Britse Rijk 1.3 Industriële revolutie (deel 4)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Het Britse Rijk als economische wereldmacht

Historische Context Britse Rijk 

paragraaf 3 

Programma

1. Terugblikspel (5 min.)
2. Uitleg: effecten industriële samenleving 

Leerdoelen

1. Je kunt de betekenis van de Reform Bill voor de ondernemers in de Britse steden beschrijven 
2. Je kunt de betekenis van de Factory Acts voor de Britse arbeiders beschrijven 
3. Je kunt de veranderende positie van het Britse Rijk in de wereldeconomie aan het einde van de 19e eeuw beschrijven 

KA's

KA 29: Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme

KA 31: De industriële revolutie 

KA 32: De sociale kwestie 

KA 33: Modern Imperialisme 

KA 34: De opkomst van emancipatiebeweging 

KA 35: Voortschrijdende democratisering

KA 36: De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen

  

Welk begrip (3p)?

Waarom richtte de EIC in de beginjaren van de kolonisatie alleen maar factorijen op en nam het niet heel India in?

Gevolgen Industrialisatie voor G-B zelf

Groot-Britannië wordt industriële samenleving : (KA 31)

1. Meerderheid mensen woont in stad en werkt in de fabrieken 
2. Liberalisme wordt groot: ondernemers willen geen overheidsbemoeienis (KA 36) = Liberale markteconomie
3. Belang verschillende regio's verandert: stedelijke regio's willen meer macht. Reform Bill  (KA 35)
4. Sociale kwestie: Leven arbeiders is zwaar. Steeds meer mensen willen dit veranderen (socialisme). Langzaam wetgeving: Factory Acts  (KA 32, 36)

KA 35: Reform Bill (1832)

• G-B parlement verkozen via districtenstelsel: land verdeeld in regio's. Iedere regio verkiest zijn vertegenwoordiger. 
• Door Industrialisatie verandert het belang van de verschillende districten: stedelijke districten veel rijker en belangrijker
• Stedelijke districten willen meer invloed en dus verandering kiessysteem 
• Reform Bill (1832): samenstelling districten verandert: belang stedelijke districten neemt toe
• Alleen rijke ondernemers profiteren: Alleen mannen met veel bezittingen mochten stemmen.
• Liberalisme bleef meest invloedrijke stroming.  (KA 36)

Spotprent Reform Bill

Districten GB

KA 32: Factory Acts (1833)

• Omstandigheden in Fabriek heel zwaar 
• Arbeiders konden die moeilijk veranderen: geen stemrecht, geen positie om eisen te stellen
• Sociale kwestie: Steeds meer vragen in samenleving over behandeling arbeiders.  (KA 32)
• Socialisme: Politieke stroming die zich in gaat zetten voor rechten arbeiders  (KA 34 en 36)
•  Onder druk van protesten, socialisme en vakbonden langzaam verandering
• Factory Acts (1833): 

1. Kinderen: Arbeid verboden voor kinderen jonger dan 9 jaar. Werktijd kinderen tot 13 jaar beperkt. Kinderen minimaal 2 uur per dag onderwijs 
2. Andere arbeiders: strengere regels inzet vrouwen en ouderen 

• Kritiek: Kunnen arbeidersgezinnen nog wel rondkomen?

Eind 19e eeuw: veranderende Britse positie

• GB nog steeds grootste rijk, maar wel meer concurrentie van vooral Amerika en Duitsland 
• GB wilde concurrentie voorblijven: strijd om meer koloniën (modern imperialisme), vooral in Afrika (Conferentie van Berlijn) (KA 33)
• Rivaliteit en spanning tussen Europese landen neemt toe (Oorlog?)
• Koloniën nemen langzaam Europese gewoontes over, maar ook Europese politieke stromingen: bijv. Nationalisme (KA 36)
• India: wilde meer zelfbestuur. Richtte Indian National Congres (1885) op. GB reageerde afwijzend. Kon zich niet voorstellen dat India zichzelf kon besturen  (KA 34)

Opdracht (rest van de les)

1. Ga naar Teams en open de opdracht 'Verdieping Tijdbalk Britse Rijk' 
2. Maak de opdracht in tweetallen 
3. Klaar? Lees de leerdoelen van TV 5 en 6 door en noteer waar je nog uitleg over wil hebben