarten

Slide 12 - Slide

Terugblik vorige les
  • Bestuur van de Nederlanden en gewesten
  • Karel V en centralisatie
  • Filips II: Landvoogdes en stadhouder
  • Verzet tegen de Spaanse Koning en Smeekschrift
  • Vragen?

Slide 13 - Slide

Leerdoelen 1.2
Je kunt uitleggen wat rond 1520 de bestuurlijke situatie in de Nederlanden was en wat Karel V daaraan wilde veranderen.

 Je kunt drie redenen noemen waarom bewoners van de Nederlanden zich tegen de Spaanse koning begonnen te verzetten.

Je kunt uitleggen waarom de Beeldenstorm uitbrak en wat daarvan het gevolg was.

Slide 14 - Slide

Verzet tegen Filips II
Er was veel ontevredenheid in de Nederlanden over de Spaanse koning.
Redenen: 
  1. Veel edelen wilden helemaal geen centralisatie
  2. Nederlanders waren tegen de vaste belastingen die Filips had ingesteld
  3. De strenge vervolging van protestanten


Slide 15 - Slide

Slide 16 - Video

Verzet vanaf 1566
  • Nederlandse edelen besloten het smeekschrift in te dienen bij   Margaretha van Parma. 
  • Ze vroegen hierin om de afschaffing van de inquisitie.
  • Margaretha ging akkoord, waardoor de protestanten hagenpreken gingen houden: kerkdiensten in de open lucht.
  • Sommige protestanten gingen zelfs zo ver dat ze katholieke kerken gingen vernielen: Na afloop van de Hagenpreken was men kwaad over de verering van heiligbeelden en werd er vernield: de Beeldenstorm

Slide 17 - Slide

Gevolgen Beeldenstorm
Filips II was woedend op de daders van de Beeldenstorm en nam direct maatregelen.
  • Landvoogdes Margaretha van Parma werd
    vervangen door de hertog van Alva

  • De hertog van Alva stelde een rechtbank in, waarbij
    iedereen veroordeeld werd die niet in het belang van
    Filips II handelde: de Raad van Beroerten
             "Eenieder moet voortdurend in doodsangsten
               verkeren! 
==> Veel protestanten (incl. Willem Van Oranje) vluchtten naar het buitenland

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

Tijdlijn 16e eeuw
______________________________________________________
1500
1600
1566:
Beeldenstorm
1517:
Maarten Luther
Begin van protestantisme
1560:
Onvrede in de Nederlanden
1568:
De opstandelingen vallen Spaanse troepen aan
1572:
Opstandelingen veroverden Den Briel.

Slide 20 - Slide