4. Kijken naar andere culturen

• Interationaal bewustzijn en diversiteit
• MBO
• Studiejaar 2

4. Kijken naar andere culturen

4. Kijken naar andere culturen

Wat weten jullie nog van de vorige les?

Hoe zijn de opdrachten gegaan?

Wat is multiculturaliteit

Hoe werd Nederland een multiculturele samenleving?

Omgaan met een multiculturele samenleving

Aanpassingsniveaus:

• Integratie

• Assimilatie

• Segregatie

• Marginalisatie 

Lesdoelen

De student kan:

• Benoemen wat vooroordelen en referentiekaders zijn.
• De betekenis van interculturele sensitiviteit uitleggen en de kenmerken van de  zes fasen aan de hand van voorbeelden verbinden met de betekenis.
• Kan uitleggen wat etnocentrisch en etnorelatief betekend in relatie tot de zes fasen van interculturele sensitiviteit

4. Kijken naar andere culturen

De wereld is tegenwoordig zo klein, dat je gemakkelijk met andere culturen in aanraking komt. 

Maar hoe kijk jij eigenlijk naar die andere culturen? 

Wat heeft jouw eigen culturele achtergrond daar mee te maken?

Vooroordelen

Het doel van dit keuzedeel is dat je leert om op een goede manier om te gaan met culturele verschillen tussen mensen. 

Je bent zo beter in staat om samen te werken met mensen uit een andere cultuur, zowel op school als in je toekomstige werk. 

Een belangrijke voorwaarde hierin is dat je zonder vooroordelen naar andere culturen kunt kijken.

Vooroordelen

Dit is een mening over (groepen) mensen die niet gebaseerd is op feiten.

                    mensen die blond zijn, zijn dom

                                                     of

                   Vrouwen met een hoofddoek

                   worden onderdrukt

Vooroordelen

Zonder vooroordelen naar anderen kijken klinkt makkelijker dan het is. 

In de volgende slides wordt stap voor stap uitgelegd hoe je onbevangen en waardevrij naar culturen kunt kijken, zodat je op een goede manier kunt omgaan met culturele verschillen.

Referentiekader

Een perspectief van waaruit we de wereld om ons heen bekijken.

Het is als het ware een bril waardoor jij de dingen om je heen ziet. Deze bril filtert de signalen om je heen en geeft je betekenis aan de wereld om je heen.

Hoe ontwikkel je je eigen referentiekader

Wordt voor een belangrijk deel (onbewust) gevormd door de cultuur waarin je bent opgegroeid: 

Het land waar je vandaan komt

Je opvoeding

Je vrienden. 

Waarom is het jammer dat de ontwikkeling van een referentiekader vaak onbewust ontstaat?

Interculturele sensitiviteit

Je bent in staat vanuit meerdere referentiekaders naar een cultuur te kijken. Je kunt je in de ander verplaatsen en je gedrag aanpassen indien nodig, maar je behoudt je eigen identiteit

Je moet kunnen schakelen tussen verschillende referentie kaders, afhankelijk van de culturen waarmee je in aanraking komt.

Fasen Interculturele sensitiviteit

6 Fasen:

1. Ontkenning
2. Weerstand                                 Etnocentrisch
3. Minimaliseren
4. Aanvaarding
5. Aanpassing                                               Etnorelatief
6. Wederzijdse integratie

Etnocentrisch

De eerste 3 fasen vallen zijn etnocentrisch. 

Dat betekend dat je jouw eigen cultuur als het middelpunt van de werkelijkheid ziet. D.w.z.

Je eigen cultuur vormt de norm en je beoordeelt andere culturen op basis van normen en waarden van je eigen cultuur.

Etnorelatief

De laatste 3 fasen zijn etnorelatief.

Dat betekend dat je jouw cultuur kunt plaatsen in de context van andere culturen. D.w.z.

Je bent je bewust van cultuurverschillen zonder bepaalde culturen goed of slecht te vinden

1. Ontkenning

• Ziet geen verschillen tussen culturen 
• Gaan uitsluitend om met mensen die dezelfde cultuur.
• Ideeën van andere landen zijn erg stereotyperend. 
• Groeien komt alleen door meer kennisoverdracht van andere culturen om culture verschillen te kunnen ontdekken.

Etnocentrisch

De eerste 3 fasen vallen zijn etnocentrisch.

Dat betekend dat je jouw eigen cultuur als het middelpunt van de werkelijkheid ziet. D.w.z.

Je eigen cultuur vormt de norm en je beoordeelt andere culturen op basis van normen en waarden van je eigen cultuur.

Welke vooroordelen heb jij?

2. Weerstand

Je bent je wel bewust van andere culturen, maar je ziet andere culturen als bedreigend en minderwaardig. 

• Je denkt in wij en zij. Wij is in dit geval superieur.  
• Groeien kan door bewustwording van de overeenkomsten tussen culturen.

Etnocentrisch

De eerste 3 fasen vallen zijn etnocentrisch.

Dat betekend dat je jouw eigen cultuur als het middelpunt van de werkelijkheid ziet. D.w.z.

Je eigen cultuur vormt de norm en je beoordeelt andere culturen op basis van normen en waarden van je eigen cultuur.

2. Weerstand

Het tegenovergestelde van weerstand komt ook voor.

Omgekeerde weerstand. 

Hiervan is sprake als je je eigen cultuur minderwaardig vindt.

3. Minimaliseren

Je bent je met name bewust van zichtbare, oppervlakkige verschillen tussen culturen, zoals bepaalde eetgewoonten. 

Je houdt daarentegen vast aan de overtuiging dat alle mensen ongeveer hetzelfde zijn.

Etnocentrisch

De eerste 3 fasen vallen zijn etnocentrisch.

Dat betekend dat je jouw eigen cultuur als het middelpunt van de werkelijkheid ziet. D.w.z.

Je eigen cultuur vormt de norm en je beoordeelt andere culturen op basis van normen en waarden van je eigen cultuur.

3. Minimaliseren

• Je kijkt naar het gedrag van anderen door je eigen culturele bril en beoordeelt het gedrag vanuit je eigen normen. 
• Je eigen normen zijn algemeen geldend. 
•  De ander moet zich aanpassen aan jouw normen.
• Andere culturen moeten meer op de jouwe gaan lijken. 
• Groeien door meer bewustzijn over de eigen cultuur te creëren en culturele verschillen moeten worden ervaren.

Aanvaarding

Je erkent dat er verschillen bestaan tussen culturen. 

Je waardeert deze verschillen zonder het per se met de ander eens te zijn. 

• Je doet nieuwe ideeën op. 
• Je wilt veel leren over zowel over je eigen cultuur als over andere culturen. 
• Groeien: respect en cultureel inlevingsvermogen

Etnorelatief

De laatste 3 fasen zijn etnorelatief.

Dat betekend dat je jouw cultuur kunt plaatsen in de context van andere culturen. D.w.z.

Je bent je bewust van cultuurverschillen zonder bepaalde culturen goed of slecht te vinden

Aanpassing

Je bent in staat om jezelf te verplaatsen in de normen en waarden van de andere cultuur. Je kunt je inleven in andermans denkwijze.

Etnorelatief

De laatste 3 fasen zijn etnorelatief.

Dat betekend dat je jouw cultuur kunt plaatsen in de context van andere culturen. D.w.z.

Je bent je bewust van cultuurverschillen zonder bepaalde culturen goed of slecht te vinden

Aanpassing

• Je kan culturen bekijken vanuit het referentiekader van de andere cultuur. 
• Eigen gedrag aanpassen aan de normen en waarden van een andere cultuur. 
• Je kent en voelt de verschillen en gaat professioneel om met andere culturen. 
• Groeien door: oefenen v/h veranderen van referentiekaders.

Wederzijdse integratie

• Er is sprake van culturele flexibiliteit. 
• Je kan culturen vanuit verschillende referentiekaders  bekijken. 
• Je kent je eigen grenzen en weet te schakelen tussen verschillende referentiekaders. 
• Je kan andere helpen in begrip voor culturen en samenwerking tussen culturen stimuleren.

Etnorelatief

De laatste 3 fasen zijn etnorelatief.

Dat betekend dat je jouw cultuur kunt plaatsen in de context van andere culturen. D.w.z.

Je bent je bewust van cultuurverschillen zonder bepaalde culturen goed of slecht te vinden

Hoe word je cultureel sensitief?

Het is een groeiproces dat je stimuleert door:

1. Interesse tonen in de cultuur en de drijfveren van anderen.
   Ga in gesprek en stel vragen.
2. Houd rekening met cultuurverschillen.
   Leef je in in andere culturen, ben niet te direct.
3. Let op welke invloed jouw gedrag op de ander heeft.
   Houd rekening met jouw eigen gedrag en pas het aan.

Hoe word je cultureel sensitief?

Oefenvragen H4 en praktijkopdracht 5

Maak de oefenvragen en praktijkopdracht en lever ze in op It's Learning bij Diversiteit opdrachten H4

Lees voor volgende week H5

Lesdoelen

De student kan:

• Benoemen wat vooroordelen en referentiekaders zijn.
  
• De betekenis van interculturele sensitiviteit uitleggen en de kenmerken van de zes fasen aan de hand van voorbeelden verbinden met de betekenis.
  
• Kan uitleggen wat etnocentrisch en etnorelatief betekend in relatie tot de zes fasen van interculturele sensitiviteit

Einde H4