1.3 Rekenen met massa%, volume%, ppm, en ppb CORRECT

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Rekenen met: massa- en volumepercentage, ppm en ppb 

VWO 4, pragraaf 1.3

Shriften, pennen & rekenmachines op tafel

Laptops (dicht)

Leerdoel

Je kunt rekenen met:

•  Massapercentage & volumepercentage
• Massa-ppm & massa-ppb
• Volume-ppm & volume-ppb.

Deze les

Voorkennis opfrissen + herhaling

Uitleg

Samen oefenen

Eigen werk

Voorkennis

Kun je nog rekenen met massa% en volume% ?

Kun je nog rekenen met dichtheid?

Er zit 9,9 gram suiker in een sultana koekje van 28 gram.
Wat is het massapercentage suiker in een sultana koekje?

1. 0,35
2. 2,8
3. 28%
4. 35%

Uitwerking

9,9 : 28 x 100% = 35% suiker

Massapercentages

Hoeveel massa van een stof voorkomt in een mengsel uitgedrukt in procenten.

Belangrijk: 

Let op: massa van hele mengsel

Let op: gebruik dezelfde eenheid

Het volumepercentage van zuurstof in lucht is 21%.

Wat is het volume zuurstof in mL in een fles lucht van 1,5 L?

1. 210 mL
2. 31,5 mL
3. 315 mL
4. 71 mL

Uitwerking

Gegeven: 21% zuurstof en 1,5L fles

Gevraagd: volume stof in mL

Dus: 0,21 x 1500 mL = 315 mL

Volumepecentages

Het percentage van het volume van het mengsel dat van deze stof komt

Belangrijk: 

Let op: volume van hele mengsel

Let op: gebruik dezelfde eenheid

Kun je nog met dichtheid rekenen?

Dichtheid = massa / volume

p = m / v

Ethanol heeft een dichtheid van ongeveer 0,79 g/mL.
Wat is het volume van 3,5 gram ethanol?

1. 4,4 mL
2. 0,9 mL
3. 5,8 mL
4. 2,8 mL

Uitwerking

p = m / v

Dus: v = m / p

3,5 / 0,79 = 4,4 mL

Massa% en volume% combineren met dichtheid

150 gram melk bevat 3,0 mL vet. De dichtheid van vet is ongeveer 0,9 g/mL .
Bereken het massapercentage vet in melk.

1. 2,0%
2. 1,8%
3. 1,77%
4. 2,7%

Uitwerking

Met dichtheid kunnen we de massa vinden

Dus: 3 x 0,9 = 2,7 gram vet 

Geeft:                 x 100% = 1,8%

​150​​2,7​​

Hoe geef je aan hoeveel van een bepaalde stof in de lucht zit wanneer deze in een zeer lage concentratie aanwezig is? 

Volume-ppm 

ppm = parts per million = een op de miljoen (106)

Belangrijk: 

Let op: gebruik dezelfde eenheid

Massa-ppb

ppb = partts per billion = een op de miljard 

Belangrijk:

Let op: gebruik dezelfde eenheid

 

Leerdoelencheck

Met de volgende opgaven kun je controleren of je de uitleg van deze les begrepen hebt

Welke gehalte is kleiner?

1. 10 ppm
2. 2 ppb

5 gram ethanol is gemengd met 120 mL water. Water heeft een dichtheid van 0,998 g/mL.
Wat is het massapercentage ethanol in de oplossing?

1. 4,17%
2. 24%
3. 0,04%
4. 4%

Uitwerking

120 mL x 0,998 g/mL = 119,76 g

Er zit 0,0067 gram kleurstoffen in 1 cm3 M&M's.
De dichtheid van M&M chocola is 10.8 g/cm3.

Bereken de massa-ppm kleurstoffen in M&M's.

1. 620 massa-ppm
2. 0,0067 massa-ppm
3. 0,072 massa-ppm
4. 0,62 massa-ppm

Uitwerking

Wat hebben wij herhaald en geleerd?

Als er nog vragen zijn. Noteer die dan hier.

Eigen werk

Blz 31 en 32 + voorbeeldopdracht 2 lezen

H1.3 Opgave 5, 6, 9, en 10 maken