3.1 Handel en kolonialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

H3 Nederland en Indonesië

1596-1800: Nederland verdient veel geld met de handel met Indonesië.

1825-1830: Java-oorlog.

Daarna heel Java en Indonesië in Nederlandse handen.

1945-1949: Onafhankelijkheidsoorlog.

Daarna erkent Nederland de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië.

To do:

• Lees en bekijk blz. 84 en 85 in je boek.

• Maak de opdrachten van de introductie online.

3.1 Handel en kolonialisme

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

• hoe Nederlanders en Indonesiërs met elkaar in contact kwamen.
• wat de VOC in Indonesië deed in de 17e en 18e eeuw.
• hoe het cultuurstelsel werkte en wat de gevolgen ervan waren.
• wat Nl in Indonesië deed in de jaren 1870-1942.

Nederlanders naar Indonesië 

1596: Cornelis de Houtman bereikt Java met een Nederlandse handelsvloot. Vanaf nu hadden de Nederlanders een eigen handelsroute naar Oost-Indië.

Indonesië was nog niet 1 land. Er leefden honderden volkeren en mensen spraken verschillende talen. Op Java leefden mensen in steden en er waren gebieden op bijvoorbeeld Sumatra waar jager-verzamelaars leefden.

Meer Nederlandse compagnieën gingen naar Oost-Indië om te handelen in specerijen.

De VOC in Indonesië

1602: de VOC wordt opgericht.

De VOC krijgt het monopolie op de handel in Azië. 

De VOC mocht forten bouwen, oorlog voeren, veroveren en besturen.

1619: onder leiding van gouverneur generaal J.P. Coen verovert de VOC de havenstad Jacatra. De VOC noemt de stad voortaan Batavia. Dit wordt het hoofdkwartier van de VOC in Indië

De VOC stichtte op veel plekken in Azië handelsposten. Er werd geld verdiend met de handel tussen Indië en Europa, 

maar

ook met 

handel in 

Azië, tussen

Aziatische

gebieden.

Naast specerijen werd er ook gehandeld in producten als suiker, koffie en katoen. Dit werd verbouwd op plantages.

Slavernij in Azië

Nederlanders in Indië 

hadden veel slaven. 

Die moesten werken in 

de bouw, op het land of

 in de huishouding. 

1799: VOC failliet

In de 17e en 18e eeuw was de VOC het grootste bedrijf ter wereld. Het heerste over de Molukken en een deel van Java. 

To do:

• Lees blz. 88 en 89.
• Maak van 3.1 opdr. 1 t/m 8 online. (Inclusief herhalings- en verdiepingsopdrachten). 

Even checken... 

Pak je schrift en noteer de antwoorden van de volgende vragen.

Leerdoelen: 

- Je kunt uitleggen hoe Nederlanders en Indonesiërs met elkaar in contact kwamen.

- Je kunt uitleggen wat de VOC in Indonesië deed in de 17e en 18e eeuw.

1. Wie voer als eerste Nederlander naar Oost-Indië?

1. Piet Hein
2. Joris Groenteman
3. Cornelis de Houtman
4. Jan Pieterszoon Coen

2. Wanneer voer Cornelis de Houtman voor het eerst naar Oost-Indië?

1. 1596
2. 1492
3. 1945
4. 1602

3. Wat is een compagnie?

Handelsbedrijf

4. Noem drie soorten specerijen die door de Nederlanders uit Oost-Indië werden gehaald.

Bijvoorbeeld: peper, kruidnagel, nootmuskaat, foelie, kaneel.

Wat is de VOC?

Wanneer werd de VOC opgericht?

1. 1596
2. 1602
3. 1799
4. 1702

Wat betekent het begrip 'monopolie'?

Alleenrecht

Wat is een gouverneur-generaal?

Hoogste Nederlandse bestuurder in Indië.

Hoe noemde Nederland het hoofdkwartier van de VOC in Indië?

1. Jakarta
2. Malakka
3. Batavia
4. Banda

Welke producten werden naast specerijen nog meer verhandeld door de VOC? Noem er twee.

3.1 Handel en kolonialisme (2e deel)

Welkom bij... Cultuurstelsel.

1816: het Koninkrijk der Nederlanden neemt de bezittingen van de VOC over en noemt deze kolonie Nederlands-Indië

Nederland wil de macht in Nederlands-Indië uitbreiden. 

1825-1830: Java-oorlog

KNIL = Koninklijk Nederlands Indisch Leger.

1830: het cultuurstelsel wordt ingevoerd op Java.

de Nederlandse Handel-Maatschappij bracht de producten naar Europa om met veel winst te verkopen.

1860: in zijn boek 'Max Havelaar' levert Multatuli kritiek op het cultuurstelsel.

1870: afschaffing cultuurstelsel.

1870 - 1900: periode van het Modern Imperialisme.

Nederland ging steeds grotere delen van Indonesië veroveren. Inheemse vorsten mochten blijven als ze meewerkten met de Nederlanders. 

De veroveringen gingen vaak met geweld. 

KNIL-officier Hendrik Colijn: "Ik heb negen vrouwen en drie kinderen, die genade vroegen, op een hoop moeten zetten en ze zo dood laten schieten."

1873-1904: Atjeh-oorlog

Vanaf 1901: ethische politiek

Politiek om de Indonesische 

bevolking ontwikkeling en 

welvaart te brengen.

Er werden scholen opgericht. 

Wegen, vliegvelden, spoorwegen 

en havens aangelegd. 

Vooral Nederlandse bedrijven profiteerden hiervan...

To do:

- Lees blz. 89 t/m 91.

- Maak van 3.1 opdr. 9 t/m 12 online.

Even checken... 

Pak je schrift en noteer het antwoord op de volgende vraag.

Leerdoelen: 

- Je kunt uitleggen hoe het cultuurstelsel werkte en wat de gevolgen ervan waren.

- Je kunt uitleggen wat Nederland in Indonesië deed in de jaren 1870-1942.

wat is het cultuurstelsel?

Hoe kon het dat Nederland het cultuurstelsel zo makkelijk kon invoeren?

Welke schrijver uitte zijn kritiek op het cultuurstelsel in een boek?

1. Jose Chiquita
2. Eduard Douwes Dekker
3. Max Havelaar
4. Multatuli

Zet in de juiste volgorde.

1. Alle Nederlandse compagnieën van handel met Azië gaan samen in een bedrijf.

2. De VOC wordt opgeheven.

3. Het Konikrijk der Nederlanden neemt de VOC-kolonies over.

4. Nederland begint op Java met de invoering van het cultuurstelsel.

5. Voor het eerst arriveren Nederlandse schepen in Indonesië.

Opdracht: mindmap 3.1

Gebruik:

• je aantekeningen.
• de leertekst.
• de opdracht.

Opdracht op papier uitdelen + A3 per leerling.