par 4 Een langdurige strijd

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

4.4 Een langdurige strijd

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de Opstand.
• Je kunt 4 redenen noemen waarom de opstandelingen de Opstand konden volhouden.
• Je kunt uitleggen dat het ontstaan van de Republiek een gevolg van de Opstand was.
• Je kunt de volgende begrippen omschrijven: Nederlandse Opstand, Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en republiek 

De eerste jaren van de Opstand

• Na de Beeldenstorm (1566) nam de hertog van Alva strenge maatregelen.

De eerste jaren van de Opstand

• Alva strafte de Nederlandse adel en mensen die aan de Beeldenstorm hadden meegedaan.
• Alva hief ook een extra belasting.
  

De eerste jaren van de Opstand

• De maatregelen van Alva hielpen weinig:
• mensen werden juist meer ontevreden!
• Willem van Oranje was voor de komst van Alva al gevlucht.
  

De eerste jaren van de Opstand

• Filips II had Willem ontslagen als stadhouder.
• Willem van Oranje vond het niet goed dat mensen om hun geloof werden vervolgd.
• Hij was zelf ook protestant geworden.
• Daarnaast vond hij het centrale bestuur van Filips II niet goed.
• In Duitsland verzamelde Willem van Oranje een leger.
• De eerste aanval op de Spanjaarden in 1568 mislukte.
  

De eerste jaren van de Opstand

• Willem van Oranje kreeg hulp van watergeuzen: vluchtelingen op zee.
• Zij namen in 1572 het plaatsje Den Briel in.
  

De eerste jaren van de Opstand

• Vervolgens veroverden de opstandelingen bijna alle steden in Holland en Zeeland.
• Ook in andere gewesten sloten steden zich aan bij de opstandelingen.
• De opstandige gewesten benoemden Willem van Oranje in 1572 tot aanvoerder van hun legers.
• Zo werd hij de leider van de Nederlandse Opstand.
  

De eerste jaren van de Opstand

• De Nederlandse Opstand: het verzet in NL tegen het Spaanse bestuur.
• Willem van Oranje maakte het einde van de Opstand niet mee: hij werd in 1584 vermoord.
  

0

Langdurige strijd

• Kort na 1572 leek de Opstand alweer te mislukken.
• De Spanjaarden heroverden bijna alle opstandige steden.
• Alleen de gewesten Holland en Zeeland hielden stand.
• In de bijna tachtig jaren die nog volgden, breidden de opstandelingen dat grondgebied langzaam uit.
  

Waarom konden de opstandelingen de Opstand zo lang volhouden?

1. Spanje voerde ook oorlog tegen andere landen. Hierdoor was de Spaanse schatkist vaak leeg. De Spaanse huursoldaten kregen dan niet betaald en weigerden te vechten. 

De opstandelingen kregen zo telkens een pauze in de strijd.

2. De opstandelingen kregen hulp van Engeland en Frankrijk, vijanden van Spanje

3. De handelssteden in Holland en Zeeland werden steeds rijker. Er was dus genoeg geld om de strijd vol te houden.

4. Het leger kreeg vanaf 1588 een goede leider, Maurits

• De opstandelingen hadden nooit de bedoeling gehad om een zelfstandige staat te stichtten.
• Toch gebeurde dat.
• Dat ging in kleine stapjes...
  

De Republiek

De Republiek

• Het was niet de bedoeling een zelfstandige staat te worden
• Het aantal protestanten groeide en gewesten gingen samenwerken: 1579 Unie van Utrecht (noordelijke gewesten werken samen)
• De gewesten verklaarden zich onafhankelijk: 1588 Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

De Republiek

De Republiek

• Geen van de landen kon de ander definitief verslaan
• 1648 Vrede van Munster
• Spanje erkende de Noordelijke Nederlanden als onafhankelijke staat, Zuidelijk Nederland bleef bij Spanje
• 1588: Nederland was een Republiek (land zonder koning)

De Republiek

De Republiek

• Rijke burgers bestuurden de steden en gewesten. 
• Ze namen samen beslissingen over oorlog en buitenlandse zaken. 
• Elk gewest behield zijn eigen wetten en rechtspraak (geen centraal bestuur)

De Republiek

• Eerst namen in opstandige gewesten protestanten de macht over. 
• Vervolgens ging een aantal gewesten samenwerken om de Opstand vol te kunnen houden: Unie van Utrecht.
  

 Republiek

• Geen vervolgingen vanwege geloof.
  
• Protestants land.
• Rijke burgers (alleen protestanten) bestuurden de steden en gewesten.
• Geen centraal bestuur.
  

Landelijk

• De 7 gewesten samen.
  
• Beslissingen over oorlog en vrede & andere buitenlandse zaken.
• Een stadhouder die de baas was over het leger.
  

Gewesten

• Elk gewest hield zijn eigen wetten en rechtspraak.
  

0

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de Opstand.
• Je kunt 4 redenen noemen waarom de opstandelingen de Opstand konden volhouden.
• Je kunt uitleggen dat het ontstaan van de Republiek een gevolg van de Opstand was.
• Je kunt de volgende begrippen omschrijven: Nederlandse Opstand, Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en republiek