Les 4 P6 PS 20DA Kortademig

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Praktijkscholing

Leerjaar 2 

Kortademig

Planning 

-> Terugblik vorige week

-> Uitleg Triagewijzer 

-> ABCDE 

-> Filmpje

-> Opdracht 

-> Nabespreking

-> Next week 

Welke onderwerpen
hebben wij vorige week
besproken?

Wanneer ontstaan er klachten door Hooikoorts?

Welke maatregelen zou een patiënt met Hooikoorts kunnen nemen?

1. In pollenseizoen, geen wasgoed buiten hangen en niet omkleden in slaapkamer
2. Vakantie in zomer, herfst of winter inplannen
3. Autoramen open rijden en zonnebril op (fietsen)
4. Zelf grasmaaien

Filmpje

   

ABCDE

Triage

Inleiding Kortademig 

-> Kortademigheid ⇔ benauwdheid ⇔ ademnood

-> Medische kortademigheid = dyspneu

-> Gevoel onvoldoende adem te krijgen / sneller te moeten ademen om voldoende lucht binnen te krijgen

-> Kortademigheid wordt vaak ervaren als een zeer bedreigend gevoel en kan vele oorzaken hebben

Inleiding Kortademig  

-> O2 → neus-keelholte → strottenhoofd → luchtpijp → longen → organen

-> Als patiënt kortademig (benauwd) = iets mis in bovenstaand transportsysteem

- Oorzaken:

1. Ziekte van de luchtwegen​

2. Aandoening bloedsomloop​

3. Psychische oorzaak

Inleiding Kortademig  

-> Acute kortademigheid: ​plotseling (‘van het ene op andere moment’ of binnen enkele uren) ontstaan​

->Langzaam toenemende kortademigheid:​ ontwikkelt zich over een langere periode van bijv. enkele weken, maanden of zelfs jaren.​

​

Belangrijk onderscheid:​

-> Plotseling optredende kortademigheid vaak bedreigender is en (meestal) ook snelle actie vraagt

-> Langzaam optredende kortademigheid, niet altijd directe actie​

Inleiding Kortademig 

-> Omschrijvingen van kortademigheid door patiënten:​

 *Een bandgevoel om de borst​

 *Niet achter de adem kunnen komen​

 *Druk op de borst​

 *Niet kunnen doorzuchten​

 *Gevoel van zuurstof gebrek​

 *Snel buiten adem zijn

Achtergrondinformatie - Benauwdheid algemeen

-> Het woord benauwdheid wordt vaak gebruikt

-> Zoals door angst, emoties of druk op de borst

-> De ernst van de benauwdheid bepaalt de urgentie

-> Zeer ernstige benauwdheid waarbij de patiënt bewusteloos is of waarbij sprake is van een kreunende ademhaling, vormt een bedreiging voor vitale functies

-> Directe inzet van hulp is vereist, evenals bij een patiënt die slecht ademt en lijkt te stikken

Achtergrondinformatie - Benauwdheid algemeen

-> Bij minder ernstige benauwdheid is dringend zorg nodig denk aan: 

*Thoraxtrauma met dyspneu (mogelijk pneumothorax)

*Astma/ COPD zonder verbetering door medicatie

*Dyspneu als allergische reactie

*Corpus alienum in de luchtwegen en epiglottitis 

Achtergrondinformatie - Asthma cardiale

-> Ernstig acuut hartfalen, patiënt is zeer benauwd, rochelt, heeft het gevoel te stikken

-> Kan cyanotisch zijn = blauwe/paarse verkleuring

-> Oorzaak: toename van bestaand hartfalen, soms een ritmestoornis of hartinfarct

-> Astma/ COPD: bij een exacerbatie kan kortademigheid optreden, vaak heeft de patiënt een piepende ademhaling

-> Als effect op medicatie uitblijft, is een snelle beoordeling noodzakelijk

Achtergrondinformatie - Corpus alienum

-> Vreemd voorwerp in het menselijk lichaam

-> Ingeslikt, geaspireerd of ingebracht in een natuurlijke lichaamsopening

->Als het in de luchtweg vastzit, kan dat bijgeluiden veroorzaken bij de inademing (inspiratoire stridor)

-> Ingeslikte voorwerpen verlaten meestal op natuurlijke wijze het lichaam. Voorwerpen die in de slokdarm zijn blijven steken, moeten worden verwijderd (scopie)

Achtergrondinfromatie - Epiglottitis 

-> Ontsteking van het strotklepje 

->Het kind is ernstig ziek, benauwd, kan niet slikken, waardoor slijm uit de mond loopt en het heeft hoge koorts

-> Bijgeluiden bij vooral de inademing (inspiratoire stridor) en de houding van de patiënt: naar voren leunend met gestrekte hals. Andere symptomen zijn moeite met slikken, kwijlen, niet drinken 

Achtergrondinformatie - Hartfalen 

-> Verminderde pompfunctie van het hart

-> Leidt tot een verminderde inspanningstolerantie

-> Andere symptomen: dikke enkels, benauwdheid tijdens platliggen en ’s nachts vaak plassen 

-> Vochtophoping in de longen 

Achtergrondinformatie - Hyperventilatie

-> Bij angst en spanning kan de ademhaling te snel of te diep zijn

-> De ademhaling is van slag, vaak zonder dat iemand het beseft

-> De persoon zit in een stoel, maar ademt alsof hij een marathon loopt ---> Hyperventilatie is meestal ongevaarlijk, maar kan bij een eerste aanval een ernstig symptoom zijn van een andere aandoening zoals hartinfarct, longembolie 

Achtergrondinformatie - Longembolie

-> Stolsel in longvaten, vaak vanuit stolsels in een been (trombosebeen) -> Last van kortademigheid en pijn vastzittend aan de ademhaling 

Achtergrondinformatie - Pneumonie

-> Ontsteking in of van de longen

-> Verschijnselen van (ernstig) ziek-zijn, koorts en een snelle ademhaling

 -> Kan pijn geven als het gepaard gaat met een irritatie van de longbladen (pleuritis)

Filmpje

 Pneumothorax  

Achtergrondinformatie - Pneumothorax

-> De longen en de borstwand zijn bekleed met de longvliezen

-> De ruimte tussen de longvliezen heet pleuraholte

-> De belangrijkste functie van de vliezen is de longen ontplooid te houden

-> Als er lucht zit in deze ruimte, is er sprake van een pneumothorax = Klaplong 

Achtergrondinformatie - Pneumothorax 

-> De longen klappen ineen rondom de stam en kunnen hun gaswisselingsfunctie niet uitoefenen

-> Kan het gevolg zijn van een trauma, maar gebeurt ook spontaan

-> De spontane pneumothorax treedt vooral op jonge leeftijd op en gaat gepaard met plotselinge pijn op de borst en kortademigheid

Achtergrondinformatie - Pseudokroep 

-> Treedt op bij jonge kinderen en geeft blafhoest, heesheid en piepen bij inademen

-> Aanvallen treden meestal in de avonduren op, terwijl het kind overdag weinig klachten had

Achtergrondinformatie - RS-virus

-> Respiratoir syncytieel virus – RS-virus

->Veroorzaakt bij oudere kinderen en volwassenen een infectie van de hogere luchtwegen die als een griep of verkoudheid verloopt (koorts)

->Bij jonge kinderen en zuigelingen kan de infectie ernstig verlopen met hoesten, kreunen, piepen en ademhalingsproblemen, doordat de lagere luchtwegen ontstoken raken

->Stikken ->beleid: levensbedreigend U1→ spoedopname ZH

-> Let op bij kinderen met: te vroeg geboren, cystic fibrosis, verminderde afweer door andere oorzaken, etc.

Achtergrondinformatie - Rustig kind

-> Het is alarmerend als een kind na een periode van ernstige kortademigheid ineens rustig wordt

Achtergrondinformatie - Thoraxtrauma

-> Stompe traumata kunnen door contusie of fractuur de ademhaling bemoeilijken

-> Scherpe verwondingen kunnen een pneumothorax veroorzaken

Advies - Asthma cardiale 

-> Ernstig acuut hartfalen, patiënt is zeer benauwd, rochelt, heeft het gevoel te stikken)

-> Rechtovereind zitten. Geen inspanning verrichten en benen laten afhangen

Advies - Astma/ COPD, urgent

-> Geen inspanning

-> Laat patiënt niet alleen

-> Inhalatiemedicatie volgens voorschrift gebruiken

-> Nitrospray als dit ook wordt gebruikt, ook als er geen sprake is van pijn op de borst

Advies -Inspiratoire stridor

-> Abnormaal geluid bij inademing, waarschijnlijk bij vernauwde luchtweg, zoals bij epiglottitis

-> Laat patiënt rustig zitten, niet liggen 

-> Inspanning voorkomen 

-> Laat de patiënt niet alleen

->De mondholte met rust laten

Advies -  Kortademig, urgent

-> Zit rechtop, met de benen uit bed

-> Gebruik inhalator of nitroglycerine onder de tong, ook zonder pijn op de borst; herhaal dit zo nodig na 15 minuten

Advies - Pseudokroep

-> Warme, vochtige lucht kan soms helpen de hoestprikkel te verminderen

-> Ga bijvoorbeeld samen met uw kind 10 tot 20 minuten naast de warme stromende douche zitten met de deur van de badkamer dicht

-> In bad zitten met kind (20 tot 30 minuten) 

Advies - Astma/COPD

-> Extra dosis luchtwegverwijder

Advies - Hyperventilatie, recidief

->  Adem rustig, 3 seconden in en 6 seconden uit

-> Zoek afleiding (kniebuigingen maken, hardop voorlezen

Contactadvies!!

Niet vergeten 

Opdracht 

-> Teamtegel PS

-> Start met de opdracht vandaag en volgende week gaan we hiermee door

-> Jullie krijgen later de antwoorden van de opdracht 

Nabespreking les 

           Waar liepen jullie tegenaan?

            Wat zouden jullie de volgende keer anders willen? 

            Zijn er vragen?

Next Week! :) 

-> Kortademig